„Ik denk dat ik gepest word omdat ik anders ben. Mijn moeder zit in een rolstoel, dat vinden ze raar, en dat ik rood haar heb, vinden ze ook raar”, zegt Xandra, een van de gepeste jongeren die reageerden op de oproep om aan de serie mee te werken.
Waar gaat het om?
In de zeven afleveringen van ”Project P: Stop het pesten” komen tieners in beeld die stelselmatig worden gepest. Ze kregen een camera waarmee ze in het geheim opnamen konden maken van de pesterijen. Van tevoren werd de ouders van de gepeste leerlingen en de schoolleiding om toestemming gevraagd. De opnamen zijn met de directeur en vervolgens met de klas bekeken.
De pesters zijn in de opname onherkenbaar gemaakt. „Het pesten is meestal een groepsproces”, stellen de makers. „Iedereen in de klas moet zich ervan bewust zijn dat er wordt gepest. Het programma laat zien waar het gepeste kind mee te maken heeft zonder iemand aan de schandpaal te willen nagelen.”
Het streven is een gedragsverandering te bewerkstelligen. De opnamen maakten diepe indruk: kinderen waren in tranen of verlieten de zaal. De filmproducenten houden in de periode na het project contact met de school en komen na enkele maanden terug om de situatie te bespreken.
Hoe reageren de scholen?
De meeste werken mee. Het Einstein Lyceum in de Rotterdamse deelgemeente Hoogvliet is echter naar de rechter gestapt om uitzending te voorkomen. De zaak dient op 12 mei bij de rechtbank in Lelystad.
Hoe groot is het probleem?
Van alle middelbare scholieren in Nederland wordt 15 procent stelselmatig gepest. Dagelijks blijven zo’n 800 kinderen thuis omdat ze niet meer naar school durven.
Het aantal meldingen van pesten stijgt, en maakt inmiddels meer dan de helft uit van het aantal meldingen van psychisch geweld op scholen. Vaak gebeurt pesten heel subtiel, waardoor het nogal eens aan het oog van de opvoeders ontsnapt.
Ook cyberpesten –via sociale media– komt steeds vaker voor. Een op de vijf jongeren is er het slachtoffer van. De impact van cyberpesten is nog groter dan die van ‘gewoon’ pesten, mede omdat het vaak anoniem gebeurt en omdat opvoeders er soms weinig van afweten.
Volgens onderzoek heeft pesten ten minste tien jaar lang gevolgen. Zowel slachtoffers als daders hebben tegen die tijd een veel grotere kans op depressies, angst- en paniekstoornissen dan anderen.
De achterliggende paar jaar beroofden enkele Nederlandse jongeren die werden gepest zich van het leven.
Wat wordt eraan gedaan?
Veel scholen hebben inmiddels een pestprotocol. Staatssecretaris Dekker en kinderombudsman Dullaert willen dat alle scholen vanaf 2015 pesten aanpakken met een methode waarvan is bewezen dat ze werkt. Eind vorig jaar stelde een commissie van onafhankelijke deskundigen vast aan welke criteria een antipestprogramma moet voldoen.
Volgens de plannen die Dekker en Dullaert vorig jaar opstelden, gaan lerarenopleidingen meer aandacht besteden aan pesten, krijgen huidige leraren bijscholing en wordt de klachtenregeling verbeterd.
Elk jaar is 19 april de Landelijke Dag tegen Pesten en vanaf dit jaar wordt jaarlijks in de vierde week van september de Nederlandse Week tegen Pesten gehouden om de bewustwording te bevorderen.
Deze maand werd een website van het Platform Cyberpesten gelanceerd waarbij kinderen, ouders en leraren voor eerste hulp terechtkunnen: www.digitaalpesten.nl.
Meer informatie vind je ook op www.pestweb.nl
