Berging wrakstukken verloopt moeizaam

Ruim honderd doden bij
treinramp Duitsland

Het bergingswerk vordert maar heel langzaam. De oorzaak van de ramp is voorlopig een raadsel. Het onderzoek kan pas op gang komen als alle slachtoffers zijn geborgen.

Vanochtend bestond maar weinig hoop dat zich in de twee nog niet doorzochte treinwagons nog overlevenden bevinden. Deze wagons liggen onder een ingestort viaduct. Voordat hulptroepen het interieur kunnen doorzoeken, moeten zij de tot 200 ton wegende brokstukken verwijderen. Dat is een klus die nauwelijks te klaren is zonder dat het leven van de bergingswerkers in gevaar komt, aldus een woordvoerder van de spoorwegen. Het werk ging de hele nacht door bij het licht van schijnwerpers.

Het officiële dodental is inmiddels opgelopen tot 91. Hoeveel passagiers de woensdagochtend verongelukte Intercity Express aan boord had, is niet bekend. Van de gewonden is een aantal in levensgevaar. De vrees bestaat dat in de restauratie van de ICE –die onder de betonplaten van het vernielde viaduct ligt– veel mensen zaten, mogelijk ook kinderen.

De omvang van de catastrofe is zo groot dat de bloedbank van het Duitse Rode Kruis de bevolking van Nedersaksen, Saksen-Anhalt en Bremen opriep bloed te geven voor de gewonden omdat de normale voorraad onvoldoende was. De meeste doden zijn naar de medische faculteit van Hannover gebracht, waar in de loop van vandaag de identificatie zou plaatsvinden.

De Intercity Express 884 Wilhelm Conrad Röntgen uit München ontspoorde kort na 11.00 uur bij Eschede op het traject Hannover-Hamburg. De trein had een snelheid van 200 kilometer per uur toen een van de voorste van de dertien wagons tegen de pijler van een viaduct knalde. De daarachter rijdende wagons vlogen uit de rails en werden deels bedolven door het instortende viaduct. De motorwagen aan de kop van de trein kwam vele honderden meters voorbij het viaduct op de rails tot stilstand. De eerste drie wagons ontspoorden iets eerder, maar bleven vrijwel onbeschadigd. De machinist en de meeste inzittenden van de eerste drie wagons bleven ongedeerd.

Bestuurder
Hoewel hij in shocktoestand verkeerde, kon de bestuurder gisteravond kort worden verhoord. Hij vertelde dat hij vlak voor het ongeluk een ruk had gevoeld, maar dat hij op de rails geen obstakel had gezien.

Kort na de ramp dachten de onderzoekers dat die was veroorzaakt doordat een auto van het viaduct was gevallen en voor de trein was terechtgekomen. Maar omdat de voorkant van de trein vrijwel onbeschadigd is, sluiten deskundigen een botsing eigenlijk al uit.

Later troffen de reddingswerkers wel een auto aan tussen de wrakstukken, maar die was van werknemers van de Deutsche Bahn die hem op het viaduct hadden geparkeerd.

Oorzaak
De oorzaak van het ernstige treinongeluk in het noorden van Duitsland is voorlopig een raadsel. Volgens getuigen is de locomotief door onbekende oorzaak van de wagons losgebroken, waardoor deze ontspoorden en in elkaar werden gedrukt.

Een overlevende vertelde dat de reizigers ongeveer tien minuten voor het ongeluk door een hard gerammel waren opgeschrikt. Het geluid verstomde, maar begon vlak voor het ongeluk opnieuw.

Klaus Rathert, regionaal rampencoördinator, zei op een persconferentie dat de voorste locomotief was losgeraakt van de wagons daarachter, waarna die ontspoorden. De locomotief reed nog honderden meters door, langs het station van Eschede, zonder dat de machinist in de gaten had dat hij de wagons was kwijtgeraakt, zo zei Rathert. De stationschef van Eschede stelde de noodrem in werking, waarna de locomotief uiteindelijk op 2 kilometer afstand van het ongeluk tot stilstand kwam.

De wagons waren intussen ontspoord, tegen een brug aangebotst en als een harmonica in en over elkaar geklapt. Aanvankelijk dacht men dat de voorste wagon op de auto was geknald die tussen de wrakstukken was aangetroffen. Later zei een politiewoordvoerder dat de auto vermoedelijk op de brug geparkeerd stond en pas na de ontsporing van de trein naar beneden was gekomen.

Bondskanselier Helmut Kohl heeft zijn bezoek aan Italië ingekort in verband met het treinongeluk bij Eschede. Hij keerde gisteravond terug naar Duitsland. Hij weigerde bij aankomst iets over het ongeluk te zeggen.

Koningin Beatrix heeft gistermiddag een condoleancetelegram gestuurd aan de Duitse bondspresident Herzog naar aanleiding van het ernstige treinongeval. Premier Kok stuurde een brief naar bondskanselier Kohl, zo heeft de Rijksvoorlichtingsdienst bekendgemaakt.

Ook uit andere delen van de wereld kwamen condoleanceboodschappen. Onder de leiders die hun medeleven betuigden met de slachtoffers waren de Israëlische premier Benjamin Netanjahoe, de Japanse keizer Akihito, die een bezoek aan Denemarken brengt, de Britse premier Tony Blair en de Franse president Jacques Chirac.

Inspecteren
De regering van Japan heeft naar aanleiding van het treinongeluk in Duitsland besloten sommige delen van de trajecten van de hogesnelheidstrein Shinkansen grondig te inspecteren. Het gaat vooral om de 300 viaducten waar de treinen onderdoor rijden.

De Franse spoorwegen (SNCF) zien in de treinramp in Duitsland geen aanleiding voor speciale maatregelen of controles. Wij controleren alle TGV-lijnen in het land iedere dag, aldus een woordvoerder. Dat gebeurt door voor het begin van de dienstregeling over iedere lijn een treinstel met alleen bemanning aan boord te laten rijden. Terwijl de trein ruim onder de maximumsnelheid rijdt, kijkt de bemanning of alles op en bij de baan in orde is.

Het ICE-netwerk verbindt alle grote steden in Duitsland. De treinen rijden met een snelheid van 280 kilometer per uur en vervoerden vorig jaar 27 miljoen mensen. De ICE die ontspoorde, voert de dienst uit tussen München en Hamburg, een afstand van 950 kilometer die in vijf uur en 37 minuten wordt afgelegd.