Hijgend stapt Inge van haar fiets. De leerlinge beent met grote passen langs. Ze heeft haast. Inge, al hollend: „Wie Gomarus was? Een van de reformatoren, toch? Ik weet het niet meer precies. Ik heb er wel een keer wat over gelezen.”
De conciërge bij de receptie –„mijn naam hoeft niet in de krant”– denkt een handje te helpen. Tegen een passerende leraar roept hij: „Jongeman, weet je wie Gomarus is?” Gekscherend antwoordt deze: „Nee, werkelijk geen idee.”
Even verderop in de aula is de theoloog zelf aanwezig. De bebaarde Franciscus kijkt vanaf de muur neer op pauzerende leerlingen. De bronzen plaquette van Gomarus glimt en blinkt, maar trekt weinig aandacht. De beeltenis hangt namelijk weggestopt in een hoekje achter het schoolorgel.
Hanna en Mariëlle uit 3 vmbo zitten onder toeziend oog van de naamgever van de school in de aula. Hanna: „Had Gomarus niet iets uitgevonden, of had-ie wat te maken met Bijbelse geschiedenis? Ja, dat was het.” Mariëlle: „Ik denk dat hij leefde in de tijd van Willem van Oranje.”
Op en aan een blauwgeverfde terrastafel zitten Lennart, Mark, Niels en William uit 5 havo. Ze bereiden zich voor op een tentamen economie. Over Gomarus weet het viertal wel het een en ander te melden. Arminius wordt genoemd en de twisten tussen remonstranten en contraremonstranten. Janneke, Annemarije, Bertina en Marlinde aan de tafel naast de jongens komen nog wat verder. Janneke: „Het geschil ging om de vrije wil.” „We hebben het ooit met godsdienst gehad”, zegt Annemarije.
Op het schoolplein staat Jacob. De 4 havist denkt even na bij het horen van de naam van zijn school. „Uhm. Gomarus was een geo... uhm, nee, theoloog. En hij had ruzie met Arius of Arminius. Een van de twee.” Op de vraag of hij nog wat kan verzinnen, antwoordt hij gevat: „Hé, als je meer wilt weten, pak ik effe mijn godsdienstboek erbij.”
Bij de ijscokar op het plein lopen leerlingen én docenten af en aan. Ze staan in de rij voor ”(H)Eerlijk schepijs” van het IJsmanneke. „Al zeker vijftien jaar verkoopt hij hier ijs in de pauze”, zegt een leraar. Zou de eigenaar inmiddels weten wie Gomarus is? Mario, met een onvervalst Belgisch accent: „Goeie. Daar heb ik nooit bij stilgestaan. Ik kan het wel ongeveer bedenken. Gomarus was vast iemand in katholieke sferen, een belangrijk persoon. Zo werkt naamgeving bij ons in België tenminste.”
Ondertussen smikkelt docent techniek Ligthart –samen met een lastige wesp– van een ijsje. Om iets over Gomarus te kunnen zeggen, moet hij diep in zijn geheugen graven. Uiteindelijk borrelt er van alles omhoog. Om de vernoemde theoloog niet te vergeten, komt Ligthart nog met een idee. „Het zou mooi zijn als er naast de plaquette ook wat uitspraken, wat oneliners, van Gomarus in de school kwamen te hangen.”
-
Puntuit gaat langs bij alle zeven reformatorische scholen voor voortgezet onderwijs in een zoektocht naar het verhaal achter de naam van de school. Waarom heet de school zo? En weten leerlingen wat de naam betekent? Volgende week deel 6: het Van Lodenstein College in Amersfoort.
-
Franciscus Gomarus (1563-1641)
- Gomarus werd precies 450 jaar geleden geboren.
- Officieel heette hij François Gomaer.
- Gomarus is vooral bekend van zijn theologische strijd met Jacobus Arminius aan het begin van de 17e eeuw.
- Arminius stelde de vrije wil van de mens bij de bekering op de voorgrond, Gomarus ging juist uit van vrije, soevereine genade.
- Het geschil tussen de twee verdeelde de bevolking van de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden.
- Remonstranten (arminianen) stonden tegenover de contraremonstranten (gomaristen).
- Uiteindelijk verwierp de Dordtse Synode in 1618-1619 de remonstrantse leer van Arminius.
- Waarom de Gomarus Scholengemeenschap in Gorinchem bij de oprichting in 1975 zo genoemd werd? Chris Flikweert, algemeen directeur van de school: „Ik ken de overwegingen voor de naamgeving niet. Er is vast gezocht naar een belangrijke naam uit de reformatorische traditie.”
- Flikweert: „Onze school heeft als grondslag: de Bijbel en de Drie Formulieren van Enigheid, waaronder de Dordtse Leerregels. Die laatste worden ook wel Vijf artikelen tegen de remonstranten genoemd. Deze zijn voortgekomen uit het geschil tussen Arminius en Gomarus. Wij willen als school staan in de traditie van Gomarus.”
- Ook een gereformeerd vrijgemaakte school in Groningen is naar Gomarus vernoemd.