Veertien scholieren en drie volwassenen werden vorige maand bruut afgeslacht op een Amerikaanse school in Florida toen een jongen het vuur opende op zijn medescholieren. Emma Gonzalez (19), een scholier die het drama overleefde, uitte haar frustratie een paar dagen later: „Wij begrijpen absoluut niet waarom het moeilijker is om met vrienden een weekendje weg te plannen dan om een automatisch of semi-automatisch wapen te kopen.”

Haar toespraak raakt VLC-scholier Piet diep. „Ik begon de schietpartijen al bijna normaal te vinden. Maar toen ik Emma hoorde speechen, kon ik haar pijn voelen. Tegelijkertijd had ze goede argumenten tegen wapenbezit. Er moet écht is veranderen.” De zelfverklaarde Amerikafan legt daarom contact met medescholieren die zijn overtuiging –en die van Emma– delen. Acht VLC’ers uit de havo- en vwo-bovenbouw blijken bereid om zich, soms tussen toetsen en examens door, voor te bereiden op een gesprek met hét Amerikaanse aanspreekpunt voor Nederlanders, VS-ambassadeur Hoekstra.

Dit jaar zijn er alweer 28 schietincidenten geweest op Amerikaanse scholen. Hoe verklaren jullie dat?
„Het is voor Amerikanen heel makkelijk om aan een wapen te komen”, weet Sandra. „Het argument is dat ze zichzelf moeten kunnen verdedigen. Maar dat is natuurlijk alleen nodig als anderen ook een wapen hebben. Het is absurd dat er zoveel doden vallen omdat veel mensen een wapen willen hebben.” Gerbrand weet te vertellen dat Amerika meer wapens dan inwoners telt, „1,1 per inwoner.”

Waarom maken jullie je druk om schietincidenten aan de andere kant van de oceaan?
„We zitten zelf ook op een middelbare school”, begint Annemiek. „Daardoor komt het dichtbij.” Hanna: „De overheid verplicht iedere jongere om naar school te gaan, terwijl ze daar niet veilig zijn. Dat kan niet.” Melisa raakte geïnspireerd door de toespraak van Emma. „Zij vroeg om onze hulp. Met elkaar kunnen we de druk op Amerika opvoeren.”

Vrezen jullie wel eens voor een schietpartij op het Van Lodenstein?
„Als deze school in Amerika zou staan, zou ik me absoluut niet veilig voelen”, vertelt Piet. „Wanneer je hier op een etage komt, kun je alle lokalen inkijken. Iemand die kwaad zou willen, kan hier dood en verderf zaaien. Scholieren kunnen niet weg uit hun lokaal. Er is maar één deur.” Maar omdat zijn school in Nederland staat, voelt Piet zich veilig. Net als Melisa. „Als ik hoor over al dat geweld, ben ik blij dat het er bij ons zo rustig en gemoedelijk aan toe gaat.” Nederlandse scholieren hebben ook minder mogelijkheden om iets uit te richten, stelt Sandra. „De aanleiding voor een schietpartij is vaak een schorsing, of pestgedrag. Dat gebeurt op iedere school. Maar hier zal het niet zo uit de hand lopen.”

Jullie gaan naar de ambassade voor een gesprek. De spandoeken blijven thuis. Waarom kiezen jullie niet voor protest?
„Ik wil vooral begrijpen waarom deze schietpartijen gebeuren”, legt Sandra uit. „De Amerikanen hebben deze wapenwet al superlang. Waarschijnlijk hebben ze een goede reden om de wet zo te laten, anders hadden ze die wel aangepast. Ik wil hun kant van het verhaal horen.”
„Vanuit onze christelijke overtuiging gaan we ook niet zo snel schreeuwend en blèrend de straat op”, denkt Melisa. „We krijgen in onze opvoeding mee dat we ruzies door middel van gesprek oplossen. Daar komt bij dat het veel Amerikanen een worst zal wezen of wij hier een rondje rennen met spandoeken.” „Als je de kans krijgt om met een hoge vertegenwoordiger van een land te praten, moet je die niet laten liggen”, vindt Willem. „Wanneer je praat heb je meer het gevoel dat je écht wat doet.” Protesteren lijkt ook Hanna geen goede strategie. „Met vijftien mensen op het Malieveld staan is niet echt indrukwekkend.”

Wat wordt jullie boodschap aan ambassadeur Hoekstra? Moeten alle Amerikanen van jullie hun wapen inleveren?
„Ik ken de historische achtergrond van het wapenbezit, en ik snap waarom Amerikanen zo gehecht zijn aan hun wapen, maar dat mag niet ten koste gaan van mensenlevens”, vindt Piet. „Een totaalverbod op wapens gaat niet werken”, denkt Nadine. „Het is een grondrecht van de Amerikanen. Maar je zou de wet wel kunnen aanscherpen.” Piet heeft daar wel ideeën over. „Het doel waarmee je een wapen koopt, moet passen bij het type wapen dat je aanschaft. Als je een wapen wilt om jezelf te verdedigen, heb je geen machinegeweer nodig waarmee je in een minuut honderd mensen kunt neerschieten.”
Hanna zou graag investeren in veiligheid op scholen. „Hang camera’s op.” Melisa vult aan: „Verbied wapenbezit op school.” Gerbrand: „Voorzie de ramen van de lokalen van kogelvrij glas.” Willem: „En verplicht ouders hun wapens goed op te bergen.”

Denken jullie met dit gesprek invloed te hebben op politieke beslissingen in Amerika?
Nadine vraag het zich af. „We komen niet bij de ambassadeur op bezoek om even een wet te veranderen. We moeten realistisch zijn. Maar voor mij is het genoeg als ze er over gaan nadenken.” „Als er maar één persoon wordt geraakt door onze actie, dan kan dat veel ellende schelen”, meent Annemiek. Gerbrand: „Onze actie is óók bedoeld als steunbetuiging aan alle Amerikaanse studenten die zich onveilig voelen op school.”