„Je zal er maar staan”, dacht de Emmeloordse eerdere jaren als ze leeftijdsgenoten een gedicht hoorde voordragen op de Dam. „Voor zoveel mensen een eigen gedicht laten horen. Ik vond het knap dat ze het durfden. En eervol om het te doen tijdens dodenherdenking.” De tiener kijkt ieder jaar naar de plechtigheid, omdat ze het belangrijk vindt te herdenken dat haar vrijheid anderen het leven kostte.
Opa
Haar docente Nederlands op het Emelwerda College in Emmeloord tipte de 6-vwo’er op de poëziewedstrijd ”Dichter bij 4 mei”. Die jaarlijkse dichtwedstrijd organiseert het Nationaal Comité 4 en 5 mei in samenwerking met het Poëziepaleis. Alleen scholieren uit Flevoland mochten dit jaar meedingen naar de prijs.
Op de dag van de deadline stuurt Maureen haar gedicht op. Haar stuk wordt gekozen als één van de tien beste. Tijdens de finale op 9 maart in Dronten verslaat ze de andere negen kanshebbers en wint de poëziewedstrijd. Vol bewondering luisterde de Emmeloordse naar de gedichten van leeftijdsgenoten. „Ik zou mezelf nooit als winnaar hebben gekozen. Andere dichters sloten veel beter aan bij het thema. Ik had daar geen rekening mee gehouden.” De blondine slaat de hand voor de mond als blijkt dat ze heeft gewonnen. „Krachtig voorgedragen”, oordeelt de jury.
Het winnende gedicht ”Eén keer vaker” telt 21 regels. „Het duurt dus wel even”, weet Maureen. „Ik hoop dat ik rustig ben.” Ze volgde een workshop om haar gedicht goed uit de verf te laten komen. „Ik wil de nadruk niet leggen op de woorden die rijmen. Dan wordt het een sinterklaasgedicht. Ik wil benadrukken wat belangrijk is. Het gaat over ”mijn opa in het uniform”. Dan wil ik ”mijn opa” nadrukkelijk uitspreken.”
De opa over wie Maureen dicht was Pieter de Witte. Hij werd in de Tweede Wereldoorlog gemobiliseerd in Haarlem. Hij overleed op 63-jarige leeftijd, in 1978. Maureen heeft de man nooit gekend. Toch dicht ze over hem, al hangt er niet, zoals ze in het gedicht zegt, een foto van haar opa aan de muur. „Ik wilde persoonlijk beginnen en vanaf daar naar een algemene boodschap gaan. Die boodschap is dat het verleden zichtbaar blijft in het heden. Nederland is nu zo omdat mensen voor ons hebben gevochten. Ik kan gaan en staan waar ik wil, mag studeren als vrouw en mijn geloof belijden.”
Koning
Maureen zingt in de band van haar kerk, de protestantse gemeente te Emmeloord. Haar inspiratie voor het gedicht haalt ze uit een lied van de christelijke zanger Matthijn Buwalda. „Laat me een keer vaker opstaan dan ik ooit gevallen ben”, zingt hij. Maureen: „Eerst snapte ik die zin niet. Maar hij bleef hangen. Later begreep ik pas wat hij bedoelde.” Een soortgelijke zin komt terug in het gedicht. „Eén keer vaker strijden, dan dat je werkelijk kon.” Ter ere van hen die vielen.
De burgemeester van Emmeloord stuurde Maureen een persoonlijke brief met de vraag of hij tijdens de lokale herdenking mocht citeren uit haar gedicht. De predikante van haar kerkelijke gemeente stuurde een mail met de mededeling dat ze zondag de preek afsluit met een onderdeel van haar gedicht. Van gemeenteleden krijgt ze felicitatiekaarten. Op school krijgt het gedicht een ereplaats aan de muur in de buurt van de docentenkamer. Goed in het zicht, naast de poëzie van een dame van dezelfde school die achttien jaar eerder haar gedicht mocht voordragen op de Dam.
Na de plechtigheid op de Dam ontmoet Maureen waarschijnlijk de koning en de koningin. Druk maakt ze zich er niet om. „Als ik dit gedicht kan voordragen voor zo’n publiek, moet een ontmoeting met de koninklijke familie ook wel lukken. Ik zal hun in ieder geval de groetjes doen van mijn dementerende oma. Dat heb ik haar beloofd.”
Eén keer vaker
Eén keer vaker kijken,
naar de foto aan de muur,
van mijn opa in het uniform,
strijdend voor mijn vrijheid,
ging hij dwars door het vuur.
Eén keer vaker strijden,
dan dat je werkelijk kon,
strijdend tot aan het einde,
omdat je met opgeven
de oorlog niet won.
Eén keer vaker liefhebben,
hen die ons zijn ontgaan,
opdat de herinnering blijft leven,
opdat we niet vergeten|
wat zij voor ons hebben gedaan.
Eén keer vaker denken,
aan die verleden tijd,
die zelfs in het heden,
in de wereld om ons heen
voor altijd zichtbaar blijft.
Eén keer vaker...
Maureen de Witte, Emmeloord
