Kunstwerk op heide bij Ede herinnert aan luchtlandingen 1944
Op de Ginkelse Heide bij Ede komt een kunstwerk van vijf stalen ‘vensters’, van elk zes meter hoog, met uitgelaserde figuren die verbeelden dat daar op maandag 18 september 1944 duizenden geallieerde parachutisten landden.
Het kunstwerk ‘Vensters op het Verleden’, ontworpen door de Brabantse beeldend kunstenaar Karin Colen, wordt in september officieel onthuld bij de 75e herdenking van de massale luchtlanding, die onderdeel was van de operatie Market Garden. De parachutisten hadden de opdracht de Rijnbrug in Arnhem te ontzetten. Op de grond is zwaar en tevergeefs strijd geleverd om de Duitse troepen in de regio te verdrijven.
Op de Zuid-Ginkel bij Ede staan ter herinnering aan de luchtlanding een bescheiden monument en een gedenksteen. Burgemeester en wethouders van Ede wilden een nieuw gedenkteken dat de historische plek vanuit de wijde omtrek zichtbaar markeert. Het kunstwerk plaatst de luchtlanding ook in de bredere context van het herdenken van de Tweede Wereldoorlog en het beseffen en beleven van vrijheid, vrede en democratie.
Uit de zeventien door kunstenaars ingediende ontwerpen zijn er drie geselecteerd. Inwoners van de gemeente Ede en andere geïnteresseerden konden de afgelopen twee weken via internet hun voorkeur kenbaar maken. Twee derde van de bijna 5000 stemmen ging naar het ontwerp van Colen.
Het gekozen kunstwerk maakt volgens de ontwerpster de spanning voelbaar die de geallieerden beleefd moeten hebben. „De parachutist op het middenpaneel is op ware grootte, zodat je bijna oog in oog kunt staan. Op de achtergrond zijn de droppings van mankracht en materieel uitgebeeld.”
Op de verbindingsstukken tussen de vijf vensters staan citaten van ooggetuigen van toen, zowel militairen als burgers. De sokkels van een meter hoog vermelden plaatsen en locaties die met Market Garden verbonden zijn.
„Er is een duidelijke winnaar, die de geschiedenis prachtig weergeeft”, zegt wethouder Peter de Pater van Ede. „Met dit kunstwerk op deze belangrijke plek beseffen we straks iedere dag hoe hard er gevochten is voor onze vrijheid. Een thema dat actueel en relevant is.” De komende maanden wordt het ontwerp verder uitgewerkt. In de zomer wordt ‘Vensters op het verleden’ al geplaatst.