De kiezer gaf het CDA gisteren een enorme dreun. In menige plaats werd de aanhang van de christendemocraten meer dan gehalveerd.
Toen vanmorgen de uitslagen van nagenoeg alle gemeenten binnen waren, bleek dat het aantal stemmen voor het CDA in vergelijking met de Tweede Kamerverkiezingen van 2006 daalde met 1.353.123 tot 1.241.059. De partij verloor vooral veel kiezers aan PVV en VVD. Dat was met name duidelijk zichtbaar in de vanouds zo sterke CDA-bolwerken in Zuid- en Noord-Holland, Noord-Brabant en Gelderland.
In 2006 haalde de ChristenUnie voor het eerst ook behoorlijk wat stemmen in de grote steden en in het rooms-katholieke zuiden. Het verfrissende elan van de partij en de gedegen en vlotte uitstraling van partijleider Rouvoet spraken aan. Gisteren bleek dat de CU in de nieuwe wingebieden echter ook een behoorlijke daling moest incasseren.
Bij het verlies zal het dragen van regeringsverantwoordelijkheid een rol hebben gespeeld. Er moesten compromissen worden gesloten en het verfrissende elan is door de stroeve gang van zaken in het kabinet verbleekt.
Bovendien zullen sommige orthodoxe christenen die in 2006 op de CU stemden, teleurgesteld zijn over wat de partij heeft bereikt ten aanzien van principiële kwesties. Ook de draai van Rouvoet vorige week ten aanzien van de positie van praktiserende homoseksuelen in zijn partij kan tot onvrede hebben geleid. Hierdoor zal een deel van de orthodoxe christenen zijn overgestapt naar de SGP.
De lichte toename bij de SGP komt voor een deel waarschijnlijk van ontevreden ChristenUniestemmers. Ook zullen er mensen zijn die nu SGP hebben gesteund, uit protest tegen het SGP-arrest van de Hoge Raad inzake het vrouwenstandpunt.
tekst Henk van den Berge en Jakko Gunst, beeld ANP
