Koos Borg (59), fotograaf bij Foto Verschoore in Vlissingen, leerde het vak in de praktijk. Met zwart-witfilms en tweedehands apparatuur ging hij als jongen aan de slag. Op zijn 21e kwam hij in dienst bij Foto Bac in Vlissingen. "Ik liet daar een portfolio zien met foto''s die ik had gemaakt. Vroeg de baas of ik die zelf had afgedrukt. Ja dus. Het trof: een paar weken later vertrok hun laborant. Ik kon hem opvolgen."

In het begin was Borg vooral druk met foto's ontwikkelen en afdrukken. Dat veranderde snel. Hij mocht mee bij het maken van bruidsreportages. "Als de echte fotograaf het rolletje wisselde, kon ik wat foto''s maken. Uiteindelijk kreeg het bruidspaar daardoor dubbel zo veel foto''s voor hetzelfde geld." Wat zijn baas opviel, was het verschil tussen de afbeeldingen die Borg maakte en die van zijn collega. "Hij was al wat vastgeroest in het vak. Ik kwam er vers in en probeerde van alles."

Borg is ervan overtuigd dat een goede fotograaf het niet meer redt op de manier zoals hij het vak leerde. Weliswaar volgde hij de nodige cursussen, maar "een opleiding is absoluut noodzakelijk. Het vak is veel ingewikkelder dan toen ik begon." De overstap van analoge naar digitale fotografie is maar een van de ontwikkelingen die hij meemaakte. "Ik weet nog hoe eind jaren ''60 de moderne flitsers hun intrede deden. Daarna kwam de kleurenfoto, dat was in de beginjaren iets bijzonders. De digitale fotografie is de laatste vijf jaar volwassen geworden. In het begin was het kwaliteitsverschil met ouderwetse foto''s nog groot. Nu ben je een knappe jongen als je ze nog kunt onderscheiden. Ik fotografeer nu met een camera die 16 megapixel heeft. Dan blijft er weinig te wensen over."

Portretfoto's

Mensen fotograferen vormt de basis voor de werkzaamheden van Borg. Hij vindt dat ook het leukst. "Vooral kinderen. Eerst ga je lekker met hen dollen. Geleidelijk vergeten ze dat er een camera in de buurt is. Pas dan ga je foto''s maken. Soms kost dat heel wat moeite. Als je dwingt, gaat het mis. Een kind goed fotograferen lukt alleen in een ontspannen sfeer. Je schiet zo een paar rolletjes vol."

Rondkijkend in de studio wijst Borg naar een levensgroot portret van een jongen en een meisje in galakleding. "Gemaakt bij een feest van de Hogeschool Zeeland. Dat is weer een heel ander onderdeel van mijn werk. Het is fantastisch om jongeren die er normaal niet zo netjes bijlopen op deze manier te fotograferen."

De afwisseling maakt het werk van een fotograaf interessant, meent Borg. "De ene keer portretteer je kinderen in de studio, maar dezelfde dag kun je ook op het stadhuis staan of een bekende Zeeuw fotograferen. Een leuke kant van het werk is dat je verschillende prominenten ontmoet. Politici, maar ook bijvoorbeeld de koningin. In 2004 opende ze de opslag voor radioactief afval in Borssele. Ik was gevraagd dat te fotograferen. Het was een bijzondere ervaring. Ik stond overal met mijn neus bovenop, terwijl collega''s achter een hek moesten blijven staan."

Overwicht

Bij het maken van groepsfoto''s moet een fotograaf goed laten weten dat hij de baas is, zegt Borg. "Je komt er niet met alleen technisch goed fotograferen. Regisseren is zéker zo belangrijk. Als je niets zegt, gebeurt er ook niets. Je moet bij groepen altijd zorgen dat je de baas bent en blijft. Mensen krijgen dan vanzelf ook vertrouwen in je. Die weet waar hij mee bezig is, hij maakt wat moois, laten we maar luisteren, denken ze dan."

Ambities voor persfotografie heeft Borg nooit gehad. "Daar kun je alleen wat van maken als je bereid bent altijd klaar te staan. De keerzijde is: je wordt soms geleefd. Je thuisfront moet daar achter staan, anders gaat het niet."

Wel rukt Borg zo nu en dan uit voor het fotograferen van scheepsongevallen. "Op de Westerschelde gebeurt nogal eens wat. Bij een aanvaring moeten er vaak foto''s komen, zodat de rederij of de verzekering kan zien wat er is gebeurd. Schepen zitten soms compleet in elkaar. Je loopt dan regelmatig over zo''n boot naar de schade, dwars door de troep van ondergelopen lading. Ik vind het wel leuk; het is een uniek onderdeel van het werk."

Kennis

Borg is niet bang dat het werk van een vakfotograaf overbodig wordt door de komst van digitale technieken. "Er kan steeds meer, maar niet iedereen heeft daarvoor de kennis in huis. En een complete studio heeft ook lang niet iedereen. Mijn ervaring is dat mensen eerder meer dan minder foto''s bestellen sinds de komst van digitale camera''s in de studio. Ze zien de foto op het scherm en willen ''m dan ook hebben. Dat levert extra omzet op en dat is hard nodig. Aan de andere kant zie je steeds minder mensen die hun filmpje met vakantiefoto''s inleveren. Gelukkig compenseert dat elkaar enigszins."

Opleiding

-Opleidingsduur: twee tot vier jaar.

-Vooropleiding: afhankelijk van te kiezen opleiding. Ede is meer technisch gericht, de Gerrit Rietveld Academie meer artistiek. De fotovakschool en de fotoacademie zijn brede opleidingen.

-Opleidingsmogelijkheden onder andere aan ROC Ede, audiovisueel specialist, mbo niveau 4, Fotovakschool, Amsterdam, Apeldoorn, Boxtel, Rotterdam, particulier, mbo en hbo, Fotoacademie Amsterdam, particulier, diverse opleidingen, vakopleiding 2,5 tot 4 jaar of de Gerrit Rietveld Academie, Amsterdam, hbo autonome beeldende kunsten met afstudeerrichting fotografie.