Dat betoogt de Zwitserse socialistische parlementariër Bruno Storni in Kamervragen naar aanleiding van het besluit om Romeins huisvuil in Amsterdam te laten verwerken. Het transport zal volgens plan plaatsvinden per trein, onder meer door Zwitserland.

De steen des aanstoots voor het Zwitserse parlementslid is het op 27 maart gesloten akkoord tussen het Romeinse gemeentelijk afvalbedrijf AMA en het Amsterdamse Afval Energie Bedrijf. Op grond daarvan gaat met ingang van deze maand wekelijks een trein met 900 ton gebaald Romeins afval naar Amsterdam om daar in de verbrandingsinstallatie te worden verwerkt.

De stad Rome betaalt daarvoor 200 euro per ton, ofwel 180.000 euro per week. In Italië is er kritiek geleverd op het besluit om zoveel geld uit te geven om Romeins afval op 1600 kilometer afstand te laten verbranden. Volgens burgemeester Roberto Gualtieri is het echter de beste oplossing totdat een verbrandingsinstallatie in Rome wordt opgeleverd. Maar dat zal nog tot minstens 2026 duren.

Structureel

Het afvalprobleem in Rome is structureel. Van oudsher kwam het Romeinse huisvuil op een immense stortplaats in de buurtschap Malagrotta terecht. Maar sinds die in 2013 verzadigd is, worden tijdelijke oplossingen gezocht, zoals de heropening van een al gesloten belt en verwerking elders in Italië. Dat lukt niet altijd, zodat Rome de afgelopen jaren regelmatig het toneel is geweest van overvolle containers en kwalijk riekende afvalbergen.

Dat is mede te wijten aan de weigering van het vorige stadsbestuur om een verbrandingsinstallatie te bouwen. Die had het grootste deel van het Romeinse afval voor haar rekening kunnen nemen, ware het niet dat de Vijfsterrenbeweging, de partij van oud-burgemeester Virginia Raggi, principieel tegen de aanleg was.

Volgens Raggi moest de oplossing in afvalscheiding worden gezocht, maar in de vijf jaar van haar bestuur (2016-21) is daarin nauwelijks vooruitgang geboekt. Gualtieri denkt er anders over en heeft inmiddels opdracht gegeven voor de bouw van een verbrandingsinstallatie in een uithoek van de gemeente. Tot de voltooiing daarvan moet Amsterdam soelaas bieden.

Conflict

Het is niet voor het eerst dat Italiaans afval in Nederland terechtkomt. Vorig jaar werd al een deel van het niet-biologisch afval van Rome naar Nederland vervoerd en in 2012-13 ging een aanzienlijk deel van het afval van Napels naar Rotterdam en Delfzijl. Dat ging toen per schip, terwijl nu voor de trein is gekozen.

Daarmee ligt een mogelijk conflict op de loer met Zwitserland. Bern volgt sinds de jaren 90 een beleid dat erop is gericht om zo veel mogelijk transport van de weg naar het spoor te verplaatsen. Daarvoor heeft het land drie lange tunnels door de Alpen aangelegd die 24 miljard euro hebben gekost en waaraan nu nog 70 miljoen per jaar wordt uitgegeven.

Zo betaalt de Zwitser indirect ook mee aan het afvaltransport naar Amsterdam en dat is voor Kamerlid Storni onaanvaardbaar. Waarom zou de Zwitserse belastingbetaler opdraaien voor de oplossing van een probleem dat voortkomt uit de kennelijke onmacht van het Romeinse stadsbestuur, vroeg hij zich retorisch af in de Kamer en in een reeks interviews. Het is nu wachten op de reactie van de Bondsraad, de Zwitserse regering.