Om vanochtend naar de kerk te kunnen gaan, mailde Arjan Verwoert –belijdend lid van de hervormde gemeente te Kesteren– zijn begeleider aan Wageningen University of hij een ochtendje vrij mocht. „Tot mijn verrassing antwoordde hij: „Wil je niet de hele dag vrijhouden?””
Nee, het woord dankdag zal bij veel medestudenten geen belletje doen rinkelen, daar zijn Arjan Verwoert, Cornelis Fokker en Roel Ellenkamp het wel over eens. De drie Wageningse studenten zelf hopen vandaag wel naar de kerk te gaan.
Ellenkamp, derdejaars student ruimtelijke planning, kerkt in de hersteld hervormde gemeente te Ede en woont in Renkum. Hij noemt dankdag „een mooie traditie. Het werd door de overheid ingesteld. Dat kunnen we ons nu niet meer voorstellen. Het is iets om je over te verwonderen dat het nog bestaat. Gods kinderen zijn toch de kurken waar ons land op drijft. Dat hoorde ik zondag in de preek en vond ik wel een mooie uitdrukking.
In het oude Israël zag je dat afval van Gods geboden ook vaak gepaard ging met misoogsten en dus met hongersnood. De Heere heeft ons daarvoor nog willen bewaren. Dat is een wonder.”
Verwoert, tweedejaars masterstudent voeding en gezondheid en lid van de CSFR: „Dat dankdag een ondergewaardeerde dag is, komt volgens mij ook door ons als christenen. Hoe vieren wij dankdag? Is het een dag om stil te staan bij wat we gekregen hebben, de tijdelijke zegeningen op waarde te schatten, om het werk even neer te leggen midden in de week? Alles draait gewoon door. Geen wonder dat buitenstaanders geen idee hebben dat deze dag iets speciaals heeft. Ik zie in de stad overal pompoenen die me aan halloween, een heidens feest, herinneren. Dat feest wordt wél op de kaart gezet door mensen die er warm voor lopen.”
Wat Ellenkamp betreft, hoeft de dankdag geen dag te zijn waarop het werk stil ligt buiten de erediensten. „Ik vind het juist mooi dat je dankt voor de arbeid die je ook die dag nog hebt verricht.”
Verwoert: „Maar dan heb je geen tijd om stil te staan bij het feit dat wij alle zegeningen van de Heere met zonden beantwoorden.”
Ellenkamp: „Het HHJO, de jeugdbond in de Hersteld Hervormde Kerk, heeft met nog wat andere jeugdbonden en stichting Woord en Daad een zogeheten dankdagkalender ontwikkeld. Als je die leest, word je er de hele week door aan herinnerd dat het dankdag is.”
Signaal
In Opheusden, waar Verwoert woont, zijn de winkels op bid- en dankdag gesloten. Van de ruim 6000 inwoners is ongeveer de helft kerkelijk meelevend. „De sluiting van winkels geeft een dag als vandaag in ons dorp een extra dimensie. Ik ken reformatorische bedrijven die ervoor kiezen om de winkel open te houden of alleen in plaatsen waar weinig kerkmensen wonen. Dan geef je volgens mij geen duidelijk signaal af. De dankdag verliest aan waarde.”
„Het is een beetje een kip-of-eidiscussie”, meent Cornelis Fokker, dooplid van de gereformeerde gemeente in Nederland te Hendrik-Ido-Ambacht en derdejaars student bos- en natuurbeheer. „Verliest de dankdag aan waarde omdat mensen hun winkels open houden of houden winkeliers hun panden open omdat de dankdag niet leeft onder de mensen?”
Bastkever
Desgevraagd geeft Fokker –lid van de kring Ede van studentenvereniging Solidamentum– aan dat hij genoeg heeft om dankbaar voor te zijn: „Het gaat goed met mij en met mijn studie. Ik ben gezond, heb een vriendin. Ik heb alle reden om dankbaar te zijn.”
En heeft dankdag door zijn studie nog een nieuwe betekenis voor hem gekregen? „We waren pas op excursie in Tsjechië. Een bastkever vrat daar een tijdje geleden door de bast van bomen waardoor grote percelen bos bezweken. Toen we daar waren, zagen we hoe kleine fijnsparretjes alweer omhoog staken tussen de dode bomen door. Dan zie je hoe God zorgt voor de natuur. Hij is daarin niet van ons afhankelijk.”
Ellenkamp: „In mijn studie houd ik me bezig met de inrichting van het landschap. Planologen maken allerlei berekeningen, maar zijn daarbij ook afhankelijk van hoe de Heere het landschap geschapen heeft.
In Gouda is er een woonwijk op veengrond gebouwd. De boel blijft verzakken. Zo zie je: het land laat zich niet dwingen.”
De student ruimtelijke planning zat op dankdag ook weleens in de kerk terwijl het voor hem door ziekte moeilijk was om dankbaar te zijn, vertelt hij. „Zondag ging het in de kerk over Jozef die in de gevangenis kwam nadat hij juist trouw bleef aan de Heere en niet inging op de avances van de vrouw van Potifar. In het houden van Gods geboden ligt grote loon, maar de gang van zaken in het leven van Jozef leek daarmee in strijd. Hoe kun je met gebrek aan aardse zegeningen dankbaar zijn? Dat vind ik een spannende vraag.”
Gaven
Of er over 50 jaar nog dankdag gehouden wordt in Nederland? „Geen idee. Dat hangt ervan af of het christendom nog bestaat in Nederland”, aldus Fokker. „Misschien wordt dankdag wel herontdekt”, hoopt Verwoert. „Je ziet in deze tijd dat mensen zowel geestelijk als lichamelijk uitgeblust raken. Hoe goed is het dan om naast de zondag een dag te hebben waarop je al het werk laat liggen en tot jezelf inkeert om te beseffen welke zegeningen je ontvangen hebt.
Ik houd me bezig met voeding en gezondheid, twee gaven van God die door de mensen vaak uitgebuit worden. Kijk maar om je heen hoeveel overgewicht er niet is door ongezond eten. Dankdag is ook een dag van belijden van schuld, dat ik mij zo uitleef in Gods zegeningen.”
