De herdenking vrijdag wordt getekend door diplomatieke spanningen op het Europees toneel. De trip van Poetin naar Frankrijk was zijn eerste reis naar een Europees land sinds de annexatie door Rusland van het Oekraïense schiereiland de Krim. Ook de Russische bemoeienissen met de opstand in het oosten van Oekraïne trekt zijn diplomatieke sporen. Premier David Cameron van Groot-Brittannië liet er in Parijs in ieder geval geen onduidelijkheid over bestaan. Hij sprak met Poetin en gaf hem naar eigen zeggen „een zeer duidelijke en krachtige boodschap”.
„De status quo, de situatie van vandaag de dag, is niet acceptabel en deze moet veranderen. De Russen moeten de nieuwe president erkennen en met hem samenwerken. We hebben de-escalatie nodig, we moeten de stroom wapens en mensen die de grens overgaat stoppen. We hebben actie nodig op deze fronten”, aldus de regeringsleider. Hij ziet mogelijkheden voor een stabiel en veilig Oekraïne met de nieuwgekozen president Petro Porosjenko, die vrijdag ook acte de présence geeft.
Hollande dineerde donderdagavond eerst met Obama en trof daarna Poetin voor een laat souper. De Amerikaan wil vooralsnog niet aan een tafel met de Rus. De Franse president, in eigen land onder vuur omdat hij weinig initiatieven ontvouwt om de crisis in Oekraïne te bezweren, probeert de rol van bemiddelaar op zich te nemen.
De Amerikaans-Russische diplomatieke contacten lopen op het niveau van de ministers van Buitenlandse Zaken. John Kerry sprak in Parijs met Sergej Lavrov. Volgens de Rus moet Washington de nieuwbakken Oekraïense president ervan overtuigen de antiterreuroperatie in het oosten van zijn land stop te zetten. „Ik twijfel er niet aan dat onze Amerikaanse partners Porosjenko kunnen en zullen beïnvloeden.”
Obama waarschuwde eerder op de dag in Brussel dat de tijd begint te dringen voor Moskou. „De landen van de G7 zijn er klaar voor om extra sancties op te leggen aan Rusland.” Poetin kreeg nog een paar weken van de Amerikaanse president om de bemoeienis in Oekraïne terug te schroeven. Bondskanselier Merkel schuift vrijdag in Normandië aan. Ze ontmoet Poetin in Deauville. De Russische president heeft aangegeven open te staan voor een ontmoeting met de nieuwe Oekraïense president.