Samenwerken met anderen en contacten onderhouden vond ik lastig, vertelt Jan-Wim. „Tegenwoordig heb ik tientallen vrienden.” Maritha is naar eigen zeggen iemand die veel praat en snel haar mening klaar heeft. „Ik heb in Juventum geleerd mijn mond vaker te houden en goed naar anderen te luisteren. Daardoor functioneer ik nu beter in een groep. Vroeger kon ik absoluut niet met feedback omgaan, maar inmiddels lukt dit wel.”

Maritha woont sinds november vorig jaar in Juventum, een reformatorische woonvorm voor jongeren in de leeftijd van 12 tot 21 jaar die een vorm van autisme hebben. De bewoners zijn in vier groepen verdeeld. Juventum viert dit jaar zijn vijfjarig bestaan.

Jan-Wim trok eind januari de deur van de woonvoorziening achter zich dicht na een verblijf van bijna drie jaar. Hij verhuisde naar een eigen stekje in Lunteren, waar hij twee uur per week begeleiding krijgt, voornamelijk bij regelzaken.

Jan-Wim komt nog regelmatig in Ede: „Als vrijwilliger help ik bij allerlei activiteiten. Daarnaast ben ik buddy van een jongen van dertien die in Juventum woont.”

Goede voorbeeld

Het ouderlijk huis van Maritha staat in Dodewaard, Jan-Wim komt uit Barneveld. De jongeren kozen er zelf voor om uit huis te gaan. „Ik ben best druk van mijzelf”, vertelt Maritha. „Ik heb ADHD en PPD-NOS, een vorm van autisme. Als oudste van vijf kinderen wilde ik het goede voorbeeld geven. Wanneer er iets misging, was ik boos op mijzelf en werd ik somber. Toen ik ook nog van school werd gestuurd, kreeg ik depressieve klachten want ik had voor mijn gevoel geen toekomstperspectief meer. Ik ben in Juventum gaan wonen om aan mijzelf te werken.”

Jan-Wim ging voordat hij naar Ede verhuisde, net als Maritha, regelmatig naar logeeropvang De Welkamp in Elspeet: „Ik heb de nodige labeltjes en was thuis niet de makkelijkste qua gedrag. Om een goed contact met mijn ouders te kunnen houden en om toe te groeien naar zelfstandigheid besloot ik uit huis te gaan. Daarnaast wilde ik leren reflecteren op mijzelf: wie ben ik, welke invloed heeft ADHD op mij? Net als Maritha had ik depressieve klachten en zag ik de toekomst somber in. Dit werd onder andere veroorzaakt doordat ik mijn mbo-opleiding bouwkunde moest afbreken omdat het mij onvoldoende lukte om met anderen samen te werken. In die tijd werd ook vastgesteld dat ik reuma heb.”

Stijgende lijn

Het was wennen voor de jongeren in Juventum. Jan-Wim: „Als er iets misging, gaf ik meestal mijzelf de schuld. Soms was ik teleurgesteld in de leiding, omdat ik het niet eens was met wat ze zeiden.” Maritha: „De eerste maanden zat ik meer thuis dan in Ede. Juventum was onbekend en dat vond ik eng.”

Jan-Wim en Maritha kregen de stijgende lijn te pakken. Jan-Wim: „Ik ben veel stabieler en sta weer positief in het leven. Het lukt om op eigen benen te staan en het contact met mijn ouders is gelukkig weer goed.”

Maritha: „Vroeger begreep ik mijzelf niet en vond ik de buitenwereld ingewikkeld. Daardoor voelde ik mij dom en onzeker, al probeerde ik dit anderen niet te laten merken. Via trainingen ging ik begrijpen wat ADHD inhield en leerde ik mijzelf accepteren. Door de begeleiding in Juventum en door het samenleven in een groep ontdekte ik dat openheid en jezelf zijn veel beter is dan een masker dragen.”

Maritha dopt haar boontjes het liefst zo veel mogelijk zelf. „Pas wanneer iets niet lukt, vraag ik advies. Dan maken begeleiders echt tijd voor me.” Jan-Wim: „Ik heb dezelfde ervaring.”

Verbeterpunten voor de leiding zijn er nauwelijks, wat de jongeren betreft. Beiden hadden wel graag uitvoeriger informatie gehad voordat ze in Juventum kwamen wonen. Jan-Wim: „Natuurlijk gaat niet alles van een leien dakje, maar het is goed om je te realiseren dat begeleiders ook mensen zijn.”

Serieuze gesprekken

Jongeren die in Juventum wonen, hebben allemaal hun eigen achtergrond en problemen. Jan-Wim: „Het kan daardoor botsen. Als er dingen misgaan, wordt dit altijd uitgesproken. Soms met hulp van de leiding. Tegelijkertijd zijn er veel gezellige momenten. Dan blijf je bijvoorbeeld lang met elkaar natafelen. Fijne en open gesprekken zijn er ook regelmatig op zondag als de preek aan de orde komt.”

Maritha: „Iedereen heeft een eigen achtergrond en zijn eigen problemen. Toch trekken we als vrienden met elkaar op. We maken niet alleen veel plezier, maar voeren ook serieuze gesprekken. Als er tijdens de maaltijd een moeilijk Bijbelgedeelte wordt gelezen, blijven we daarover soms doorpraten en zoeken we samen naar de betekenis ervan.”