Malala werd 14 jaar geleden geboren in Mingora, Pakistan. Ze komt uit een vooruitstrevend Pakistaans gezin en heeft twee jongere broertjes.
In 2007 komen de taliban aan de macht in de Swatvallei, de regio waar Malala woont. De moslimradicalen stellen er nieuwe regels op. Een van die regels luidt: meisjes mogen niet naar school. Om hun woorden kracht bij te zetten, vernietigen ze zo’n 150 scholen in de regio. Steeds minder meisjes durven tegen het bevel van de taliban in te gaan en blijven weg van school.
De dan 10-jarige Malala vindt dat vreselijk. Ze houdt van leren en haat de taliban. En dat laat ze weten ook. „Hoe durven de taliban me mijn recht op onderwijs af te nemen”, zegt ze tegen een groep lokale journalisten. Ze blijft gewoon naar school gaan.
Blog
Als ze op haar elfde de kans krijgt om een weblog te schrijven voor de Britse omroep BBC over haar leven als meisje in een door de taliban bestuurde regio, aarzelt ze niet. Haar ouders steunen haar in haar besluit. Sterker nog: het is waarschijnlijk haar vader Ziauddin geweest die haar als blogger aan de BBC heeft voorgesteld. Malala heeft haar activisme van geen vreemde: haar vader is een fervent bestrijder van de taliban en een voorvechter van het recht op onderwijs. Ook hij is al meer dan eens met de dood bedreigd.
Malala schrijft haar blogs onder het pseudoniem Gul Makai, de naam van een heldin uit een beroemd volksverhaal. In haar blogs vertelt ze hoe de vrouwen niet meer naar de markt mogen gaan, niet meer mogen winkelen, geen gekleurde kleren mogen dragen, hoe haar school in 2009 gesloten wordt en dat ze bang is nooit meer verder te kunnen leren.
Als de macht van de taliban in de regio in 2009 vermindert, zet Malala zich ook publiekelijk in voor haar idealen. Ze geeft interviews op televisie, neemt deel aan jongerenevenementen en richt zelfs een eigen onderwijsstichting op.
Prijs
Haar roem blijft niet beperkt tot de Swatvallei. Langzaam maar zeker wordt ze voor veel Pakistanen het gezicht van de strijd tegen de taliban.
Ze is nog maar 13 als ze in 2011 wordt genomineerd voor de Internationale Kindervredesprijs van de Nederlandse stichting KidsRights. Later dat jaar bekroont de Pakistaanse overheid haar met de Nationale Vredesprijs voor kinderen onder de 18 jaar. De prijs wordt prompt hernoemd tot Nationale Malala Vredesprijs.
Wilde ze vroeger graag dokter worden, haar ervaringen van de afgelopen jaren hebben haar toekomstidealen drastisch veranderd. Ze wil haar eigen politieke partij oprichten met als speerpunt onderwijs voor vrouwen, aldus Malala tegen de BBC.
Gewond
Of dat ooit gaat lukken, is de vraag. Malala is vorige week ernstig gewond geraakt toen ze met de bus van school op weg naar huis was. Volgens diverse berichten kwam een talibanstrijder de bus in en vroeg aan de groep meisjes die erin zat: „Wie van jullie is Malala Yusufzai? Als jullie me dat niet vertellen, schiet ik jullie allemaal dood.” Malala werd vervolgens in haar hoofd geschoten en in haar nek. Ook twee andere meisjes raakten gewond, hoewel minder ernstig.
Of Malala de schietpartij zal overleven en wat voor invloed de aanval op haar lichaam en geest zal hebben, is nog onbekend. Feit is dat haar activiteiten hoe dan ook effect hebben. De Britse oud-premier Gordon Brown heeft een petitie opgezet die hij later dit jaar wil overhandigen aan de Pakistaanse regering. De petitie roept Pakistan ertoe op ervoor te zorgen dat alle kinderen naar school kunnen. Ook pleit het document ervoor dat discriminatie van meisjes wereldwijd gestopt wordt en dat alle 61 miljoen ongeschoolde kinderen wereldwijd in 2015 onderwijs krijgen.
Wie zegt dat jongeren geen rol van betekenis kunnen spelen, heeft nog nooit van Malala gehoord.