„Wij zijn doodsbang.” Aan de keukentafel herhaalt Ria Schouten de zin meerdere keren. „We slapen niet meer fijn. Als we ’s nachts maar iets horen, staan we, roetsj, naast ons bed.” Met haar man Willem, kalvermester, woont ze aan de Stakenbergweg in Elspeet. Die weg slingert vanuit het Veluwse dorp tussen landerijen en bos door.

Een luttele week geleden verscheurde een wolf een van hun tien schapen. Die grazen in het weitje naast hun woning. Daar lopen ook enkele koeien. „Vorige week klonk er ’s nachts een hoop gebons op ons raam. Mijn man sprong het bed uit, deed het raam open en riep: „Wie is daar?” Het was een jager. Hij vertelde dat hij had gezien hoe een wolf naar de koeien stond te kijken.”

Elspeet is in de ban van de wolf. In de bossen rond het dorp lopen vermoedelijk tientallen van de roofdieren rond. Afgelopen weken werden tientallen schapen dodelijk verwond. Verder zette een wolf zijn tanden in een geliefde shetlandpony, in een weitje vlakbij het kerkgebouw van de gereformeerde gemeente in Nederland. Ook in buurdorpen zoals Speuld en Uddel zit de schrik er in. Deze dinsdagavond kunnen bewoners op een bijeenkomst hun hart luchten over de wolf.

Ria Schouten heeft het gehad met het roofzuchtige dier. „Wolven moeten allemaal weg. Gewoon afschieten.” Op haar telefoon toont ze een bloederige foto van een uiteengereten schaap. „Verschrikkelijk om te zien. We pikken dit niet langer.” Ze onderbreekt haar aanklacht tegen de wolf om haar miauwende kat de keuken uit te sturen. „Kom maar, Tijger. Ga er maar uit.”

Bossen

In Elspeet leeft de zorg dat wolven mensen aanvallen. De roofdieren zijn overdag gesignaleerd in dan wel nabij het dorp. Ouders zitten in de rats over hun kinderen die door de bossen fietsen naar scholen in plaatsen als Apeldoorn, Ermelo en Harderwijk. Schouten: „Een buurvrouw wil niet dat haar 16-jarige zoon om zes uur ’s ochtends door de bossen naar Ermelo fietst. Hij heeft een 45-kilometer-autootje gekocht. Als bescherming tegen de wolf. Pas kwam een leraar die naar Apeldoorn fietste midden op het fietspad een wolf tegen. Hij schrok zich wezenloos. Zelf prakkeseer ik er niet over om in het donker door het bos te fietsen.”

Schouten trok bij diverse politieke partijen aan de bel. Zo had ze het in Elspeet wonende SGP-Kamerlid Chris Stoffer aan de lijn. „Die vertelde me dat hij nu echt ’s avonds het bos niet in zal gaan.” Schouten put hoop uit het feit dat Ursula von der Leyen, voorzitter van de Europese Commissie, recent zei de beschermde status van de wolf te heroverwegen. Wat als er uiteindelijk toch niet wordt opgetreden tegen wolven rond Elspeet? Schouten: „Dan leggen we misschien wel uiteengereten schapen in Den Haag neer. Het kan toch niet de bedoeling zijn dat de mensen hier doodsbang zijn?”

Onrustig

Zorgen over de wolf klinken ook in de keuken bij kalvermester Evert Bloemendal en zijn vrouw. Ze wonen eveneens aan de Stakenbergweg. Een of meer wolven stortten zich afgelopen weken op tal van schapen van hun zoon. Zeventien schapen legden het loodje. Nog eens zeven schapen waren zo door de wolf toegetakeld dat ze werden afgemaakt. Net als veel andere Elspeters vindt Bloemendal dat de wolf het veld moet ruimen. „Het dier past niet in het dichtbevolkte Holland.”

„De poten zijn afgevreten”, zegt Karla Mulder in haar woonkamer. Op haar telefoon laat ze een foto van een door een wolf verscheurd schaap zien. „Dit zit er niet lekker uit”, analyseert haar zoontje.

Een wolf nam het schaap onlangs te grazen in een weitje op steenworp afstand van de woning van de Elspeetse familie. Het is één van de twee schapen die het gezin had. Mulder, moeder van vijf kinderen: „Al onze kinderen hebben een eigen dier. Het schaap was van onze 14-jarige zoon. Hij was heel aangeslagen.”

De schrik zit erin bij Mulder. „Onze kinderen spelen vaak soldaatje hier in het bos. De taxateur zei dat hij kinderen van een jaar of zes niet in het bos zou laten spelen, wetend dat hier in de buurt wolven leven. We moeten wolven duidelijk maken dat ze niet in de buurt van mensen moeten komen, misschien door ze bang te maken met een paintball-geweer.”

In Elspeet gaat het gerucht dat dorpelingen desnoods zelf op jacht gaan om wolven een kopje kleiner te maken. „Ik zou dat niet juist vinden en zou dat zelf niet doen, maar ik kan me wel iets bij zo’n actie voorstellen”, reageert Mulder. „Hoe dan ook moet het wolvenprobleem beheersbaar worden gemaakt.”

Hondjes

Hondenbezitters in Elspeet volgen de wolf met argusogen. In haar tuin wijst Ineke Vermij naar haar witte hond Joey. „Onze golden retriever lijkt wel een beetje op een schaap. Als ik nu een eindje ga lopen met de hond, denk ik: Wat nu als ik een wolf tegenkom?” Ze vertelt dat haar man afgelopen weekend op klaarlichte dag een wolf spotte. „Ik ben erg diervriendelijk, maar merk dat de wolf angst in het dorp brengt. Dat hardwerkende boeren worden gedupeerd, vind ik heel triest. Het probleem moet beheersbaar worden gemaakt. Daarvoor kunnen extreme maatregelen nodig zijn. Ik zou bijna zeggen: Schiet die wolven af.” „Ik ben best bezorgd”, sombert Titia Klein in de deuropening van haar huis. Ze bezit twee langharige hondjes, van het ras lhasa apso. Met een bezwaard gemoed laat de vrouw haar viervoeters uit. „Ik ben niet goed ter been. Stel dat ik een paar wolven tegenkom en mijn hondjes reageren agressief. Stel dat die wolven mij zien als verdediger van mijn hondjes. Ze zeggen dat wolven niks doen tegen mensen, maar je zult de eerste maar zijn.”

Net als veel van haar dorpsgenoten ziet ze de wolf niet zitten. „Het is een prachtig dier, maar hoort hier niet. Ik ben benieuwd wat er in de komende bronsttijd gaat gebeuren. Gaan de wolven dan achter vermoeide edelherten aan?”

Afzichtelijke plaatjes

Kinderen en jongeren in Elspeet zitten eveneens met de wolf in hun maag. „Het sentiment over de wolf onder kinderen is negatief”, weet Geert de Ruiter, directeur van de hervormde basisschool Boaz Jachin. „Ze redeneren meestal: De wolf moet eraan. Kinderen zullen dat van hun ouders horen en ze zien afzichtelijke plaatjes van dode schapen.”

Buitenstaanders houden er nogal wonderlijke redeneringen op na over het wolvenprobleem, zegt Aart Jan Buijtenhuis, directeur van de School met de Bijbel Speulderbrink in het nabijgelegen Speuld. „Zij denken dat je het wolvenprobleem met een groot hek oplost. Terwijl zo’n hek natuurlijk heel veel geld zou kosten.”

Voor de wolf is in de Veluwse bossen in de optiek van Buijtenhuis geen plaats. „Soms zeggen mensen die de terugkeer van de wolf toejuichen: De wolf leefde hier vroeger toch ook? Maar ik zeg: Wolven horen in landen als Noorwegen en Zweden, niet in ons dichtbevolkte land. Vroeger liepen hier volgens mij ook beren rond. Daar gaan we hier toch ook niet aan beginnen?”

Zodra de wolf het bestaan van stedelingen in gevaar brengt, zal het roofdier een halt worden toegeroepen, betoogt Buijtenhuis met enig sarcasme. „Als een wolf bij wijze van spreken het paard van Ursula von der Leyen of van Esther Ouwehand van de Partij voor de Dieren doodbijt, is het wolvenprobleem zo opgelost.”