Het is bij achten, op de eerste zaterdagavond van januari. Het parkeerterrein bij de oud gereformeerde gemeente in Barneveld staat vol. Een laatste bezoeker komt aangesneld. Ouderling J. Haalboom uit Rhenen wijst hem de weg: „We zitten beneden.”

De circa 150 stoelen in de zaal zijn allemaal gevuld. „De opkomst overtreft onze verwachtingen”, aldus H. J. Postema uit Doorn, die de eerste jeugdcontactavond van de Oud Gereformeerde Gemeenten in Nederland in de regio Midden-Nederland mede organiseert. De bezoekers komen uit de wijde omtrek van Barneveld. Het grootste deel van hen is een jaar of zeventien.

Tale Kanaäns

Na het openingswoord houdt ds. Zwartbol, predikant van de oud gereformeerde gemeente te Urk, een lezing over de Heidelbergse Catechismus. Hij gaat in op vier personen. „Zacharias Ursinus, Caspar Olevianus, Frederik de Vrome en Petrus Datheen. Zij hebben veel betekend voor dit leerboek, dat een troostboek is voor Gods volk en kinderen.”

Waar Olevianus „een man van de praktijk” was, stond Ursinus wat meer in de schaduw, aldus ds. Zwartbol. „Maar deze beide mannen waren grote lichten. Ze waren bedeeld met de genade Gods. Deze geleerde mensen kenden de grondtalen van de Bijbel, maar bovenal de tale Kanaäns.”

Frederik de Vrome gaf beide mannen de opdracht om een eenvoudig en helder boekje op te stellen, legt de Urker predikant uit. „Hij wilde dat de jeugd onderwezen zou worden. Onder biddend opzien gingen de twee godvruchtige mannen, 28 en 26 jaar oud, aan het werk. De keurvorst vond in de catechismus niets wat niet was naar Gods Woord. Die conclusie trokken later ook de leden van Dordtse synode.”

Petrus Datheen vertaalde de catechismus in het Nederlands. Ds. Zwartbol constateert echter dat heden ten dage in veel Nederlandse kerken niet meer uit de catechismus gepreekt wordt. „Voelen we aan hoe ernstig dat is? „We hebben aan het Woord genoeg”, zegt men dan. Dat klinkt rechtzinnig, maar men loopt ermee vast. Zeker als jongere kom je allerlei mensen tegen, die iets te zeggen of te vragen hebben. Dan moet je weten wat je kunt antwoorden. Ik hoop dat je kennis mag hebben van de geloofsleer. Al komt het natuurlijk aan op de toepassing in het hart. Maar als je geen kennis hebt van Gods Woord en de belijdenisgeschriften, lig je open voor alle dwalingen.”

Hertaling

Tijdens de vragenronde wil een jongere weten hoe de predikant staat tegenover een hertaling van de catechismus. Ds. Zwartbol: „Ik hoop dat het nooit gebeurt. De opstellers waren grote lichten. Wij moeten niet aan die tekst gaan zitten knoeien. In de tijd van de oudvaders hadden veel mensen geen lagere school afgemaakt. Toen werd er zo gepreekt en begrepen de mensen het. Nu hebben we havo, vwo en noem het maar op. En we zeggen dat we het niet meer snappen. Waar ligt dat dan aan? Al betekent dat natuurlijk niet, dat sommige dingen geen uitleg nodig hebben.”

 

„Jongeren zijn best betrokken bij de waarheid”

Ds. Th. L. Zwartbol, predikant van de oud gereformeerde gemeente in Nederland te Urk, is de spreker op de eerste jongerenavond in Barneveld. Hij heeft eerder al enkele malen gesproken op oud gereformeerde jongerenavonden in Papendrecht. „Daar hebben we aangename avonden gehad. Ik loop niet zo gauw warm voor allerlei jongerenbijeenkomsten, want ik denk al gauw: „Wat gebeurt daar allemaal?” Maar in Papendrecht hebben we gemerkt wat er allemaal onder de jongeren leeft, zoals je dat bij je eigen catechisanten natuurlijk ook merkt. We kunnen over veel dingen bezorgd zijn, maar er zijn ook nog jongeren echt betrokken bij de waarheid en bewogen over het eigen zielenheil. Dan komen ze in de pauze of aan het einde van de avond bij je met hun diepe vragen. Als we doordeweeks een predikbeurt vervullen, zien we ook veel jongeren. Die zitten er dan toch maar. En van sommigen mag je geloven dat de zaken van de eeuwigheid hen op het hart gebonden zijn. Als de jongerenavonden in Barneveld even aangenaam zijn als die in Papendrecht, dan zouden we elke week wel van zulke avonden willen houden.”