Demissionair premier Balkenende toonde zich „ontzet en geschokt" en sprak van een zwarte dag voor Polen. Koningin Beatrix verklaarde zaterdag „met ontzetting" van „het verschrikkelijke ongeluk" kennis te hebben genomen. Ze betuigde haar deelneming middels een telegram aan het Poolse volk en de Poolse regering.

De aangeslagen ambassadeur van Polen in Nederland, Stanczyk, noemde zijn verongelukte president Kaczynski „gewoon een goed man".

Het nieuws over de crash verspreidde zich zaterdag als een lopend vuurtje onder de vele Poolse werknemers die in Nederland werken. Via uitzendbureaus zijn veel Polen aan het werk bij Nederlandse bedrijven. Werkgevers werd verzocht de Poolse televisie aan te zetten zodat ze op de hoogte konden blijven van het laatste nieuws.

Op sommige plaatsen werd de tragedie evenwel ook gerelativeerd. „Voor de oudere mensen in Polen is de dood van Lech Kaczynski misschien een groot verlies. Voor ons geldt dat veel minder. Hij was niet zo populair; hij was te conservatief", vertelde Karolina Mlynarczyk vanuit het werkhotel Westland in Maasdijk, waar ongeveer driehonderd landgenoten wonen.

Op diverse plekken werd zondag stilgestaan bij de tragedie. In Amsterdam woonden ongeveer 1500 mensen een speciale herdenkingsdienst bij in de Pauluskerk in de wijk Osdorp. Daar vond een heilige mis plaats ter nagedachtenis aan de Poolse president en de andere hoogwaardigheidsbekleders die omkwamen bij de crash. De kerkdienst werd opdragen voor de Poolse gemeenschap in Nederland. Ook vertegenwoordigers van de Poolse ambassade in Den Haag woonden de mis bij.

In de afgeladen kerk brandden bezoekers kaarsjes en legden gele rozen neer bij het portret van Kaczynski, dat voor het altaar stond. Naast de foto's stonden lijsten met de namen van de omgekomen prominenten. Kerkgangers konden hun medeleven betuigen in een condoleanceregister. De mis werd opgevoerd in het Pools. Voorganger van de dienst was de Poolse pastoor Krzysztof Obledzinski. In zijn preek ging de pastoor uitgebreid in op de tragedie.

Ook in Eindhoven wordt een speciale Poolse mis georganiseerd. De Brabantse detacheerder Metaal Flex Nederland organiseerde zaterdag een inloopavond waar medewerkers „bij elkaar troost kunnen vinden en samen kunnen proberen deze ramp een plaats te geven", aldus de onderneming.
Bij de Poolse ambassade in Den Haag lieten mensen zondag bloemen of een brandende kaars achter bij een portret van Kaczynski. Direct achter dat hek hing de Poolse vlag halfstok. Bij de mensen die langs kwamen, heerste voornamelijk ongeloof.

De ambassade aan de Alexanderstraat opende zondag vanaf 14.00 uur een ruimte met een condoleanceregister. Het boekwerk ligt op een bureau met daarop een portret van Kaczynski en zijn vrouw en een vaas met rode en witte rozen, de Poolse nationale kleuren. Aanvankelijk zou het register pas maandag kunnen worden getekend, maar volgens een woordvoerster van de ambassade wilden veel mensen zondag al komen, omdat ze maandag moeten werken.

tekst ANP, beeld EPA