Bij de Jacobus Fruytier Scholengemeenschap in Apeldoorn blijkt dat interviewen op een schoolplein niet zal gaan. Het is duidelijk herfst. De regen stroomt neer. Leerlingen met een vrij tussenuur zitten binnen.

Toch is het plein niet helemáál leeg. Onder de overkapping van de aula staat Hein (15) een sigaretje te roken. „Eigenlijk mag dat niet, maar goed.” Hein kent Constantijn de Grote alleen van naam. Wie deze man precies was? Geen idee! „Een keizer of zoiets?”

„Hij leefde in circa 1400, toch?” vraagt een klasgenoot die net komt aanlopen. Hein geeft hem een trekje van zijn sigaret en reageert: „Nee joh! Wel voor de middeleeuwen hoor. Ik denk dat hij rond het jaar 800 leefde.”

Gelukkig lopen er in de schoolstraat meer jongelui rond. Misschien weten zij meer? „Uhm...” Annerien (14) denkt even na als ze de vraag hoort. „Constantijn de Grote was in ieder geval een leider. Maar wie het precies was?” Haar vriendin naast haar blijft het antwoord ook schuldig.

„Wacht even, hoor”, roept Annerien. Ze rent naar een paar medeleerlingen die aan komen lopen. Maar ook zij komen er niet uit. „Iemand op een paard”, zegt er een. „Een soort Napoleon”, doet een ander een duit in het zakje. Annerien grapt: „Constantijn de Grote zal wel familie zijn van Karel de Grote.”

Dan komt Leander (15) met een paar kameraden bij het groepje staan. Hij weet meer te vertellen. „Constantijn was een keizer die in het Romeinse Rijk het christendom heeft ingesteld.”

Even verderop in de schoolstraat staan Bauke (12) en Jacques-André (12) aan de stokken van een tafelvoetbaltafel te sjorren. „Constantijn wattes?” reageert Bauke. „Nee, nooit van gehoord. Hij was vast heel groot. Een reus.” Jacques-André reageert wat serieuzer. „Het is vast een of andere koning of keizer”, zegt hij terwijl hij een bal met veel lawaai het doel in schiet.

Een paar dames op een bankje komen niet veel verder dan Jacques-André. „Helaas. Ik heb geen geschiedenis, dus ik weet echt niets.” Tegenover hen zitten Robenson (15) en Pieretta (15). Ze hebben juist op deze vrijdagmiddag een toets van geschiedenis over de Romeinse tijd. Ze weten dan ook goed te vertellen wie Constantijn was, in welke tijd hij leefde en wat hij heeft betekend voor het christendom.

Op een paar relaxte banken in de aula zijn een tiental 6-vwo’ers neergestreken. Zij zouden toch wat moeten kunnen vertellen. En warempel. Na een moment stilte ratelt een studiebol een heel rijtje op. „Keizer in het Romeinse Rijk. Liet de christenvervolgingen ophouden. Stichtte de stad Constantinopel.”

Het niveau wordt opgeschroefd. Weten ze ook waarom Constantijn dit jaar in de schijnwerpers staat? „Er zal wel iets zoveel jaar geleden zijn.” Klopt! Maar wat? Kennen ze de Milvische brug? Het blijft stil. En het visioen? „Juist”, klinkt het uit de mond van dezelfde vwo’er. „Met dat kruis. Toen werd hij christen. En bij de veldslag die volgde, tekenden alle soldaten een christelijk kruis op hun schild.”

In de schoolstraat beent biologiedocent Van der Schoor langs. Hij brengt er niet veel meer van terecht dan de gemiddelde leerling. Constantijn de Grote? „Ik denk dat hij iets met dat hert en Sint-Hubertus te maken heeft. Nee? Schandalig! Ik moet me daar echt meer in verdiepen.”

-

Wil je meer te weten komen over Constantijn de Grote? Pak dan de bijlage Puntkomma van het Reformatorisch Dagblad van dinsdag 23 oktober erbij!

-

Alles over Constantijn de Grote op een rijtje

- Flavius Valerius Aurelius Constantinus werd omstreeks het jaar 280 geboren in de Romeinse provincie Moesia, ergens in het huidige Servië.

- Zijn vader Constantius was officier in het Romeinse leger, zijn moeder Helena was van eenvoudige komaf. Mogelijk kreeg Constantijn van haar de eerste christelijke beginselen mee.

- Het Romeinse Rijk was in Constantijns jeugd een tetrarchie. De belangrijkste heerser was de Augustus Senior. Hij regeerde over het oostelijk gedeelte van het Romeinse Rijk. De Augustus Junior bestuurde het westelijke deel. Daarnaast waren er nog twee caesars: de onderkeizers en beoogde troonopvolgers.

- Rond zijn 13e kwam Constantijn aan het hof van keizer Diocletianus (Augustus Senior) wonen. Zijn vader ontving in het jaar 303 namelijk de titel caesar.

- In 305 werd vader Constantius keizer over het westelijke deel van het rijk, over Gallia (het huidige Frankrijk) en Britannia (tegenwoordig Engeland). Toen deze na een paar jaar tijdens een veldtocht tegen de Picten stierf, riepen de manschappen Constantijn zelf uit tot Augustus, terwijl hij niet de officiële opvolger was.

- In de jaren daarna stortte de tetrarchie in en bestreden de verschillende keizers elkaar. Constantijn de Grote kwam als overwinnaar tevoorschijn. Van 324 tot zijn dood in 337 was hij alleenheerser van het Romeinse Rijk.

- Een belangrijk keerpunt in de strijd om de macht was de veldslag bij de Milvische brug bij Rome in 312. Hij versloeg zijn tegenstander met een veel kleiner leger.

- Constantijn schreef zijn overwinning toe aan de God van de christenen. Voorafgaand aan de slag zou hij een visioen hebben gehad. Hij zag een lichtgevend ”labarum” –een soort kruis– in de wolken met de woorden: „In dit teken zal je overwinnen.” Eenzelfde kruis liet hij zijn soldaten voor de slag op hun schilden aanbrengen. Sommigen denken dat dit het moment is waarop Constantijn zich bekeerde tot het christendom.

- In 313 vaardigde Constantijn het edict van Milaan uit: vrijheid van godsdienst voor alle inwoners. Daarmee kwam er een einde aan de christenvervolgingen.

- Constantijn is ook de ‘grondlegger’ van de zondag. Vanaf 321 gold die dag als algehele rustdag in het Romeinse Rijk.

- In het jaar 325 riep Constantijn honderden bisschoppen samen in Nicea. Ze veroordeelden de ketter Arius en stelden de geloofsbelijdenis op die je achter in je Bijbeltje vindt.

- Hoewel het christendom pas onder keizer Theodosius tot staatsgodsdienst werd verheven, probeerde Constantijn de christelijke religie links en rechts al wel te bevorderen.

- Constantijn koos als keizer een andere hoofdstad van zijn rijk: de stad Byzantium werd in 330 omgedoopt tot Nova Roma – het Nieuwe Rome. Het kreeg bekendheid als Constantinopel en tegenwoordig heet de plaats Istanbul.