Na een paar nachten matige vorst is er op de eerste waterwegen te schaatsen. Op een sloot in Ossenzijl, aan de rand van de Weerribben, ligt 8 centimeter ijs. Net genoeg voor een aantal schaatsliefhebbers om de ijzers onder te binden.
Af en toe kraakt het ijs hard en kijkt iedereen verschrikt naar beneden. „Ach, dat hoort erbij”, praat een man met grijze krullen zichzelf en de andere schaatsers moed in. Samen met tientallen dorpsgenoten gleed hij dinsdagmorgen voor het eerst dit jaar over natuurijs.
De grote plassen in de Weerribben, zoals de Beulakerwijde en de Belterwijde, zijn in de nacht naar dinsdag dichtgevroren, maar het ijs is veel te dun om op te schaatsen. Op één sloot aan de Hoogeweg, even buiten Ossenzijl, is het ijs wel dik genoeg. De vaart is 800 meter lang en de ijsdikte meet 8 centimeter. Een kleine parkeerplaats in de buurt staat vol en ook langs de weg staat een rij auto’s.
Ideale schaatssloot
„Ik ben hier al sinds kwart over negen”, vertelt de 62-jarige Hennie uit Oldemarkt. Ze heeft de sloot zojuist een aantal keer op en neer gereden en puft even uit. „Vorig jaar kon je hier ook als eerste schaatsen”, weet ze. „De sloot is omgeven door bomen, waardoor het ijs geen last heeft van de krachtige februarizon. Dat maakt het een ideale schaatssloot.”
Nog een laatste knoop in de veters van haar noren, en de 49-jarige Rennie uit Steenwijkerwold kan ook de gladde ijsvloer op. Ze hoorde van vrienden dat er op deze sloot geschaatst kon worden. Samen met haar man en zoon maakt ze nu de eerste meters over het ijs. „Dit is toch fantastisch. Echt oer-Hollands, met die brede rietkragen. Waar vind je dit nu nog?” vertelt ze enthousiast.
De sloot tussen de rietvelden in de kop van Overijssel doet inderdaad schilderachtig aan. Aan de horizon brengt de ijskoude oostenwind een molen in beweging. Voor de meeste schaatsers voelt het door het opwarmende klimaat als nu of nooit. „Je kunt deze gelegenheid gewoon niet voorbij laten gaan. Ieder jaar is het weer spannend of het doorgaat”, vertelt de 46-jarige Jules, die als eigen baas zichzelf een dagje ijsvrij heeft gegeven.
Voorjaarsvakantie
Intussen is het een komen en gaan van schaatsers. De meesten sjouwen een grote tas vol proviand mee. „Het is voorjaarsvakantie, dus nu hebben we alle tijd. Ik wil hier het liefst de hele dag blijven”, vertelt Jurgen (14). Zijn vader leert hem de juiste tactiek om zo veel mogelijk vaart te maken. „Kijk, je moet je benen wijd uitzwaaien, net als met zwemmen.”
Een oude vrouw kijkt vertederd naar het tafereel. „Wij moeten die jongeren de fijne kneepjes van het schaatsvak bijbrengen, anders verleren ze het. Schaatsen wordt steeds zeldzamer.”
Het schaatsfestijn is ook op sociaal vlak een hoogtepunt. Verschillende dorpsbewoners schudden elkaar voor het eerst de hand. „Oh, ik ken je van de Albert Heijn. Sta jij niet achter de servicebalie?” De twee vrouwen blijken achterburen.