„De psalmen zijn een geestelijke apotheek. Er ligt voor ieder kind van God wat in. Ze laten je iets proeven van de zaligheid die er ligt in de grote Koning, Jezus Christus”. Dit zei ds. A. Schot donderdagavond tijdens een psalmzangavond in Elburg.
De avond in de Grote Kerk vormde een onderdeel van de Psalmenweek die deze week in Elburg plaatsvindt. De week wordt georganiseerd door een plaatselijk comité ter gelegenheid van het 250-jarig jubileum van de psalmberijming van 1773.
Eerder op de dag vertolkten vier organisten de 150 psalmen op het beroemde Quellhorst-orgel, gebouwd in 1825. Arie Burggraaf uit Alblasserdam speelde zijn lievelingspsalm, Psalm 56. „Het blijft voor mij bijzonder om deze psalm te vertolken”, zegt hij. „Ook aan het publiek heb ik dat gemerkt.”
Bovenstemgroep
Terwijl de Kamper organist Harry Hamer Psalm 103 ten gehore brengt, vinden de 250 bezoekers een plaats in de kerk. Een groot deel van het middenschip vult zich.
J. H. Rozendaal uit Doornspijk, lid van het organiserend comité, opent de avond met het lezen van Psalm 89:1-19. Hij zal de psalmen deze avond kort toelichten en inleiden.
Nadat Psalm 25:2 heeft geklonken, zet de organist opnieuw in en klinkt vers 6 met bovenstem. Een bovenstemgroep uit Doornspijk verleent deze avond haar medewerking.
Zoals de Samaritaanse vrouw bij de Jakobsbron onderwijs ontving over het levende water, zo wijst Psalm 42 op de dorst en het verlangen naar God, zegt Rozendaal. „Weet u wie uit de fontein van Gods genade in Jezus Christus drinken? Arme zondaren.” De eerste regel van Psalm 89:1 vertolkt waar het voor „het dorstende volk” mee eindigt: „’k Zal eeuwig zingen van Gods goedertierenheên.”
Geklank
Ds. Schot, predikant van de gereformeerde gemeente in Nunspeet, mediteert over Psalm 89:16. Een psalm van Ethan, gedicht in „bewogen tijden.”
De psalm is een leerdicht, zegt ds. Schot, en de dichter heeft een helder zicht op de trouw van de Heere. Gods beloften falen niet. Tijdens dit jubileumjaar is het de vraag of we het geklank kennen: „Niet alleen met ons hoofd, maar met ons hart. Het is een weten uit ervaring.”
De klanken die tot ons komen zijn die van ellende, verlossing en dankbaarheid, geeft ds. Schot aan. „Als we die klanken kennen en de psalmen zo mogen zingen, dan wordt het werkelijkheid wat we zingen.”
De Nunspeter predikant hoort geregeld kritiek op de psalmen, als zouden ze weinig over Christus spreken. „Als je de psalmen gaat doorleven, kom je Christus vaak tegen in de psalmen. Hoort u bij degenen die het geklank kennen? Dan word je blij met de psalmen. Ze vertolken je hart. Je stemt in met de woorden van Psalm 84: Hoe lieflijk, hoe vol heilgenot.” De organist heeft het begrepen, zo blijkt uit zijn lieflijke voorspel voorafgaand aan de samenzang.
Met het volle werk speelt Hamer Psalm 98: „een kroningspsalm.” In deze psalm gaat het over de overwinning van de Messias. Twee zaken komen erin aan de orde, zegt Rozendaal: de heerlijkheid van de Verlosser en de blijdschap van de verlosten. „Zijn er onder ons die van zo’n wonder getuigen?” Met overgave klinkt Psalm 98:4: „Laat al de stromen vrolijk zingen.”
Tijdens de toelichting op Psalm 116 wijst Rozendaal op de kinderen: „Als we onze kinderen psalmen leren, dan beginnen we bij Psalm 81, Psalm 75 en vaak volgt Psalm 116 dan al snel.” Het is een psalm van dankzegging die getuigt van de liefde tot God, zegt hij. „Bent u al jaloers op de schrijver van deze psalm?”
Psalm 150:2 en 3 vormen het slotakkoord van de avond. Uit volle borst zingen de aanwezigen „Looft den Heer’, Die eeuwig leeft; Looft verheugd den Heer’ der heren.”
Tijdens het uitleidend orgelspel verlaten de bezoekers de Elburgse Nicolaaskerk. Al snel is die leeg en blikt de organisatie tevreden terug op de avond. „Het was een mooie avond”, hoor je mensen tegen elkaar zeggen terwijl ze hun weg vervolgen door de stille straten van het vestingstadje.
De Psalmenweek is overigens nog niet voorbij: zaterdag kan er een kerkenfietstocht gemaakt in de gemeente Elburg, waarbij deelnemers zes kerken aandoen. In elke kerk wordt een aantal psalmen gezongen, begeleid door Jos van der Kooy.
