Tim (16) ziet „overal” advertenties die hem proberen te verleiden iets te kopen op Black Friday. Dat vertelde hij eerder deze week in de aula van het splinternieuwe schoolgebouw. „Vooral via Instagram zie ik veel advertenties.” Tim zei deze vrijdag wat aan te gaan schaffen. „Maar ik heb nog geen idee wat. Misschien wat vesten voor de winter. Ik kijk in webshops of ik wat leuks tegenkom.”
Vorig jaar kocht de vmbo-scholier de spelcomputer PlayStation en kleding. „Op sommige artikelen zat 20 procent korting, op andere wel 50”, vertelt hij. De 13-jarige Kyrillos deed vorige jaar eveneens een grote aanschaf. „Mijn broertje en ik kochten beiden een laptop bij de MediaMarkt. Eerst was die 600 euro, maar wij kochten hem voor 299 euro per stuk. Dat is vijftig procent korting.”
Dit jaar struint Kyrillos daarom in aanloop naar Black Friday over het web om te ontdekken welke producten in de sale komen. „Electronica kun je het beste kopen”, denkt hij. „Misschien kom ik wat leuks tegen.” „Een dikke korting triggert. Dan wil je het hebben”, weet Tim.
Boerser
De vierdejaars vmbo-leerlingen Maritte en Jaline wachten in de aula op lagereklassers. Die mogen onder begeleiding van de dames een uurtje sporten. Maar omdat de scholieren in geen velden of wegen te bekennen zijn, hebben de twee tijd voor een praatje. Van Black Friday hebben ze niet zoveel verstand. „Dat is die kortingsdag toch? Ik zit op school, dus ik heb het al druk genoeg”, zegt Jaline. „Ik ga toch niet ien kilometer naar Middelburg fietsen om iets met korting te kopen.”
„Wij hebben niet echt een reden om iets te kopen”, denkt Maritte. „Als we al wat zouden aanschaffen, is dat kleding. Maar hier in Zeeland zijn we daar minder druk mee. Het is hier wat boerser, dus we hebben minder nodig.” Jaline beaamt dat. „Ik woonde vroeger in Veenendaal, daar zijn mensen veel drukker met kleding. Ik kan me voorstellen dat zo’n vrijdag daar meer leeft.” De koopjesdag gaat min of meer aan de meiden voorbij. Maritte: „Je ziet wel eens een poster hangen, maar ik let daar niet zo op.”
Hebzucht
De 16-jarige Gerben wordt op een idee gebracht als hij bevraagd wordt op Black Friday. „Ik had niet in de gaten dat dat deze vrijdag is. Het zat niet in de planning om wat te gaan halen, maar ik moet nog een sinterklaascadeautje hebben. Die koop ik dan vrijdag.” Gerben noemt een dag met korting handig, „want dan kun je hetzelfde kopen voor minder geld.”
De Consumentenbond waarschuwde vorig jaar dat de kortingen die winkeliers geven tijdens Black Friday gemiddeld niet hoger zijn dan op andere momenten in het jaar. Dat consumenten dus misleid worden. Gerben denkt dat dat wel losloopt. „Winkeliers mogen echt niet met de prijs sjoemelen.” Tim denkt daar anders over. „Het kan best zijn dat de winkeliers net voor Black Friday de prijs omhooggooien en het product dan op de dag zelf voor de normale prijs verkopen. Zo lijkt het of je korting hebt.” Hij haalt er zijn schouders over op.
Gerben ziet absoluut geen kwaad in Black Friday. „De winkeliers besluiten zelf de prijs naar beneden te doen. Dus ik voel me niet schuldig als ik minder betaal. Ik steel toch niks?”
„En het is maar een keer per jaar”, zegt Kyrillos. „Als de winkeliers met minder winst veel meer verkopen, kunnen ze alsnog goed verdienen.” „Misschien zijn er goede redenen om niet mee te doen met Black Friday”, zegt Gerben. „Maar ik zou niet weten welke.”
„Onchristelijk is het niet”, vindt ook Tim. „Het is gewoon profiteren van kortingen.” Of knallende kortingen hebzucht in de hand kunnen werken? Klasgenoot Coen: „Dat ligt aan jezelf. Als je hebzuchtig bent, heb je Black Friday niet nodig om onnodig veel spullen te kopen.”