Het voelt onrechtvaardig dat ze vastzit. Maar stel nu dat ze voor de botsing per ongeluk in plaats van de rem het gaspedaal had ingetrapt, zou ze dan een schurk zijn die terecht op water en brood zit? Of als ze na het ongeluk in een ontredderde opwelling was doorgereden – had dat haar vijf jaar brommen moeten opleveren?
De krant meldde vrijdag de verschijning van een nieuw boek over schuld en verantwoordelijkheid naar aanleiding van hersenonderzoek. In onze grijze massa bruist en knapt van alles door elkaar. Dat levert in onbekende situaties soms onverwachte (re)acties op. Kunnen wij daar wel helemaal verantwoordelijk voor worden gesteld?
De neurowetenschapper die het boek schreef, vindt van niet. Hij pleit voor rechtspraak niet om schuld en vergelding, maar vooral gericht op preventie. Die mevrouw uit Portoviejo zou er waarschijnlijk goed mee zijn. Zelfs als ze éérst per ongeluk gas had gegeven en vervolgens nog was weggevlucht ook.
Voor ons gereformeerden weegt het recht toch zwaarder. In Bijbels licht kun je dat nooit van doel tot middel degraderen. Tegelijk zullen juist wij, die toch de onvrije wil leren, in persoonlijk oordeel en onderlinge discussies mild en barmhartig moeten zijn. Of niet soms? We kennen Genesis 3 toch nog wel?
