De Schotse minister Kate Forbes ligt zwaar onder vuur, omdat ze zich tegen abortus en het homohuwelijk keert. Forbes wil vertrekkend premier Nicola Sturgeon opvolgen, maar de druk op haar neemt toe om zich terug te trekken.
De ophef is ontstaan nadat de 32-jarige Forbes zich maandag kandidaat stelde om partijleider te worden van de onafhankelijkheidspartij SNP. De nieuwe leider van de Scottish National Party wordt ook de opvolger van Nicola Sturgeon, nu nog de First Minister (‘premier’) van Schotland.
Forbes is lid van de Free Church of Scotland, een circa 25.000 leden tellend gereformeerd kerkgenootschap, dat banden onderhoudt met onder meer de Christelijke Gereformeerde Kerken. Critici van Forbes hekelen de klassiek-christelijke standpunten die de Free Church of Scotland inneemt als het gaat om huwelijk, seksualiteit en gender. Forbes onderschrijft deze standpunten al jaren. Zij onderstreepte deze nog eens, toen ze er na haar kandidaatstelling door de Britse media naar werd gevraagd. Dat leverde vervolgens een stroom van kritiek op. Forbes ligt niet alleen binnen haar eigen links-liberale SNP onder vuur, maar ook binnen de lhbt±gemeenschap wordt om haar terugtreden geroepen.
Wat de verontwaardiging deze week heeft versterkt, is onder meer een interview met ITV News. Daarin zegt Forbes dat een transvrouw in haar opinie geen vrouw is: „Ik geloof dat een transvrouw biologisch een man is die zich identificeert als een vrouw.” Op de vraag van de interviewer of dat geen bekrompen standpunt is, antwoordt ze: „In een liberale samenleving moet je hierover kunnen debatteren en discussiëren.”
Splijten
Dat Forbes dit standpunt inneemt, is opvallend omdat het Schotse parlement een door het kabinet-Sturgeon gesteunde wet heeft aangenomen die bepaalt dat Schotten vanaf hun zestiende jaar zonder medische interventie op papier van geslacht mogen veranderen. Forbes is hier op tegen. Vanwege zwangerschapsverlof heeft zij zich er echter in het kabinet en in het parlement niet over uitgelaten.
Binnen de SNP wordt gevreesd dat de controverse rondom Forbes de partij zal splijten. Prominente partijgenoten vallen haar openlijk af. Tegen de BBC verklaarde vicepremier John Swinney dinsdag dat hij het „grondig” oneens is met de religieuze overtuiging van Forbes, ondanks dat hij „een man met een diep christelijk geloof” is.
Clare Haughey, de minister van Gezinszaken, steunde in eerste instantie de kandidatuur van Forbes vanwege haar „vaardigheden, kennis, ervaring”. Een dag later trok zij deze steun weer in. „Ik ben absoluut voorstander van een gelijkwaardig huwelijk”, schrijft ze op Twitter in reactie op Forbes’ afwijzing van het homohuwelijk. „Ik kan Kate’s leiderschapscampagne niet blijven steunen.”
In Schotland is inmiddels een hevige polemiek ontstaan over de vraag in hoeverre een politicus afgerekend mag worden op zijn of haar politieke religieuze overtuigingen.
Iver Martin, predikant en hoofd van de theologische opleiding van de Free Church of Scotland in Edinburgh, ziet de aanvallen op Forbes als „een vorm van agressief secularisme”. Deze affaire werpt licht op hoe ver Schotland is ontkerkelijkt, zegt Martin. „Forbes wordt hard veroordeeld (…) Niet omdat ze als politicus niets zou doen aan de inflatie of aan het verbeteren van de gezondheidszorg, maar om wat zij denkt.”