OPPERVLAK: Onderzoekers vragen zich al jaren af of er vloeibaar water voorkomt op het oppervlak van de planeet Mars. De omstandigheden zijn daarvoor niet gunstig. De temperatuur ligt doorgaans ruim onder het vriespunt. Zou er al water smelten en aan het oppervlak komen, dan zou het door de lage druk in de dampkring van de rode planeet onmiddellijk gaan koken.
STREPEN: Een aantal jaren geleden werden er donkere strepen ontdekt op verschillende hellingen op Mars die 4 tot 5 meter breed zijn en honderden meters naar beneden gaan. NASA-hoofdonderzoeker Michael Meyer legt uit: „De donkere strepen ontstaan in de loop van de lente, breiden zich uit gedurende de zomer en verdwijnen in de herfst. De afgelopen vier jaar is het wetenschappers niet gelukt om een verklaring te vinden voor de groei en afname van deze strepen.”
WATER: De onderzoekers zeggen nu op basis van waarnemingen bewijs in handen te hebben dat de donkere strepen op de berghellingen worden gevormd door zout water dat naar beneden stroomt. Het water is niet gewoon dun en vloeibaar maar dik en stroperig.
INDIRECT BEWIJS: Het bewijs dat er water langs de berghellingen van Mars stroomt, blijft overigens indirect. De wetenschappers baseren hun bevindingen op gegevens die verzameld zijn door een Marsverkenner van NASA die sinds 2006 om de rode planeet draait. Die satellietmetingen hebben uitgewezen dat de donkere strepen zijn bedekt met chloorzouten. Die kunnen ervoor zorgen dat water pas bij min 80 graden Celsius bevriest en tot tien keer minder snel verdampt.
DIRECT BEWIJS: Omdat de waargenomen plekken zich op steile hellingen bevinden, is het lastig om daar in de toekomst robots op af te sturen om monsters te nemen. Daarmee zou wel het bewijs geleverd kunnen worden of het hier daadwerkelijk om water gaat of toch om stromen van een andere chemische samenstelling.
OORSPRONG: Wetenschappers gaan ervan uit dat water of ijs alleen diep in de Marsbodem zit. Waar het stromende ijswater op de berghellingen vandaan komt, blijft onduidelijk. Een mogelijkheid is dat de zouten water uit de atmosfeer aantrekken, al is het niet duidelijk of de Marslucht genoeg waterdamp bevat om meterslange stromen te laten ontstaan. Een andere theorie is dat er op deze plaatsen een waterhoudende grondlaag aan het oppervlak komt. In dit geval zouden de strepen echter eerder aan de voet van hellingen verschijnen, in plaats van aan de bovenkant.
LEVEN: De mogelijke ontdekking van water op Mars voedt de discussie of er leven mogelijk is op deze buurplaneet van de aarde. Dat de omstandigheden op Mars extreem zijn, hoeft daarvoor geen belemmering te vormen. Op aarde zijn immers micro-organismen ontdekt op tal van plaatsen waarvan eerder werd gedacht dat niets daar zou kunnen standhouden. Als er maar water is. NASA-medewerker John Grunsfeld zei daar gisteren over: „Ook al gaat het om superzout water, we hebben we nu een manier ontdekt waar levende wetens zouden kunnen overleven. Als er al leven op Mars voorkomt.” Het bewijs dat er levende wezens op de rode planeet voorkomen, hoe klein ook, is nog nooit geleverd.
MENS OP MARS: De aanwezigheid van vloeibaar water zou een verblijf van mensen op Mars mogelijk een stuk gemakkelijker maken. Het water zouden de kolonisten niet alleen kunnen gebruiken voor drinkwater, maar ook voor de productie van zuurstof en raketbrandstof. NASA heeft het plan om in de jaren dertig van deze eeuw een bemande reis naar Mars te maken.
