Als je deze dagen je buurman thuis ziet komen met een tas vol luxeproducten aan het stuur van zijn fiets, kan het maar zo zijn dat hij net zijn kerstpakket heeft gekregen. Het is een traditie geworden dat werkgevers aan het einde van het jaar hun personeel verrassen met een extraatje. Soms is dat een krentenwegge, maar het kan ook gaan om een digitaal snufje, zoals de iPad.
Sommige historici denken dat het geven van geschenken te herleiden is tot de wijzen uit het Oosten, omdat zij met goud, wierook en mirre op weg gingen naar Bethlehem. Maar deze bewering doet het alleen goed in de fabeltjeskrant.
Het kerstpakket is namelijk pas in de loop van de negentiende eeuw in zwang geraakt. Het gebeurde nogal eens dat er in de steden honger geleden werd, vooral wanneer de winter vroeg inviel. In dat geval trokken mensen massaal naar het platteland om eten te vragen aan de boeren. Omdat de boerenbevolking van het land leefde, kon ze meestal wel wat missen.
In die tijd bestond een boerengezin uit familieleden en het inwonende personeel. Op tweede kerstdag waren de werknemers vrij om met hun eigen gezin Kerst te vieren. Vaak kregen ze een mand met allerlei etenswaren mee om de dagen rond Kerst en oud en nieuw door te komen. Op deze manier lieten de boeren zien dat zij het vaak zware werk van hun personeel waardeerden.
Het duurde niet lang of deze boerentraditie waaide over naar andere bedrijfstakken. Ook fabrieksarbeiders en boekhouders kregen aan het einde van het jaar een presentje mee. In het begin bestond dat extraatje meestal uit eten en drank, maar steeds vaker werd het kerstgeschenk een praktisch cadeau.
In de jaren na de Tweede Wereldoorlog was het kerstpakket opnieuw in trek. Zo vlak na de oorlog hadden de meeste mensen het niet breed en wat extra brood op de plank was dan ook meer dan welkom.
Anno 2010 is het kerstpakket niet meer weg te denken. Bijna elke werknemer krijgt in de laatste weken van het jaar iets mee voor thuis. Sinds de negentiende eeuw is er wel het een en ander veranderd. Nu kiest de werknemer via internet wat hij graag wil hebben. Chinees producten, wijn uit Chili of een setje kleding uit Taiwan. Tijden veranderen.
