Leerlingen spreken dezelfde taal. „Wij zijn net zo goed pubers, hebben veel schoolwerk en ook wij lopen tegen dingen aan”, betoogt Aron van Bennekom (16) uit Wilhelminadorp. „Met een mentor voel je eerder een generatiekloof. Daar zeg je niet alles tegen”

Net zoals zijn vriendin Marilyn Jansen (16) uit ’s-Gravenpolder is Aron een lvj’er: een leerling-voor-jou. Door naast de medestudenten te staan, proberen de lvj’ers leeftijdsgenoten de schooljaren door te coachen. De ene leerling wil in de pauze graag met een vierdejaars sparren over het vakkenpakket dat hij moet kiezen. Een ander zit diep in de problemen en heeft een luisterend oor nodig.

Aron, Marilyn en de andere zes leerlingen zijn de oren en ogen van de vertrouwenspersoon. „Spionnen”, vindt Aron. „Maar wel goede.” En wel hierom. „Pas vroeg ik aan een wat eenzamer type hoe het ging. Ik zag hem opfleuren. Alleen wat aandacht kan mensen zó goed doen.” Aron noemt het een kunst om „mensen te beïnvloeden zonder dat ze het doorhebben.”

Vertrouwenspersoon en docent Ank Honkoop-Hardeman coacht op haar beurt de lvj’ers. Ze is blij met het werk dat deze leerlingen op vrijwillige basis doen. Sommigen zien volgens haar meer dan een mentor. Ze merken dingen op die docenten missen. Dat weet Honkoop uit eigen ervaring. „Jarenlang heb ik een meisje in de klas gehad die eetproblemen ontwikkelde. Ik had het niet door. Maar een lvj’er kwam er achter. Nu is dat meisje alsnog geholpen.”

Aron en Marilyn doen meer dan een voetbalcoach die langs de lijn staat te schreeuwen. „Wij gaan mee het veld in”, zet Aron de vergelijking voort. „Als je alleen van een afstand roept, denken mensen: „Houd je mond, ik doe het zelf wel.” Je moet náást de leerling staan.”Marilyn: „We geven tips over hoe ze de bal in het doel kunnen krijgen.” Aron valt in: „Soms geven we zelf een voorzet.” „Maar ze moeten ’m wel zelf inkoppen”, weet Marilyn.

Afstand bewaren is soms lastig in een coachingstraject, vindt Marilyn. Toen ze te maken kreeg met een meisje dat zichzelf verwondde, ging de tiener er naar eigen zeggen bijna zelf aan onderdoor. „Ik belde haar tot 12 uur ’s nachts. Dan vertelde ik positieve verhalen, zodat ze niet in een negatieve spiraal terechtkwam. En tijdens de les ging ik weg van school om te voorkomen dat ze zichzelf wat aan zou doen.”

„Dat zou ik dus nóóít doen”, reageert Aron resoluut. Nuchter constateert hij: „Op een gegeven moment heb je alles aangeboden wat je kunt geven. Sommige mensen gaan je dan steeds verder claimen en worden afhankelijk van je. Dan worden ze lui. En het lost niets op.”

Een van de valkuilen voor de leerlingcoaches is volgens vertrouwenspersoon Honkoop dat ze te zeer betrokken raken en dat de leerlingen te veel op hen gaan leunen. Een ander gevaar is dat de leerling die hulp nodig heeft, de coach meeneemt in een negatieve spiraal. In zo’n geval zet de vertrouwenspersoon de lvj’er „even op de waakvlam.” „Want het belangrijkste is dat je eerst voor jezelf zorgt.”

Een goede coach is te vertrouwen en is er wanneer je ’m nodig hebt, vinden de drie. „Je moet goed kunnen luisteren en oprecht zijn”, vindt Marilyn. „Als ik een klas binnenloop, zie ik welk leerlingen echt happy zijn en welke doen alsof.”

Zo werkt een leerlingcoach op het Calvijn College

Alle leerlingcoaches kennen veel medeleerlingen, zijn bovengemiddeld sociaal en zijn niet zo makkelijk van hun stuk gebracht. Dat is ook wel nodig met de problemen waarmee ze worden geconfronteerd: rouwverwerking, depressie, verslaving. Alles komt op school voorbij.

De lvj’ers krijgen voordat ze aan hun taak beginnen een training. Want hoe stap je af op iemand die elke pauze alleen staat? Hoe ga je om met iemand die rouwt, depressief is of zichzelf snijdt? De leerlingen oefenen in rollenspellen.

De leerlingcoaches staan onder verantwoordelijkheid en begeleiding van vertrouwenspersonen. Alle gevallen waarin lvj’ers actief zijn, worden gemeld bij een van de vertrouwenspersonen, waarna indien nodig actie wordt ondernomen. Een lvj’er bespreekt samen met de mentor de problemen die zich voordoen in een klas. Leerlingen met grote problemen probeert een leerlingcoach zo snel mogelijk door te verwijzen naar de vertrouwenspersoon. Die legt zo nodig contact met hulpverleningsinstanties.