Meer slachtoffers en veel technische voetangels en klemmen
Rekeningrijden in het kort
Maatregel bedoeld om autoverkeer beter te spreiden
Rekeningrijden: ei van
Columbus of paardenmiddel
Door N. Sterk
Voor de één is rekeningrijden het ei van Columbus, de ander gruwt ervan. De ANWB bijvoorbeeld noemt het een paardenmiddel en ziet er totaal niets in. De dezer weken verrezen proefopstelling op de A12 geeft aan dat het de overheid menens is. Zou de invoering ervan mislukken of jarenlang gekwakkel opleveren, dan is diezelfde overheid haar uiterste middel in de strijd tegen de files kwijt.
Toen hij een paar jaar geleden vertelde dat hij projectleider rekeningrijden werd, wensten vrienden en bekenden hem vooral géén succes, herinnert ir. H. A. Ruijter zich. Ruijter werkt bij de directie Mobiliteitsmarkt van het ministerie van verkeer en waterstaat. Inmiddels zijn de scherpe kantjes er wat af, merkt hij, en krijgt de maatschappelijke acceptatie langzaam vorm. „Als mensen weten dat rekeningrijden in eerste instantie niet is bedoeld om het autogebruik te verminderen, maar om een gedragsverandering te bewerken, stellen ze hun mening vaak al wat bij.
Bovendien moeten de opbrengsten via belastingmaatregelen terug naar de samenleving”, zegt Ruijter. Dat die opbrengsten nog wel even op zich zullen laten wachten, bleek onlangs toen de proefopstelling aan de pers werd getoond. De opbouw van de eerste fase –een 'kordon' rond de vier grote steden– kost minimaal 265 miljoen gulden. De exploitatie op jaarbasis staat becijferd op 120 miljoen. Van de geschatte 400 miljoen gulden jaaropbrengst blijft in elk geval in 2001/2002 weinig over om uit te delen.
De jaren daarna zal het systeem –alleen bij gebleken geschiktheid– stukje voor stukje in de hele Randstad worden ingevoerd en ook die investeringen zullen ergens vandaan moeten komen. Bovendien destilleerde bondsvoorzitter mr. J. Hoekzema van de Bovag uit de Miljoenennota-'99-bijlagen dat rekeningrijden wel degelijk een lastenverzwaring inhoudt omdat de opbrengsten zullen worden verrekend met de loon- en inkomstenbelasting, als minister Zalm z'n zin krijgt, en niet met de wegenbelasting. „De verlaging betekent dus dat Nederlanders die niet met rekeningrijden te maken krijgen omdat ze niet in de Randstad wonen –of zelfs mensen die niet eens autorijden– toch geld terugkrijgen”, aldus Hoekzema.
Ruijter ziet rekeningrijden nadrukkelijk níet als het ei van Columbus. „Het heeft alleen resultaat als er ook veel wordt gedaan aan alternatieven, zoals het openbaar vervoer, aangepaste werktijden of telewerken. Rekeningrijden moet aan drie basisvoorwaarden voldoen. Het mag het verkeersbeeld niet onrustig beïnvloeden, de automobilist moet er anoniem aan kunnen deelnemen en het systeem moet regulerend werken. Als er in de ochtendspits 40.000 auto's minder op de weg zouden zijn, zou dat het einde betekenen van veel files rond de grote steden. Met rekeningrijden beogen we 10 tot 15 procent minder auto's in de spits: dat is precies die 40.000 auto's”.
