Bezoek aan Kosovo
schokt VN-delegatie

„We hebben genoeg bewijzen gezien en getuigenissen gehoord die bevestigen dat er een poging is ondernomen een schokkende hoeveelheid mensen intern en extern te verplaatsen”, aldus de VN-afgevaardigde gisteren. Hele dorpen zijn ontruimd en slechts uitgebrande woningen en spooksteden zijn achtergebleven.

De Mello zei uitgebreid te hebben rondgereisd in Kosovo, maar meldde ook dat de Serviërs hem hadden belet sommige gebieden te bezoeken. De situatie is erger dan hij van tevoren had ingeschat. Hij weigerde verdere details te geven, omdat hij eerst verslag wil uitbrengen aan VN-secretaris-generaal Annan. Morgen zal De Mello in Belgrado ontmoetingen hebben met enkele Joegoslavische regeringsfunctionarissen. Intussen is uit Kosovo een nieuwe stroom vluchtelingen op gang gekomen.

Uit een VN-rapport dat gisteren uitkwam blijkt dat Servische militairen op grote schaal Kosovaarse vrouwen verkrachten. Het rapport is gebaseerd op interviews met 35 Kosovaarse vrouwen, die na hun vlucht in kampen in Albanië terechtkwamen. De vrouwen, die soms dagenlang seksueel werden misbruikt en gemarteld, werden met levende verbranding bedreigd als zij zich zouden verzetten. Volgens het rapport moeten de vrijgelaten vrouwen hun landgenoten wijzen op de Servische overheersing en van terugkeer naar Kosovo weerhouden.

Donderdag zal Tsjernomyrdin naar Belgrado gaan. De Russische afgezant voor de Balkan, die gisteren opnieuw tot een pauze in de bombardementen opriep, zal voor de vierde keer met Milosevic overleggen.

Het Hoge Commissariaat voor de Vluchtelingen van de VN verwachtte gisteren ongeveer 7000 nieuwe mensen aan de grens met Macedonië. Vanaf zaterdagochtend zijn er zo'n 20.000 Albanezen uit Kosovo naar het buurland getrokken.

Twee Servische oppositiepartijen hebben Belgrado opgeroepen zo snel mogelijk een akkoord met de NAVO te sluiten. De leider van de Nationale Boerenpartij, Veselinov, zei dat de Servische regering „uit haar bunker moet komen en nieuwe oplossingen moet bedenken voor de status van Kosovo in Servië en Joegoslavië.”

Toegangswegen
De Montenegrijnse tv meldde dat zo'n tweeduizend reservisten weigeren terug te keren naar het strijdtoneel in Kosovo. De militairen verlieten vorige week zonder toestemming hun posities in de Servische provincie. Ze gingen terug naar hun familie in Krusevac. In deze plaats en twee andere steden in Servië zijn duizenden mensen tijdens de weekwisseling de straat opgegaan om terugtrekking van de troepen te eisen.

De bevelhebber van het Joegoslavische Kosovo-korps, generaal Lazarevic, ontkende zondag op de staatstelevisie berichten dat 13.000 Joegoslavisch militairen zijn gedeserteerd. Volgens de televisie beweert de NAVO dat in pamfletten die ze boven de Servische provincie Kosovo uitstrooit.

Grote delen van Servië, waaronder de hoofdstad Belgrado, zaten voor de vierde achtereenvolgende nacht zonder elektriciteit en stromend water. Vliegtuigen van de NAVO hebben 3 dagen achtereen de transformatorstations door het hele land bestookt. De NAVO richtte haar aanvallen vanochtend vroeg voornamelijk op de binnenstad van Belgrado en op Kosovo. De aanvallen duren nu 62 dagen.

In het westen van de provincie woeden hevige gevechten tussen Servische troepen en etnisch Albanese guerrillastrijders die nieuwe toegangswegen willen openen.

De zendstations van de Servische staatsomroep waren eveneens doelwit van NAVO-bombardementen. Ook militaire installaties en voertuigen in Kosovo hebben het zwaar te verduren gehad.

De bevelhebber van de NAVO-luchtmacht in Zuid-Europa, de Amerikaanse generaal Short, voorziet dat het binnenkort is gedaan met het verzet van de Servische troepen. In de Washington Post zei hij te verwachten dat de 40.000 Servische manschappen in Kosovo binnen twee maanden „zullen zijn gedood of gevlucht.”

De NAVO-lidstaten zijn echter nog verdeeld over de te volgen strategie. Niet alle landen voelen voor het inzetten van een grondtroepenmacht. Terwijl de Britten wel zinnen op grondtroepen, wil Bonn het houden bij de huidige strategie. De Amerikaanse president Clinton koos voor een combinatie van de twee standpunten. Hij onderstreepte dat de NAVO zijn huidige koers blijft volgen. Die heeft brede steun binnen de alliantie en maakt het mogelijk een positieve relatie met Rusland te onderhouden. Hij voegde er echter aan toe andere militaire opties open te houden.

De NAVO overweegt de troepenmacht in de Balkan aanzienlijk uit te breiden. Volgens Londen komt er in plaats van de 28.000 man die oorspronkelijk voor een vredesmacht waren voorzien, vrijwel zeker een strijdmacht van 40.000 tot 50.000 man. Het gaat om meer dan een gewone vredesmacht. „We hebben het niet over mannen met blauwe helmen en lichte bewapening”.

Stroomtoevoer voornaam doelwit NAVO-aanvallen

Onwillig Macedonië ruziet met UNHCR

Voorverkiezingen op de Balkan

Korte berichtgeving