Geen frisdrank, geen limonade, geen vruchtensap. Loïse Dooren (15) uit Hendrik-Ido-Ambacht drinkt sinds woensdag alleen water en thee. „’s Avonds en in de weekenden schenk ik vaak wat ongezonds in. Cola of zo. Het zal wennen zijn om dat in de veertigdagentijd te laten staan.”
De leerling van het Wartburg College, locatie De Swaef, deed vorig jaar voor het eerst mee aan de vastentijd. „De leider van onze jeugdvereniging riep toen op om „iets te doen” in de aanloop naar Pasen.” Loïse, lid van de hervormde gemeente in Oostendam, ruilde het koekje dat ze dagelijks op school at in voor fruit. „Het ging me er toen vooral om dat ik wat gezonder ging leven. Dat is gelukt, want nog steeds eet ik op school bijna nooit meer een koek.”
Dit jaar probeert Loïse meer te focussen op het hogere doel van de vastentijd. „Uiteindelijk gaat het erom dat je meer met het geloof bezig bent. Dat is de eigenlijke challenge; meer uit de Bijbel lezen, vaker bidden, meer met God en Zijn dienst bezig zijn. Het vasten herinnert me daaraan. Als ik bijvoorbeeld een cola weiger, is dat een reminder om meer tijd aan wezenlijke zaken te besteden. Daar is de veertigdagentijd volgens mij voor bedoeld.”
Reformatie
De periode in aanloop naar Pasen heeft meerdere namen. Veertigdagentijd, vastentijd en lijdenstijd. Welke term is juist? „De vastentijd komt uit de Vroege Kerk. Toen ontstond het idee om veertig dagen te vasten, zoals Jezus deed”, vertelt Dirk-Jan Nijsink, jeugdwerkadviseur 16+ bij de JBGG. „De Reformatie brak met die gewoonte. Er kwamen zeven lijdenszondagen. Het gaat in de eerste plaats om wat Christus voor Zijn Kerk heeft gedaan; lijdenstijd is de term die daar het beste bij past.”
Is vasten dan slecht? „Nee. Als het je helpt om je meer en intensiever tot de Heere te keren, is het heel goed”, stelt Nijsink. „Daarnaast kan het verbeteren van je levensstijl nooit kwaad. Maar als je de lijdenstijd alleen gebruikt voor een persoonlijke uitdaging en het brengt je niet dichter bij God, dan mist het zijn doel.”
Juist door meer tijd te besteden aan de eigenlijke bedoeling van de lijdenstijd hoopt Loïse het vasten vol te houden. Maar hoe verlies je dat doel niet uit het oog? „Dat kun je niet uit jezelf, maar God heeft ons middelen gegeven die daarbij helpen: de Bijbel, het gebed en allerlei goede boeken. Gebruik die veel”, adviseert Nijsink.
Instagram
De vriendinnen van Loïse vasten ook. Allemaal op hun eigen manier. De een gaat veertig dagen heel vroeg naar bed, de ander eet minder. „We stimuleren elkaar om het vol te houden. Er is ook een vriendin die Instagram van haar telefoon heeft verwijderd. Ik sprak haar woensdag. Ze was heel vroeg op school. Normaal gesproken is ze ’s ochtends al veel tijd kwijt met Insta; nu hield ze tijd over, dus ging ze maar vast naar school.”
Steeds meer mensen vasten door sociale media met rust te laten. Een goede ontwikkeling, vindt Nijsink. „Vroeger draaide het alledaagse leven om het verzamelen, bereiden en nuttigen van voedsel. Als je vastte, bespaarde je dus veel tijd die je kon gebruiken voor belangrijke dingen. Voedsel is tegenwoordig −hoe bizar− een vanzelfsprekendheid. Minder eten bespaart niet per se veel tijd. Sociale media niet gebruiken juist wel. Voor velen scheelt het uren.”
”Leer mij, o Heer, Uw lijden recht betrachten”. Om deze liedregel draait het in de lijdenstijd, benadrukt Nijsink. „Dat betekent concreet: zonden bekennen, strijden tegen de zonde en vragen om verzoening door het bloed van Christus. Dat moet niet alleen in aanloop naar Pasen, maar altijd.”