De keukentafel ligt bezaaid met tekeningen. Het halve portfolio van Rachel Lankamp (16) uit Rijssen ligt uitgestald. Er is een vlinder die rust op een hart, een wezen dat half mens en ook wolf is én een bruggetje in de maneschijn. Op het eerste A4’tje is getekend, het tweede is geverfd en het derde bespoten met graffiti.
Een rode draad in het werk van Rachel lijkt er niet te zijn. Peinzend staart ze haar tekeningen langs. „Ik kan ook geen lijn ontdekken. Ik teken gewoon wat ik leuk vind”, stelt ze nuchter vast.
Vergaan
Goede tekeningen bevatten een boodschap, vindt de jonge kunstenaar. Ze laten iets zien van wat er in de wereld speelt. Of die tekening in een museum hangt of met graffiti op een trein is gespoten, maakt niet uit. „In onze tijd is er Islamitische Staat en veel geweld. Ik heb al nagedacht wat ik daarover zou kunnen schilderen. Misschien een explosie. En daarvoor een huilend kind. Een aanslag maakt de wereld kapot en neemt veel mensenlevens weg.”
Als Rachel over straat fietst, maakt ze zich wel eens zorgen om al dat geweld. „IS is nog ver weg, maar af en toe denk ik dat het naar Nederland zou kunnen komen. En dan gaat het soms door me heen: O hee, ik kan nu zomaar van mijn fiets worden getrapt. Het gebeurt niet, maar het kán wel.”
Geweld in Nederland richt zich vooralsnog vooral op de natuur, vindt Rachel. „Natuurgebieden verdwijnen om nieuwe huizen te bouwen.” Geen goede ontwikkeling, volgens de tiener. „De aarde kan kapot gaan.”
Rachels favoriete schilderij gaat over dat thema. Op een enorm vel karton glimlacht een vrouw. Haar haren zijn als bomen en haar nek bestaat uit wortels. Ze treurt ook. Ze kijkt naar een aarde die half is vergaan.
Het sociale netwerk Instagram is voor Rachel een bron van inspiratie. Voor iedere tekening doorzoekt ze legio plaatjes. Ze kijkt naar beelden die haar aanspreken. De mooiste filtert ze eruit. Een boom, een gezicht, een wereldbol. Rachel laat de verschillende afbeeldingen samenvloeien. „Ik maak van die bestaande dingen iets nieuws.”
Als ze een exacte kopie van het voorbeeld maakt, is de tekening per definitie mislukt. „Dan heb ik ’m gewoon nagetekend. Maar als ik het net iets anders maak, wordt het iets van mezelf. In een tekening moet je een beetje je eigen verhaal kunnen zien. Zo kan die vrouw uit mijn schilderij niet alleen glimlachend naar de aarde kijken, als die half is vergaan. Daarom tekende ik er een traan bij.”
Rachel ontdekte haar tekentalent pas op de middelbare school. „In de eerste klas kregen we tekenen. Toen kwam ik erachter dat ik het best wel leuk vond. Op de basisschool heb je een half uurtje. Je krijg een paar potloden en een plaatje; dan kun je niet zoveel. En ik had ook niet zoveel inspiratie, omdat Instagram nog niet bestond.”
Als Rachel eenmaal zelf voor de klas staat in het basisonderwijs – ze wil juf worden – hoopt ze meer te doen met tekenen. „Ik zou het op het bord voordoen. Van een goed voorbeeld kunnen kinderen heel enthousiast worden.”
Zondagmiddag
Iedere keer is het voor Rachel weer een uitdaging om iets moois op papier te krijgen. Ze was graag kunstenaar geworden. „De hele dag tekenen, dat lijkt me wel leuk. Maar je kunt er niets mee verdienen.”
En daarom koos de 5-havo-leerling van het Fruytier College in Rijssen de pabo-opleiding aan Driestar Hogeschool als vervolgstudie. Twee dagen gaat ze leren, twee dagen stagelopen en één dag thuisstudie.
De zondagmiddagen werkt Rachel het liefst aan haar tekeningen. „Dat is voor mij echt een rustmomentje.” Het liefst werkt de kunstenares met verf. En verven kan ook met potloden, ontdekte ze onlangs.
Rachel laat met haar Faber-Castell potloden zien hoe dat in z’n werk gaat. Met rood schetst ze de contouren van een vlam. Vervolgens kleurt ze de rode vorm in met een paars potlood. Dan grijpt ze naar de kwast en doopt die in het water. Wanneer de haren het papier raken, vervloeit de tekening. „Zo kan ik heel mooie overgangen maken.” Ook deze techniek haalde Rachel van Instagram. „Toen ik deze potloden zag, was ik bijna jarig. Dus ik wist meteen een mooi cadeau.”
Rachel loopt niet te koop met het feit dat ze tekent. „Het maakt mij niet uit wie het wel of niet ziet. Als ik maar tevreden ben met wat ik teken.” En hoe tekent ze over tien jaar? „Ik blijf gewoon tekenen en zie wel wat het wordt.”
