De nieuwe campagnevideo van Slachtofferhulp is als expliciet te omschrijven. ”Vies Meisje”, ”Gore Slet” en ”Hoer van de Stad” zijn de woorden die op de sieraden van de vrouwen in het filmpje prijken. Het drietal is slachtoffer van shame sexting; naaktbeelden van hen werden zonder hun toestemming via sociale media verspreid.

In de video vertellen ze over de gevolgen daarvan. Jarenlang werden ze uitgemaakt voor “Vies Meisje” of “Gore Slet”. Aan het eind van de video doen de dames de ketting af. Die ‘naam’ dragen ze niet meer met zich mee. „Shaming is niet wie je bent”, zo eindigt de video.

Het aantal jongeren dat een naaktfoto van zichzelf verspreid zag worden via internet, steeg de afgelopen jaren explosief. „Vijf jaar geleden seinden enkele tientallen slachtoffers ons in. Nu zien we honderden meldingen voorbij komen”, zegt Roy Heerkens, woordvoerder van Slachtofferhulp Nederland.

Slachtofferhulp kreeg dit jaar zo’n 400 meldingen van ongewenst doorgestuurde naaktbeelden door; een verdubbeling ten opzichte van vorig jaar. Bij het Expertisebureau Online Kindermisbruik meldden zich vorig jaar zo’n 2000 slachtoffers van shame sexting.

Waarom is Slachtofferhulp met de campagne gestart?

„Veel jongeren van wie een naaktfoto verspreid is via sociale media voelen zich schuldig of schamen zich. Ze leggen de oorzaak van het probleem bij zichzelf. Met deze campagne staan we naast de slachtoffers. We willen hen laten zien dat het niet hun fout is. Daarmee doorbreken we de schaamte.

In de campagne vertelt een aantal slachtoffers wat het opzettelijk doorsturen van naaktfoto’s voor heftige nasleep kan hebben. Daarmee geven we ook aan de daders een duidelijk signaal af: jullie verwoesten levens.”

Wat voor impact heeft shame sexting op slachtoffers?

„Veel jongeren zijn radeloos nadat een naaktfoto van hen op internet is verschenen. Iedereen in hun omgeving kan de beelden zien en dat zorgt ervoor dat sommige jongeren zelfs zelfmoordgedachten krijgen. Andere slachtoffers kampen met depressies of angststoornissen.

Op lange termijn kunnen jongeren door ongewilde sexting geïsoleerd raken. Door schuldgevoelens kan het zijn dat ze zich nog maar weinig buiten durven te begeven. Soms willen vrienden van het slachtoffer ook niets meer met hem of haar te maken hebben.”

Het aantal jongeren dat hulp zoekt na shame sexting is volgens Slachtofferhulp slechts 5 procent. Hoe komt dat?

„Sommige jongeren weten niet dat het doorsturen van naaktfoto’s strafbaar is en dat ze aangifte kunnen doen. Anderen weten de juiste hulporganisaties niet te vinden of durven niet om hulp te vragen.

Uit onderzoek blijkt ook dat jongeren zich in de pubertijd van volwassenen losmaken. Ze wenden zich met hun verhaal liever tot leeftijdsgenoten dan dat ze hun verhaal aan ouders of hulpverleners vertellen.

Daarom starten we bij Slachtofferhulp met online lotgenotengroepen voor jongeren. Daarin kunnen slachtoffers hun ervaring delen.”

Hoe staat u hen nog meer bij?

„We staan het slachtoffer juridisch en emotioneel bij. Ook helpen we bij het doen van aangifte en gaan we na of het mogelijk is de beelden van internet te verwijderen.”

Is het niet beter helemaal geen naaktfoto’s te versturen?

„Dat is een begrijpelijke vraag, maar deskundigen noemen het sturen van naaktfoto’s een gezond onderdeel van de seksuele ontwikkeling. Jongeren weten dat er risico’s aan kleven. Ondanks dat verstuurt 1 op de 8 jongeren weleens een naaktfoto. Eigenlijk is het net als oversteken op een druk kruispunt. Je weet dat er kans is op een ongeluk. Toch doe je het.

De discussie over het sturen van naaktfoto’s is wat mij betreft dan ook een achterhoedegevecht. Het ongewenst en opzettelijk doorsturen moeten we veroordelen, niet het sturen zelf.”