Zo ook zaterdag. Ongeveer duizend parachutisten sprongen, ondanks de stevige wind, uit historische Dakota’s. (Overigens vielen er wel een paar gewonden) Voor het eerst deed een aantal jongeren mee. Puntuit stelde het nodige in het werk om er één te kunnen spreken, maar ze mogen niet praten met media.

Waarom sprongen ze mee?

Volgens een woordvoerder van de gemeente Ede figureren ze volgend jaar in een documentaire over de Slag om Arnhem. Ze zouden twee weken in een soldatenkamp moeten doorbrengen om het ruwe soldatenleven te ervaren. Ook kregen ze de afgelopen week parachutetraining om de sprong van zaterdagmiddag te kunnen maken. De omroep die de documentaire maakt, wilde niet dat ze met andere media zouden praten.

Waarom was de Slag om Arnhem zo bijzonder?

De operatie was een gewaagde sprong, letterlijk en figuurlijk. Als de actie goed was afgelopen, was er waarschijnlijk geen Nederlandse Hongerwinter geweest, zoals we die nu kennen uit 1944-1945. Nederland was dan al lang en breed verlost uit de handen van de nazi’s. Nu kostten die extra maanden bezetting veel mensen het leven.

Hoeveel soldaten zijn er tijdens de slag gesneuveld?

Aan de kant van de geallieerden kwamen vooral Britten en Polen in actie. In eerste instantie landden er meer dan 5000 Britten op de heide tussen Ede en Arnhem. Ongeveer 1500 van hen kwamen niet meer thuis. Aan de kant van de Duitsers sneuvelden er evenveel manschappen. Onder de Polen, die de Britten met gevaar voor eigen leven te hulp kwamen, vielen ruim 300 soldaten.

Wat ging er mis?

Veel. Allereerst bleek de afstand tussen de landingszone en de bruggen bij Arnhem –het uiteindelijke doel– te groot. Daarnaast dachten de geallieerden te kunnen vertrouwen op de aanvoer en ondersteuning van Amerikaanse tanks vanuit het zuiden. Dat bleek een misrekening. Ook rekenden de Britten op weinig tegenstand. „Er zitten alleen nog jonge jochies en oude mannen”, dachten ze. Er bleek echter een SS-pantserdivisie in de omgeving te verblijven die de Britten er flink van langs gaf. Ze werden omsingeld en een deel van de geallieerden werd gedwongen zich over te geven.

Realiseer je dat het voor een deel om jonge jongens ging van pakweg 20 jaar oud. Ze vochten en stierven voor jouw vrijheid. Dat is het herdenken meer dan waard.