Om Prakash (20) vecht tegen kinderarbeid

Je hoeft hem niet te vertellen wat lijden is. Dat wist hij al op zijn vijfde, toen hij weggehaald werd bij zijn ouders om als slaaf te gaan werken op het land. Om Prakash Gurjar (20) heeft de moeilijkheden die hem in zijn jeugd zijn overkomen echter gebruikt voor iets goeds.

De ellende begon allemaal bij Om Prakash’ vader, die een grote lening aanging bij een Indiase landheer. Omdat het verschuldigde bedrag met geen mogelijkheid terug te betalen viel, kwam de landheer zijn 5-jarige zoon halen.

De jongen moest sindsdien ploegen, zaaien, oogsten, voor het vee zorgen en zelfs met pesticiden werken. Dat alles zonder loon en met slaag.

Drie jaar lang deed hij dit werk. Op zijn achtste werd hij gered door medewerkers van een kinderrechtenorganisatie. Hij werd opgevangen in een tehuis voor ex-kindslaven. Thuis wonen kon niet meer: zijn familie was te arm om hem te ondersteunen. Bovendien had hij tien hongerige broers en zussen.

Om Prakash bleek een actieve en leergierige jongen te zijn. Hij ging naar school, haalde de hoogste cijfers van zijn klas en zag intussen kans om aan allerlei maatschappelijke projecten te werken.

Zo streed hij onder meer voor gratis onderwijs in zijn geboorteregio Rajasthan. Met succes: zelfs de allerarmste kinderen kunnen er nu naar school.

Hij hielp bij het opzetten van een netwerk van kindvriendelijke dorpen – Bal Mitra Grams op z’n Indiaas. Dat zijn plaatsen waar kinderrechten worden gerespecteerd en kinderarbeid niet plaats mag vinden.

Ook voerde hij campagne met als doel alle kinderen een geboortecertificaat te geven. In India worden veel kinderen namelijk niet geregistreerd, waardoor het moeilijk is om hen officieel te beschermen tegen uitbuiting, zoals slavernij en gedwongen huwelijken.

Zijn activiteiten hielpen ruim 500 kinderen aan een geboortecertificaat. Veel dorpen werden kindvriendelijk gemaakt, waaronder zijn eigen dorp.

Dat hij een vechter is, bleek ook in 2005, toen hij 13 was. In september van dat jaar was er een internationaal congres over kinderarbeid in India. Om Prakash vond het zo belangrijk daar naartoe te kunnen gaan dat hij op zijn fiets stapte en 36 uur lang fietste om in Delhi te komen, waar het congres gehouden werd. Bedenk daarbij dat India érg heuvelachtig is.

Zijn inzet voor zijn onfortuinlijke leeftijdsgenoten bleef niet onopgemerkt. In 2006 kreeg Om Prakash de Internationale Kindervredesprijs en 100.000 euro om zijn campagne tegen kinderarbeid te steunen. Bij de uitreiking smeekte hij de volwassenen om naar kinderen te luisteren. „Dat is ons recht, een kinderrecht. En als dat niet gebeurt, zullen we harder werken om volwassenen te laten luisteren.”

Bij thuiskomst in India, na de uitreiking van de Kindervredesprijs, werd Om Prakash door de Indiase president en een aantal ministers uitgenodigd. Zij wilden met hem bespreken hoe zij kinderarbeid effectiever konden bestrijden.

Enkele maanden later vroeg de toenmalige Britse minister van Financiën, Gordon Brown, tijdens een officieel bezoek aan India om een ontmoeting met Om Prakash. Daarbij zegde de Britse staatsman toe 200 miljoen pond voor onderwijs in India te geven.

Inmiddels heeft Om Prakash zijn middelbare schoolopleiding afgemaakt en is hij bezig zijn eigen it-winkel te openen. Maar uitgestreden is hij nog niet. „Ik moedig kinderen aan om naar school te gaan en ik probeer nog veel meer Bal Mitra Grams te maken”, zei hij eens.