Leo (15) uit Emmeloord is zo iemand. Hij doet dit jaar eindexamen vmbo. In vervolgopleidingen heeft hij geen zin. Het militaire bestaan lokt hem wel. Maar hij is te jong.

De Koninklijke Landmacht en de regionale opleidingencentra (roc''s) hebben voor jongeren als Leo overbruggingsjaren ontwikkeld. Speciaal voor diegenen die nog te jong zijn om bij de landmacht in dienst te gaan. Voorwaarden zijn een goede conditie en doorzettingsvermogen.

Er zijn twee instroomopleidingen: het oriëntatiejaar voor hen die aan het militaire vak willen ruiken, en de opleiding vrede & veiligheid voor hen die zeker weten militair te willen worden.

Beide zijn officiële mbo-opleidingen. Mocht iemand uiteindelijk geen beroepsmilitair (willen) worden, dan heeft hij (of zij) in elk geval een diploma op zak.

Kracht

Laurens (18) van het ROC Zeeland besloot het oriëntatiejaar van de Koninklijke Landmacht (OJKL) te doen, om zo aan een beter keuringsresultaat te werken. "Ik was al 17 toen ik met het OJKL begon. Op zich kun je dan ook al solliciteren bij de landmacht, maar bij de keuring bleek dat ik nog niet voldoende kracht had. Daarom koos ik voor het OJKL, om in dat jaar flink aan krachttraining te gaan doen."

Iedereen gaat door de militaire molen, inclusief de voor alle soldaten geldende algemene militaire opleiding (AMO). Dat zijn de zogenaamde groene dagen. Laurens: "Je krijgt dan meteen je soldatenuitrusting, maar nog geen wapen. Je krijgt een sergeant voor je, die in het begin de touwtjes heel strak houdt. Je moet bijvoorbeeld je kamer schoonmaken, en dat doe je nooit goed genoeg. Na een tijdje werd het een sport om ervoor te zorgen dat hij niets kon vinden wat je over moest doen. Als je laat zien dat je het goed kunt, laten ze de touwtjes een beetje vieren."

Het leven op de kazerne vond Laurens best gezellig. "Je zit eigenlijk een paar keer een week met elkaar opgesloten. Het leukste vond ik het om het veld in te gaan. We kregen bijvoorbeeld de opdracht om ''s nachts de kaderleden te besluipen die midden in een bos om een kampvuur stonden. Dat was flink schrikken."

Om het OJKL te doen, moet je volgens Laurens actief zijn en veel doorzettingsvermogen en wilskracht hebben. "Je moet er ook tegen kunnen als een sergeant een keer flink uit zijn slof schiet. Je moet kunnen zien dat het ook een beetje een spel is."

Bivak

De OJKL-klassen van het ROC Zeeland gaan vier keer per jaar een week naar de Generaal Majoor De Ruyter Van Steveninckkazerne in Oirschot. "Oefenen in het veld, bivak, theorie leren, bezig zijn, sporten en daardoor kennismaken met de kansen, de mogelijkheden, de werkwijze bij defensie", zegt de coordinator van de instroomopleidingen, Gert-Jan de Rooij.

Behalve voor militair worden de jongeren in het oriëntatiejaar ook opgeleid voor een beroepsrichting. Zo bestaat de mogelijkheid om diploma''s of deelcertificaten te halen in bijvoorbeeld beveiliging, handel, ict, gezondheidszorg of een andere richting.

Na afloop is er niet de garantie op een baan bij defensie, maar volgens De Rooij "heb je wel een behoorlijke streep voor. Uiteindelijk is het nog steeds zo dat je best redelijk zeker bent van instroom bij defensie als je voldoet aan de eisen voor lichamelijke gesteldheid en opleiding."

Volgens een woordvoerder van de dienst werving & aanstelling van de landmacht hebben de leerlingen die daarvoor kiezen toch veel baat gehad bij de instroomopleiding. "Ik hoor vaak van hun ouders dat die voor structuur in het leven van hun kind heeft gezorgd."

Van degenen die het papiertje bemachtigen, kiest zo''n 70 procent voor een baan bij een van de krijgsmachtonderdelen. Zo haalde defensie 6000 mensen binnen. De landmacht is tevreden met dat resultaat. Tien jaar geleden begon een eerste, voorzichtige samenwerking met één roc, dat 25 leerlingen in contact bracht met defensie. Inmiddels zijn er banden met 26 roc''s, samen goed voor 2400 leerlingen die worden klaargestoomd voor automonteur, ict''er, verzorger of elektrotechnicus.

Opleiding

  • Dit jaar zijn er 5000 nieuwe "beroepsmilitairen bepaalde tijd" (bbt''ers) nodig. Dat aantal is vorig jaar gehaald dankzij de landelijke campagne "Kan jij de landmacht aan?" en wervingsactiviteiten van banenwinkels in steden als Amsterdam, Utrecht en Rotterdam.
  • De instroomopleidingen aan de roc''s bieden jongeren de mogelijkheid kennis te maken met de landmacht.
  • Jongeren met het mbo-diploma op zak kunnen de rang van soldaat, korporaal of onderofficier vervullen. Als bbt''er blijven ze tweeënhalf jaar in dienst, maar met ingang van 2007 wordt er geen onderscheid meer gemaakt tussen militairen met een tijdelijk of vast contract. Iedereen kan dan na een proeftijd bij goed functioneren tot zijn 35e onder de wapenen blijven.