Eigenlijk zocht RTL Nieuwsredacteur Daniël van der Laan naar extremistische groeperingen op WhatsApp. Maar hij stuit op groepen waarin scholieren elkaar overtreffen in het versturen van schokkende beelden. Donderdag publiceerde RTL Nieuws de uitkomsten van een maandenlang onderzoek.
In sommige groepen werd kinderporno gedeeld. Een 14-jarige zegt dat ze al in groep 8 bevriend raakte met mensen die haar als lid toevoegden aan een „rare” WhatsAppgroep. „Daar kende ik bijna niemand en er werden allemaal rare dingen gestuurd, zoals kleine kinderen die verkracht worden of filmpjes van IS.”
Ook wraakporno wordt veel verspreid, seksueel getinte video’s of foto’s van ex-geliefden die zonder toestemming worden gedeeld. Soms zijn het beelden van klasgenoten, vaker van anderen.
Sinds enige tijd heeft WhatsApp de mogelijkheid om zelf stickers te maken. Deze functionaliteit is razend populair onder scholieren en wordt vaak gebruikt om anderen te pesten. Ook worden er wel stickers gemaakt van bekende overleden of vermoorde jongeren. Verder zijn er veel racistische, antisemitische en nazistische stickers in omloop.
Soms geven leden aan dat bepaalde beelden echt niet kunnen. Zij worden vaak door anderen belachelijk gemaakt en uit de groep gegooid. Scholieren houden vaak hun mond omdat ze bang zijn er niet meer bij te horen.
„De geestelijke strijd onder de oppervlakte krijgt in dit soort extreme dingen een gezicht”, reageert Steven Middelkoop. Volgens de programmamanager bij Yona, een organisatie die jongeren gezond internetgebruik op de smartphone wil bijbrengen, participeert ook de christelijke jeugd in dergelijke WhatsAppgroepen. „Elke leidinggevende op een reformatorische middelbare school krijgt hier vroeg of laat mee te maken.” Als het voorkomt, gebeurt het vooral in groepen van jongens. „Het wordt dan stoer gevonden om heftige dingen te delen.”
Middelkoop pleit ervoor dat opvoeders het smartphonegebruik van hun kinderen monitoren. „Ik ken vaders die geregeld met hun kind wat WhatsAppgroepen doorscrollen en daarover vragen stellen. Daarvoor is een goede relatie nodig met je kind. Wees als ouder wel zo wijs dat je niet alles wilt zien, want met sommige dingen heb je niets te maken.”
Woensdag werd bekend dat er volgend jaar een telefoonnummer komt waar kinderporno in diensten zoals WhatsApp gemeld kan worden. Foto’s kunnen worden doorgestuurd naar het Expertisebureau Online Kindermisbruik.
