„De verschillen met Nederland zijn groot. Het zou goed kunnen dat jouw vader en moeder honderd keer zo veel verdienen als onze buren in Garama. Toch hebben jongeren in de dorpen het nog niet eens zo slecht ten opzichte van kleine kinderen en ouderen. Een aantal wordt ”gezel” bij een timmerman of metselaar en scharrelt zo wat geld bij elkaar voor een leuk mobieltje of de nachtelijke dansfeesten in de buurt. Anderen verdienen op een snelle manier wat geld door het oogsten van palmvruchten. Dit is risicovol werk vanwege de slangen en het gevaar dat je uit de boom valt. Maar na een uurtje werken kun je dan lekker theedrinken met je vrienden en een beetje voetballen.”
Overeenkomsten
Maar Bert ziet ook overeenkomsten. „Vroeger was er een bekend popliedje met de titel ”Is dit alles?” Daarin wordt gezongen: „Ik zoek iets meer, ik weet alleen niet waar.” Dat zoeken zie je bij jongeren en ouderen in Nederland en in Guinee. Uiteindelijk geldt voor ons allemaal dat dit ”meer” alleen te vinden is bij God, Die je leven méér vervullen kan dan je ooit kunt bedenken.
Zie bijvoorbeeld het verhaal van Isiaka. Hij heeft ondertussen een mobieltje – al doet dat het niet altijd en heeft hij vaak geen tegoed. En een computer en internet zou ook best handig voor hem zijn. Maar in zijn hart en leven is er maar voor één ding echt plaats: Jezus Christus, de Zoon van God, zijn Redder.”
Lezen en schrijven
Een van de grootste zegeningen van het westerse leven is toegang tot kennis, vindt Bert. „De mobiele telefoon en internet zorgen ervoor dat informatie nu ook hier meer beschikbaar komt. Maar wat heb je daaraan als je niet kunt lezen en schrijven? Dan kun je alleen naar muziek luisteren en filmpjes kijken. Jongeren botsen op die manier nog harder tegen hun eigen armoede aan en nemen ook nog eens de moraal van deze muziek en films over, tot verdriet en boosheid van ouderen.”
Daarom is het zo belangrijk dat iedereen leert lezen en schrijven. „Je bent een enorme boffer als je kunt lezen en schrijven. Niet alleen omdat dat helpt om later een boterham te verdienen. Je kunt de Bijbel in je eigen taal lezen! Bovendien heb je dan toegang tot wat mensen in 2000 jaar kerkgeschiedenis geleerd hebben.” De rijkdom daarvan ervaart Bert als hij jonge christenen in Guinee ontmoet. Die hebben daarin nog veel te leren en te ontdekken.
Schepping
Maar een jongere uit Guinee hoeft niet alleen jaloers op ons te zijn. Wij missen in onze samenleving mede door onze rijkdom ook dingen. „Voor jongeren in het Mogofingebied is de schepping heel concreet. Regen en droogte, zaaien en oogst, de seizoenen met hun onvoorspelbaarheid bepalen sterk je leven. In Nederland zijn velen daar minder mee bezig. Daar zijn we minder gewend aan onzekerheid en afhankelijkheid. Dat levert best veel ontevredenheid en gevoelens van angst op. Meer besef van je afhankelijkheid en kwetsbaarheid lijkt mij winst. Het leert je om meer te leven vanuit tevredenheid en het genoeg van het dagelijks brood. Dat zo’n levenshouding schuurt en botst met wat ons in advertenties van het Reformatorisch Dagblad, de GezinsGids en de Terdege wordt voorgehouden, vind ik –levend in Guinee– best een moeilijke zaak. We zingen makkelijker: „Hier beneden is het niet”, dan dat we dat belijden in onze levensstijl. De gebrokenheid van de schepping is volgens mij dus niet alleen zichtbaar in armoede, maar evengoed in rijkdom. Die gebrokenheid doet nog meer pijn als ik besef dat mijn rijkdom niet losstaat van de armoede van mijn buren. Dat doet mij –met Paulus’ woorden– samen met de schepping en de Geest zuchten naar de verlossing, de voltooiing, de wederkomst.”
Makkelijk?
Je kunt je afvragen voor wie geloven nu makkelijker is: voor een Nederlandse of een Guinese jongere? In Nederland heb je wellicht minder zorgen en dus meer tijd om aan God te besteden, toch? Maar in Guinee is het misschien makkelijker om afhankelijk van de Heere te leven? „Afhankelijkheid lijkt mooi, maar het is helemaal niet makkelijk. Het kan heel bedreigend en moedbenemend zijn als je arm bent. Wie bij het wakker worden moet bedenken of hij die dag kiest voor alleen avondeten of alleen ontbijt, dankt God echt niet automatisch voor de afhankelijkheid die deze armoede met zich meebrengt. En in Nederland geldt dat veel tijd hebben het echt niet makkelijker maakt om die tijd ook aan de dienst van de Heere te besteden.”
Dit artikel verschijnt in Daniël nr. 8 van 16 april.
