Subthema 'auteurs'

Toen het boek vorig jaar in Nederlandse vertaling verscheen, besteedde niemand er aandacht aan. "Anna, Hanna en Johanna" dreigde onopgemerkt voorbij te gaan. Dankzij een nieuwe promotieactie van de uitgever verschenen er alsnog recensies in de grote kranten. Sindsdien wordt de roman bij duizenden verkocht. Het Nederlandse publiek gaat massaal door de knieën voor de drie vrouwen die Marianne Frederiksson in haar boek beschrijft.

Als Fernando Pessoa (1888-1935) Portugals belangrijkste dichter van de eerste helft van de 20e eeuw is, dan is José Saramago een van de belangrijkste schrijvers van de tweede helft. Diverse malen genomineerd voor de Nobelprijs van de literatuur, kreeg hij die niet. Naar hij zelf zegt, komt dat doordat hij zich altijd onverholen voor het communisme heeft uitgesproken. Zijn roodgekleurde sympathie dateert uit de tijd dat alle verlangen en verzet via de clandestiene communistische partij verliep.

Twee boeken waarin het joodse meisje Hadassa de hoofdpersoon is, maakten van Francine Rivers een in de gereformeerde gezindte bekend schrijfster. "Een rode draad", nu in vertaling verschenen, is een heel ander boek van "een van Amerika's meest geliefde romanschrijfsters".

Verhalen in de streektaal komen we veelal tegen in speciale rubrieken van de dag- en weekbladpers. Heel vaak gaan deze verhalen over situaties en mensen van vroeger. Geen wonder dat velen automatisch een link leggen tussen streektalen en ouderwetse toestanden bij achterlopende volksdelen. Om meer dan één reden is het jeugdboek "Jewilmke" van Gerrit Kraa dan ook een ware uitkomst.

Graaf Lev Nikolajevitsj Tolstoj (1828-1910) is van adel; zijn vader en moeder zijn prins en prinses. Tolstoj geniet aanvankelijk van de weelde die hem met de paplepel ingegoten wordt. Als hij vijftig jaar is, raakt hij echter in een diepe geestelijke crisis. Hij verloochent zijn titel en afkomst, doet afstand van al zijn bezittingen en kiest voor een nederig arbeidersbestaan. Het schrijven doet hij af als "een perverse, snobistische en oppervlakkige bezigheid". Op dit keerpunt in zijn leven schrijft hij "Mijn biecht".

Geen mens weet wie Benjamin is, hij zelf ook niet. De gelovige, zwarte vrouw Fiela Komoetie vindt hem op een morgen huilend voor de deur van haar hut. Ze ontfermt zich over de blanke kleuter en voedt hem op als haar jongste kind. Negen jaar later maakt de komst van twee ambtenaren naar de afgelegen kloof waar Fiela woont daaraan een eind. Ze denken dat Benjamin het jongetje Lukas van Rooyen is dat, tientallen kilometers verder in het onherbergzame Knysna-woud, op een dag in het niets verdween.

Het gehoorzamen aan de wet en het luisteren naar het eigen geweten kan spanning oproepen. Jan Terlouw laat dit dilemma in "Eigen rechter" tot leven komen. De hoofdpersoon, de rechtlijnig denkende puber Justus, is weinig bereid tot compromissen.

"De burger kent hen niet, de wereld lacht hen uit, ieder denkt van het dorp het zijne. Maar elke dag doet God alleen de zon weer schijnen omdat nooit in het dorp Zijn licht ontbreken mag". Zo begint Koos Geerds de bundel "Staphorst", die vandaag -op de vijftigste verjaardag van de auteur- verschijnt. De gemeenschap waar Geerds opgroeide, krijgt in zijn gedichten vorm en kleur: de gang van de seizoenen, het geordende boerenbestaan, de mensen, wandelend in vlees en geest, het leven van het vee en het licht van de hemel dat schijnt over goed en kwaad.

Een roman over schrijvers. Niet direct een thema om je nachtrust voor op te offeren. Zeker niet als die roman ook nog eens vuistdik is. Toch klom "Weduwe voor een jaar" razendsnel op in de Nederlandse boekentoptien. En dat terwijl John Irving zijn fans met zijn voorgaande pil, "Zoon van het circus", teleurgesteld had. Vanwaar die populariteit? Wijst die op de klasse van de auteur? Ik las "Weduwe voor een jaar" om een antwoord op die vraag te vinden.

Steven Sörenfjeld is op bezoek bij kinderen van Cham, in de Bijbel tot knechtschap veroordeeld, maar in de -vanaf vandaag in de boekhandel- roman van Mance ter Andere levend in gemeenschap met de Eeuwige en elkaar.