Prins Willem-Alexander ambieert een inhoudelijk koningschap, zo zei hij. Dat betekent niet dat hij een ceremonieel koningschap niet ziet zitten. „Ook zonder een formele rol in de formatie kun je een inhoudelijk koningschap hebben.” „Het ultieme symbool van het ceremoniële koningschap, het lintjes knippen, kan heel inhoudelijk zijn.”

De prins zal een wetsverandering in de richting van een ceremonieel koningschap niet tegenhouden. „Als daar een handtekening van mij onder moet komen, dan komt die er”, zo formuleerde de prins diplomatiek. De toekomstige koning zei niet voor het ceremonieel koningschap te zijn, maar paaide politiek Den Haag door te zeggen dat hij democratisch genomen besluiten in die richting niet zal tegenhouden.

De nieuwe koning ziet zijn ambt niet als een duobaan die hij samen met zijn vrouw vervult. „Er is maar één koning in Nederland”, zei hij met kracht in zijn stem. „En op dit moment is dat Beatrix. En na 30 april ben ik dat waarschijnlijk.”

Willem-Alexander wil een koning zijn die voortbouwt „op de traditie van mijn voorgangsters, die staat voor continuïteit in dit land en ook voor stabiliteit in het land.” Tegelijk wil hij een koning zijn „die in de 21e eeuw de samenleving kan samenbinden, vertegenwoordigen en aanmoedigen.”

Hoe? „Door aanwezig te zijn waar jij denkt dat mensen die steun of hulp nodig hebben. Door mooie en goede evenementen extra aandacht te geven door aanwezigheid.”

De nieuwe koning wil vooral authentiek zijn. Dat raadde koningin Beatrix hem ook aan, zo vertelde hij. Zij adviseerde hem: „Blijf jezelf, houd je koers vast en probeer niet met alle winden populair mee te waaien, want dat breekt je op.”

Op de vraag hoe hij over bijvoorbeeld 33 jaar wil terugzien op zijn koningschap zei de prins: „Ik denk dat het van wezenlijk belang is dat je iets doorgeeft aan de volgende generatie dat in een betere staat is dan je het zelf ontvangen hebt. Dat zal een heel lastige uitdaging worden, want mijn moeder heeft het heel goed gedaan.”

Máxima

Prinses Máxima stelde zich in het interview duidelijk als tweede op. Zij wil haar man vooral terzijde staan. „Ik zal hem altijd blijven ondersteunen en als de koning ergens niet naartoe kan gaan, kan ik hem vertegenwoordigen, maar nooit zijn plaats nemen”, aldus de prinses, die voor haar man meer ziet veranderen na 30 april dan voor haarzelf.

Prinses Máxima gaf aan haar taken in binnen- en buitenland graag voort te willen zetten. „Ik vind ook dat het voor Nederland in de vertegenwoordigende rol heel goed is en het geeft me ook heel veel informatie en ervaring die ik ook hier in Nederland weer kan toepassen. (...) Het geeft mij echt een inhoudelijke voldoening waar ik heel veel energie uit krijg, om de rest te kunnen doen, zoals een betere moeder te zijn.”

De prins gaf aan „pas vrij recent” te hebben besloten koning Willem-Alexander te willen heten en niet koning Willem IV. „Allereerst is mijn naam Willem-Alexander. Ik zou het heel raar vinden om dat nu overboord te moeten zetten omdat je een koning wordt van een land.” En „je bent geen nummer. Willem IV staat naast Berta 38 in de wei”, grapte de koning. De titel ”koningin” voor zijn vrouw noemde de prins in lijn met wat gebruikelijk is.

Prins Willem-Alexander en prinses Máxima wisten al ruim een jaar dat koningin Beatrix op

28 januari haar aftreden op

30 april zou bekendmaken. Nadat de koningin had aangegeven te willen stoppen, kwamen ze gedrieën tot deze data.

Koningin Beatrix is langer op de troon gebleven om het prinselijk paar meer tijd te geven bij hun kinderen te zijn, zo zei de prinses in het interview, dat door ruim

4,5 miljoen Nederlanders is gevolgd.

De periode tussen het besluit en de aankondiging was lastig voor de prins, zo zei hij. „Je merkt toch aan jezelf dat je terughoudend bent met het aannemen van bepaalde uitnodigingen, dat je geen nieuwe uitdagingen aangaat. Je weet: ik kan het niet afmaken.”

De avond van de aankondiging, 28 januari, heeft het prinselijk paar met de kinderen samen gegeten en naar de televisie gekeken. Prinses Máxima: „Het was een emotioneel moment.”

Het prinselijk paar leeft met „gezonde spanning” naar 30 april toe. De toespraak die hij als koning in de Nieuwe Kerk gaat houden is af, zo zei de prins. „Uiteindelijk denk ik dat het een heel mooie speech geworden is, waar ik met een paar mensen hard aan gewerkt heb, en die een beginpunt is van het nieuwe koningschap.”

Prins Friso komt er niet in voor, omdat de inhuldiging een staatsrechtelijk gebeurtenis en „geen familie-evenement”, aldus de prins.

Willem-Alexander sprak zijn grote waardering uit voor prinses Mabel en zijn moeder, die „ongelooflijk hun best doen” voor Friso. „Ze zijn er echt elke dag mee bezig het allerbeste voor hem proberen te doen.” In de toestand van de prins is niets veranderd, zo deelde de prins mee.

De prins heeft geen moeite met spandoeken tegen de monarchie op 30 april.

Willem-Alexander bevestigde dat hij op 30 april geen uniform draagt. De prins kiest voor rokkostuum en daaroverheen de koningsmantel. Prinses Máxima gaat in het lang, maar wil verder geen mededelingen doen.

De afwezigheid van de familie Zorreguieta op 30 april noemde Máxima „evident. Dit is een staatsrechtelijke viering, dus daar hoort mijn vader echt niet bij.”

Mozambique

Prins Willem-Alexander gaf in het interview toe dat hij rond de aankoop van de vakantievilla in Mozambique fouten heeft gemaakt. „Ik denk dat ik de inschattingsfout heb gemaakt op dat moment door te lang proberen vast te houden aan de positieve kanten van het verhaal en objectief te laten zien dat er niets mis mee was. Maar goed, wij zijn mensen. Mensen maken fouten. Ik zal ook in de toekomst fouten blijven maken.”

De prins is nog aan het nadenken over de kersttoespraken, maar verwacht die traditie voort te zetten. Het geloof van de prins was geen item in het tv-interview. De Koningsdagen krijgen eenzelfde invulling als de Koninginnedagen, met alleen wat andere accenten, zei de prins. Heel de koninklijke familie blijft betrokken bij de dag.

>>rd.nl/troonswisseling voor de volledige tekst van het interview.