-

Jack Smits (58), Eindhoven

Rang: luitenant/kapitein verbindingstroepen

Missies: Irak – juli 2003 tot september 2003, Afghanistan – juli 2006 tot augustus 2006, Afghanistan – juni 2008 tot september 2008

Terugkijkend? „Ik kijk opgelucht terug. Tegelijk mis ik het ook. De kameraadschap, het klaarstaan voor elkaar... dat vind je nergens in de burgermaatschappij. Een mooie tijd, zeker als je 
de opbouw van het land ziet.”

Morgen naar veteranendag? „Nee, m’n dochter is jarig.”

Veteranendag waardevol? „Heel waardevol. Vooral voor de veteranen. Er is nooit naar hen geluisterd. De Indiëgangers konden bij terugkomst in Nederland een schop krijgen. De regering begint nu langzaamaan te luisteren.”

Hoe lang nog? „Altijd. En dan rond de verjaardag van prins Bernhard. Hij was misschien een losbol, maar hij nam het altijd op voor de veteranen. Zeg tegen een veteraan iets verkeerds over Bernhard en hij springt je op je nek.”

-

ds. Wim in ’t Hout (60), Doorn

Functie: oud-veteranen- en oud-legerpredikant

Missies: Joegoslavië – augustus 1992 tot juni 1993, Joegoslavië – november 2000 tot mei 2001

Zinvol bezig geweest? „Beide missies, totaal verschillend, waren uitermate zinvol. Ook al ben ik beschoten en gevangengenomen geweest door de Serviërs. Op een keer reden we met onze tank in Sarajevo dwars door de schietende partijen. Dan word je bepaald bij de basis van je leven. Ik heb gebeden en mijn leven overgegeven in handen van God.”

Nuttig, zo’n veteranendag? „Absoluut. Het is een erkenning en waardering voor veteranen die zich, soms met gevaar voor eigen leven, hebben ingezet voor de samenleving, wereldwijd.”

Veteranen verschillen enorm. De één komt van het front, de ander uit de zon... „Verschillen zijn er. Toch verandert deze wij-zijtegenstelling steeds meer in een wij-houding. Gelukkig. Jong en oud vinden elkaar op Veteranendag. We moeten het leed van veteranen niet onderling wegen en meten.”

-

Jan Fokkens (86), Surhuizum

Rang: soldaat 1e klasse

Missie: Java, Indonesië – mei 1946 tot december 1949

Terugblik op uitzending? „Een zware tijd. De missie op zich was goed, maar we kwamen terecht in een verbeten guerrillaoorlog. We moesten op een dag brood en vlees brengen naar een fabriek aan de overkant van de rivier. Door een zware onweersbui konden we niet terug. Wij waren met z’n tienen toen een bende van 500 Indonesiërs de aanval opende. Na een nacht van hevige strijd schoot een vliegtuigje ons ’s ochtends te hulp. De luitenant had nog drie kogels, ik nog vijf. Op zulke momenten voel je je heel afhankelijk van de bewaring van de Heere. Elke dag kon je laatste zijn. Hij heeft ons bewaard.”

Veteranendag? „Ontegenzeglijk belangrijk. Om te gedenken. De regering heeft de zorg voor de veteranen uit Indonesië jarenlang aan haar laars gelapt. Het wordt iets beter. De landelijke veteranendag zegt me niks meer. Veel van m’n vrienden zijn er niet meer. Naar de Friese dag ga ik graag.”