Dichter Eva staat maandag als enige tiener op de Dam

Auteur: Puntuit Redactie

1 mei 2020

Eva Pronk (16) draagt maandag op een bijna lege Dam haar gedicht voor tijdens de nationale herdenking. Juist nu ze niet naar school kan en niet naar opa en oma mag, snapt de dichter de waarde van vrijheid.

Hoe vrij zijn Nederlanders in coronatijd?

„We zijn een aantal vrijheden kwijtgeraakt. Ook ik mag niet meer naar school. Moet mijn sociale contacten beperken. Juist nu besef ik hoe belangrijk het voor mij is om in vrijheid te kunnen leven. Ik ben dankbaar voor de vrijheden die we nog wel hebben. En denk aan de mensen die deze vrijheid niet hadden. Of nog steeds niet hebben.”

De regering perkt in crisistijd onze vrijheid in. Zorgwekkend?

„Vrijheid is een van de allerbelangrijkste dingen die je kunt hebben. Die mag niet worden ingeperkt omdat je Joods bent of volgens de overheid geen goede denkbeelden hebt. Maar deze maatregelen neemt de overheid voor de volksgezondheid. Dat is totaal anders. Daarmee wil ze ons beschermen.”

Heb je iets van het christelijk geloof verwerkt in je gedicht?

„Maureen, de winnares van vorig jaar, had dat wel gedaan. Achteraf gezien had mij dat ook wel mooi geleken. Maar het is niet in mijn hoofd opgekomen om het te doen. Ik zou ook niet weten hoe ik geloof in een gedicht zou moeten verwerken.”

Op de Dam in Amsterdam staan maandag de koning en koningin, de premier, de burgemeester van Amsterdam, de voorzitter van het Nationaal Comité 4 en 5 mei. En jij.

„Raar is dat. Normaal staan er duizenden mensen en is de koning er ook. Nu ben ik er. En hij is er. En verder is de Dam leeg.”

Minder mensen, minder zenuwen?

„Toen ik begin maart hoorde dat ik mijn gedicht mocht voordragen tijdens de nationale herdenking op de Dam, besefte ik eerst niet wat dat betekende. De volgende dag keek ik het evenement van vorig jaar terug. Toen zag ik hoe groot het was. Hoeveel publiek er was. Het leek me heel bijzonder om voor zo veel mensen te staan. Dat er dan ook nog wat mensen meekijken via de tv, leek me niet zo spannend.

Een paar weken later hoorde ik dat het anders zou gaan. Ik sta straks bijna in mijn eentje voor een lege Dam. Ik kan niemand aankijken, maar zij zien mij wel. Dat is veel enger. Net zoals een video van jezelf opnemen en afspelen spannender is dan jezelf presenteren voor een klas.”

Zie je jezelf al op het podium staan?

„Ik kan me er nog geen goede voorstelling van maken. Zo zou ik eigenlijk moeten beginnen zodra iemand die achter me staat mijn broekspijp loslaat. Dat gaat nu denk ik niet, op 1,5 meter afstand. Ik wacht de instructies wel af. En ondertussen oefen ik thuis nog een paar keer voor de spiegel.”

Krijgen we hoogdravende poëzie te horen?

„Andere finalisten hadden mooie woorden, ingewikkelde zinnen. Mijn zinnen zijn simpel en de woorden niet bijzonder. Misschien won ik juist daarom.”

Is je gedicht mooi in z’n eenvoud?

„Hoe vaker ik het lees, hoe minder mooi ik mijn werk vind. Dichten is voor mij heel moeilijk. Zelfs sinterklaasgedichten gaan me niet goed af. Gelukkig weet mijn familie dat en zijn de verwachtingen voor december niet hooggespannen.”

Toch won je de dichtwedstrijd ”Dichter bij 4 mei” in jouw leeftijdscategorie. Hoe kan dat?

„Daar ben ik eigenlijk ook wel benieuwd naar. De jury zei: Je stond er gewoon. Dus misschien was het de voordracht. En de inhoud misschien ook wel. Andere gedichten beschreven de angst of het geweld van de oorlog. Dat van mij is positiever, gaat over het belang van herdenken.”

Wat is het belang van herdenken?

„De oorlog is al best lang geleden. Soms vergeten we waarom herdenken belangrijk is. Van mijn familie ken ik geen oorlogsverhalen. Mijn opa’s en oma’s zijn na de oorlog geboren. Maar ik vind het indrukwekkend om de veteranen te zien die al die heftige gebeurtenissen hebben meegemaakt. Een generatie na mij zal deze mensen missen.”