De overheid moet een duidelijker toekomstbeeld schetsen met betrekking tot het klimaatbeleid, mensen en ondernemers meer ruimte geven om te experimenteren om energie te besparen en de lasten en lusten van het klimaatbeleid rechtvaardig verdelen. Dat adviseert het Nationaal Klimaat Platform (NKP) in een eerste rapportage (‘Richting, Ruimte, Rechtvaardigheid’) aan energie- en klimaatminister Rob Jetten.
NKP-voorzitter Kees Vendrik schrijft in het rapport dat vooral de jongere generatie behoefte heeft aan een concreet toekomstperspectief met duidelijke doelen, zodat duidelijk is waar de maatregelen toe moeten leiden. „Met langjarig consistent beleid biedt het kabinet burgers en ondernemers duidelijkheid over de normen waaraan ze moeten gaan voldoen en de prijzen waarmee ze kunnen rekenen. Dat hebben ze nodig om zelf in actie te komen.”
Die burgeracties, of zoals ze in het rapport genoemd worden: „transities van onderop”, zijn volgens het NKP onmisbaar en moeten breed worden gesteund. „De rijkdom aan initiatieven groeit elke dag. Velen ondernemen actie - vaak in coöperatief verband - om energie te besparen, de uitstoot van broeikasgassen te beperken of duurzame energie op te wekken.”
Daarbij benadrukt het platform het belang van zogenoemde klimaatrechtvaardigheid, waarbij een gedeelde verantwoordelijkheid van openbaar bestuur, burgers en bedrijven een belangrijk fundament is en de lasten en lusten van maatregelen rechtvaardig worden verdeeld. Als concreet voorbeeld wordt in het rapport het verduurzamen van woningen van mensen met een laag inkomen genoemd, of een nationaal programma dat maatschappelijke voorzieningen zoals amateursportverenigingen helpt versneld te verduurzamen.
Het NKP-rapport is gebaseerd op gesprekken van het platform met „een diversiteit aan spelers in de klimaat- en energietransitie”. Het NKP moet het debat aanjagen over het klimaatbeleid en vervangt het Voortgangsoverleg van het Klimaatakkoord waarvan Ed Nijpels voorzitter was. Voorzitter Vendrik zal de minister van Klimaat en Energie gevraagd en ongevraagd adviseren.