Puntuit staat de komende maanden in een vierdelige serie stil bij relaties, liefde en seksualiteit. Dit gebeurt in samenwerking met het Hoornbeeck College in Amersfoort, waar deze week flyers zijn uitgedeeld over het thema ”Communicatie in je relatie”. Deel 2, over seksualiteit en kleding, verschijnt op 14 februari.
TIP 1. Luister, luister, luister.
Want? „Goed luisteren is de sleutel voor hartscommunicatie. Met een goede luisterhouding geef je de ander ruimte om meer van zichzelf te laten zien. Goed luisteren vergt tijd, aandacht en concentratie. Gelukkig kan iedereen het leren.
Jouw partner is de belangrijkste persoon in je leven om goed naar te luisteren, en tegelijk de moeilijkste persoon om goed naar te blijven luisteren.
Zelfs al zou je in een gesprek goed luisteren en je partner niet begrijpen, dan nog is er iets gebeurd
Bij luisteren hoort begrijpen. Als je de ander begrijpt, voelt hij of zij zich uitgenodigd om verder te vertellen. Begrip is eigenlijk een ontvangstbevestiging en geeft verdieping in het gesprek. Daarnaast helpt het om gedachten te ordenen en kun je samen op zoek naar antwoorden op vragen.
Om te kunnen begrijpen is het belangrijk om als gesprekspartner door te vragen. Als je vragen stelt op, dan voelt de ander zich gehoord. Wat je niet moet doen is vragen stellen die niet passen bij het verhaal of die een oordeel in zich hebben, dan stopt het gesprek.
Tegelijk is het goed om in een relatie te accepteren dat je elkaar nooit volledig kunt begrijpen. Want: ik ben ik en niemand anders. Zelfs al zou je in een gesprek goed luisteren en je partner niet begrijpen, dan nog is er iets gebeurd. Je hebt de ander serieus genomen.”
En anders? „Als je niet luistert, stopt iemand vanzelf met praten. Gesprekken lopen dood en de diepgang in je relatie gaat ontbreken. Als dit lang duurt, ontstaat er verwijdering en kom je allebei in een isolement terecht. Je leeft meer en meer in een eigen wereld.”
Suggestie van Jeanette: bespreek op welke manier je partner laat zien dat hij/zij naar jou luistert. Check bij de ander of hij/zij zich begrepen voelt.
"Als je niet echt luistert, gaat de diepgang in je relatie gaat ontbreken"
TIP 2. Geef complimenten.
Want? „Positieve bevestiging is heel belangrijk in een relatie. Ik noem het vitamine A, B en C: aandacht, bemoediging en complimenten. Door die relatievitamines investeer je in de ander en breng je de ander tot bloei.
Het gaat hierbij om een houding van gevende liefde. Fouten van een ander zie je meteen, maar je leeft al snel voorbij aan wat er goed gaat. Terwijl iedereen is geschapen met gaven en talenten. Die mag je dus ook regelmatig benoemen.
"Ik noem het vitamine A, B en C: aandacht, bemoediging en complimenten"
Aandachtspunt bij het noemen van complimenten is dat je dat doet in concrete situaties, over een mooie karaktertrek of wanneer je opmerkt dat de ander is veranderd ten goede.”
En anders? „Als je geen complimenten geeft, verschraalt de liefde. Als je dan wel kritiek levert, ontstaat er een negatieve sfeer. Je geliefde kan er zelfs onzeker van worden.”
Bijbeltekst van Jeanette: Spreuken 16:24. „Vriendelijke woorden zijn als honingzeem, zoet voor de ziel en medicijn voor het gebeente.”
"Vriendelijk doen. Hoe makkelijk kan het zijn, daar word je toch blij van"
TIP 3. Geef je mening en deel je gevoelens.
Want? „Door meningen uit te wisselen, scherp je elkaar op en kun je elkaar laten groeien. Jouw mening is als het ware een spiegel voor de ander. Of is als een rem als de ander doordraaft.
Tussen meningen en gevoelens bevindt zich vaak een hoge drempel. We durven vaak nog wel te zeggen wat we vinden, maar minder snel wat we voelen. Toch is het belangrijk om dat te doen en niets op te kroppen. Het hoort ook bij het eerlijk met elkaar omgaan. Je laat jezelf zien zoals je bent. Daarbij vormt het delen van gevoelens de basis voor gehechtheid, een echte en diepe relatie.
"Het delen van gevoelens vormt de basis voor gehechtheid, een echte en diepe relatie"
Het is wel belangrijk om een goed moment te kiezen en er tijd voor vrij te maken. Geef bijtijds aan dat je naar een goed gesprek verlangt. Dat kan op de bank of tijdens een wandeling.”
En anders? „Als je meningen en gevoelens niet uitwisselt, gaat een van beiden zich al snel aanpassen aan de ander. Meestal is dat degene die het meest zijn best doet om rekening te houden met de partner. Deze gaat zijn of haar eigen mening inslikken. Op termijn verlies je dan zelfs je eigen identiteit. Je wordt een verlengstuk van de ander.”
Bijbeltekst van Jeanette: Spreuken 27:17. „Zoals men ijzer scherpt met ijzer, zo scherpt een mens zijn medemens.”
"Door meningen uit te wisselen, scherp je elkaar op"
TIP 4. Respecteer de ander.
Want? „In een relatie zijn er altijd dingen waarover je het met elkaar oneens bent. Dat gaat vaak om een verschil in waarden, behoeften of overtuigingen, bijvoorbeeld over opvoeding, financiën, geloof en kerk. Je mag gerust aangeven als je vindt dat je partner bijvoorbeeld te veel geld uitgeeft.
"Liefde laat ruimte aan de ander"
Tegelijk moet je nooit te snel je oordeel klaar hebben, vraag liever door. Want wat is de reden dat de ander iets vindt of doet? Liefde laat ruimte aan de ander. Zeker ook in het geloofsleven is het goed elkaar te respecteren.”
En anders? „Als je de ander niet respecteert, moet de ander worden zoals jij. Dat is het begin van een psychologische oorlogsvoering. Je gaat je macht inzetten of de ander manipuleren totdat hij of zij hetzelfde denkt of wil als jij.”
Bijbeltekst van Jeanette: Lukas 6:31. „Gelijk gij wilt dat u de mensen doen zullen, doet gij hun ook desgelijks.”
"Het begin van een psychologische oorlogsvoering"
TIP 5. Let op je lichaamstaal.
Want? „Zonder woorden kun je veel zeggen. Metlichaamstaal kun je genegenheid en tederheid uitdrukken. Een aanraking laat zien dat je van iemand houdt. Met een knipoog toon je verbondenheid. Een ander mooi voorbeeld is wat iemand eens noemde met „zachte ogen” kijken. Ze vertelde dat ze precies kon zien of haar man betrokken op haar was, ze zei: „Zijn ogen worden dan zacht.”
"Kijk de ander aan met „zachte ogen”"
Gezichtsuitdrukkingen, gebaren, rust en de klank van je stem kunnen een vriendelijke communicatie ondersteunen. Vriendelijkheid kost niets, maar betekent heel veel.”
En anders? „Als je weinig positieve lichaamstaal gebruikt, creëer je verwijdering. Wanneer stellen partners elkaar amper aankijken, geeft dat mij al veel informatie over hun gehechtheid.”
Suggestie van Jeanette: benoem tegenover elkaar wat je opvalt in de lichaamstaal van je partner als hij/zij jou waardeert of zich juist ergert.
"Als je weinig positieve lichaamstaal gebruikt, creëer je verwijdering"
TIP 6. Geef jouw grenzen aan.
Want? „Er moet een goede balans zijn tussen ‘ik’ en ‘wij’. Verschillend zijn mag. In een relatie hecht je je aan de ander, maar dat is iets anders dan versmelten.
Je kunt pas gezond ‘wij’ zijn, als je gezond ‘ik’ bent geworden. Daarvoor is zelfaanvaarding en zelfbewustzijn noodzakelijk.
Zelfaanvaarding wil zeggen dat je weet en accepteert wat je negatieve kanten zijn. Die acceptatie is nodig om ook van een ander te houden. Als je je eigen tekortkomingen, zonden en karakterfouten onder ogen ziet, maakt dat je nederig en genadig naar de ander.
"Je kunt pas gezond ‘wij’ zijn, als je gezond ‘ik’ bent geworden"
Bij zelfbewustzijn is de kern dat je weet wat je wilt en waarom je dat wilt. Daardoor weet je ook wat je niet wilt; als vanzelf kom je dan je grenzen tegen.
Wanneer gaat iemand jouw grens over? Dat merk je aan irritatie of verwarring. Grenservaringen kunnen over honderden dingen gaan in een relatie. Soms zijn het ook hele kleine zaken, zoals een lege wc-rol of dat de dop niet op de tube tandpasta zit. Daar maak je je als het goed is meestal niet zo druk over.”
En anders? „ Als je grenzen worden overschreden is dat schadelijk voor het vertrouwen. Dan kun je er niet van op aan dat de ander in jouw belang denkt. Terwijl dat een basisvoorwaarde is in een liefdesrelatie.”
Bijbeltekst van Jeanette: Matth. 22:39 „Gij zult uw naaste liefhebben als uzelven.”
"Grenservaringen kunnen over honderden dingen gaan in een relatie"
TIP 7. Vermijd verwijten.
Want? „Laat het woord ‘jij’ achterwege. Als je begint met ‘jij’, stop dan direct met praten. Want dan begin je meestal met het uitspreken van een verwijt. Bijvoorbeeld: „Jij valt mij altijd in de rede.” De ander schiet dan in de verdediging. Je kunt beter op een later moment zeggen: „Weet je wat mij opvalt, dat als ik een verhaal vertel, je me soms niet laat uitpraten.”
"Als je een zin begint met ‘jij’, stop dan direct met praten"
Ook woorden als “altijd”, “nooit” en “weer” moet je vermijden als je iets aan de kaak wilt stellen. Die zijn uiterst zwart-wit. Dat helpt niet als je wat wilt aankaarten.”
En anders: „Als je begint met een verwijt, kan het gesprek uitlopen op een ruzie. Verwijten vliegen dan over en weer. Dan ontketen je een verbale loopgravenoorlog.”
Bijbeltekst van Jeanette: Jakobus 3:17. „Maar de wijsheid die van boven is, die is ten eerste zuiver, daarna vreedzaam, bescheiden, gezeglijk, vol van barmhartigheid en van goede vruchten, niet partijdig oordelende, en ongeveinsd.”
"Pas op voor ontketenen van een verbale loopgravenoorlog"
TIP 8. Begrijp hoe mannen dan wel vrouwen communiceren; verschil in communicatiestijlen.
Want? „Mannen en vrouwen communiceren verschillend. Over het algemeen zijn mannen rationeler in een gesprek: de feiten en argumenten moeten kloppen. Mannen zijn ook meer gericht op oplossingen, op actie en zij communiceren direct.
Vrouwen zijn over het algemeen emotioneler: ze spreken vanuit hun hart, vanuit hun gevoel. Ze gaan in een gesprek ook hak-op-de-tak over op andere onderwerpen, dat is lastig te volgen voor de meeste mannen. Verder delen vrouwen graag geheimen en communiceren ze indirect.
"Vrouwen spreken vanuit hun hart, vanuit hun gevoel"
Een grappig weetje: Uit onderzoek blijkt dat mannen zo’n 7.000 woorden per dag gebruiken en vrouwen 20.000 woorden.”
En anders? „Als je het verschil in communiceren niet doorziet, krijg je steeds dezelfde soort discussies tussen bijvoorbeeld emotionele en rationele argumenten.”
Suggestie van Jeanette: Mannen doen er goed aan het verhaal van hun vrouw samen te vatten. Vrouwen kunnen zich zelf en hun man de vraag stellen: “Is hij geïnteresseerd in de uitgebreide of in de korte versie?”
"Uit onderzoek blijkt dat mannen zo’n 7.000 woorden per dag gebruiken en vrouwen 20.000 woorden"
TIP 9. Doorzie (en doorbreek) oude patronen.
Want? „Communicatiestijlen zijn niet alleen anders door man-vrouw verschillen, maar ook door de manier waarop je bent opgevoed. Het maakt nogal verschil of je opgroeit in een gezin waar je open over persoonlijke zaken sprak of in een gezin waarin je niet over gevoelens, geloof of andere kwetsbare thema’s praatte. Dat beïnvloedt de communicatie in je relatie.
"Communicatiestijlen komen ook voort uit je opvoeding"
Het vraagt bewustwording en keuzes om oude patronen die de communicatie belemmeren te doorbreken en naar nieuwe wegen te zoeken. Een leuke manier om de gezinscultuur op het spoor te komen is het bedenken van ‘gezinsmotto’s’. Wat werd er thuis vaak gezegd? Was dat: “Het is voor je eigen bestwil.” Of bijvoorbeeld: “Schelden doet geen pijn.””
En anders? „Als je je niet bewust bent van schadelijke patronen, worden deze ‘automatisch’ voortgezet in je relatie met eventuele gevolgen van dien.”
Suggestie: Bedenk eens een gezinsmotto bij het eigen gezin van herkomst en bij dat van je partner? Vertel elkaar wat dit motto zegt over de gezinscultuur.
"Een leuke manier om de gezinscultuur op het spoor te komen is het bedenken van gezinsmotto’s"
TIP 10. Boos worden mag, boos blijven niet.
Want? „Boosheid is een emotie die ons helpt om onze grenzen te bewaken. Boosheid ontstaat vaak omdat er sprake is van onrecht of omdat iets wat belangrijk voor je is, wordt geschaad. Of omdat iemand je afwijst en je geen erkenning krijgt. Boos worden mag, maar boos blijven niet. Als er een conflict is ontstaan, moet je na een time-out opnieuw de verbinding zoeken.
"Als christen mag je leven van Gods gevende en vergevende liefde"
Als christen mag je leven van Gods gevende en vergevende liefde. Maak dat dan ook zichtbaar in je huwelijk door woorden en door daden. Koester geen wrok. Soms is sorry voldoende. Bij grotere issues help je elkaar door een genadevolle herkansing te geven.”
En anders? „Als je boos blijft, krijg je een cultuur van conflicten. Misschien denk je: “zand erover”. Maar dan stapelt onvrede zich op en wordt het zand een bult. Na een poosje struikel je erover.”
Bijbeltekst van Jeanette: Efeze 4:26. „De zon ga niet onder over uw toornigheid.” Jeanette: „In sommige gevallen kan het na overleg, denk ik, wel beter zijn om eerst te gaan slapen. ’s Avonds levert uitpraten weinig op, want je bent te moe. Dat betekent wel: niet uitstellen en er de volgende dag op terugkomen.”
"Niet simpel "zand erover”, want dan stapelt onvrede zich op en wordt het zand een bult"
Wil jij regelmatig het beste van jongerensite Puntuit (voor jongeren van 12 tot en met 25 jaar) op je smartphone ontvangen? Dat kan nu ook door je aan te melden bij de redactie via WhatsApp. Puntuit voegt je dan toe aan een lijst, waarna je af en toe een link naar een artikel –eentje die je gelezen/gezien moet hebben– krijgt toegestuurd.