Op een dag werd pastor Suhar gebeld door de rekruteerder in zijn woonplaats. Hij legde uit dat hij God wil dienen en daarom liever niet naar het front gaat. Hoewel de wet zegt dat mannen verplicht zijn op te komen voor de militaire dienst als hen dat wordt gevraagd, werd hij toch vrijgesteld. Samen met een vriend kan hij nu medicijnen en voedsel uitdelen aan vluchtelingen en soldaten.

Veel kerkleiders hebben inmiddels Oekraïne verlaten om in het buitenland hun bediening onder vluchtelingen voort te zetten. Suhar en zijn gezin besloten echter te blijven. Hij denkt dat er ten minste 50.000 mensen zijn die hij kan helpen.

Pacifist is hij niet, verzekert Suhar. Toch wil hij liever soldaten helpen dan er zelf een te worden. „We willen allemaal onze mensen dienen”, zegt hij.

Ruslandduitsers

Het helpen van behoeftige mensen is veel effectiever dan het opnemen van wapens. Dat zegt Johannes Dyck, historicus aan het Bibelseminar in het Duitse Bonn. Deze opleiding werd in 1992 opgericht door Ruslandduitsers, een groep met pacifistische wortels. Zij gingen in de achttiende eeuw vanuit Duitsland naar Rusland en keerden 200 jaar later terug.

Vanwege hun ”biblicisme” weigeren ze wapens op te nemen, zegt Dyck. „Vanuit de geest van het Nieuwe Testament is dat een heel natuurlijk standpunt. Mensen uit mijn gemeenschap doen liever humanitair werk om hun Meester te dienen dan in de krijgsmacht te dienen”, zegt hij.

Onder het communisme weigerden veel baptisten de krijgsdienst, aldus Dyck. Voor de vervangende dienstplicht die in 1991 in Rusland kwam, was wel een uitspraak van de rechter nodig. Veel lokale kerken geven daarom juridische ondersteuning aan hun leden.

Vluchtelingen

Het dienen van anderen staat nog altijd centraal in het leven van Russische baptisten, ook in Duitsland. Veel Ruslandduitsers hebben bijvoorbeeld hun huizen zonder betaling opengesteld voor Oekraïense vluchtelingen, aldus Dyck.

Christenen met gewetensbezwaren in Rusland kunnen altijd nog een beroep doen op de wet, zegt een woordvoerder van de Russische Unie van Baptisten op basis van anonimiteit. „We doen alles wat van ons verwacht wordt om de rechten van onze broeders te verdedigen”, aldus de woordvoerder.

Studenten aan een (officieel erkende) geestelijke opleiding krijgen bij voorbaat vrijstelling.