De overheid staat bij het afwegen van maatregelen om de verspreiding van het coronavirus tegen te gaan, voor ingewikkelde afwegingen. Dat heeft het kabinet mede aan zichzelf te wijten.
Opnieuw moet het kabinet ingrijpen om het stijgende aantal coronapatiënten in ziekenhuizen tegen te gaan. Het aantal stijgt veel sneller dan verwacht. Het hoofddoel van het kabinetsbeleid is en blijft verspreiding van het virus tegen te gaan, zodat ziekenhuizen niet overbelast raken. Dat zullen premier Rutte en minister De Jonge van Volksgezondheid dinsdagavond sterk benadrukken tijdens hun persconferentie. Over dat doel zijn vriend en vijand het eens.
Over de weg waarlangs dit doel gehaald moet worden, bestaat groot verschil van mening. De afgelopen dagen lekte al een aantal maatregelen uit. En bijna alle branches die worden getroffen, staan op hun achterste benen.
De mate van acceptatie van beperkende maatregelen verschilt enorm met de begintijd van de coronacrisis. Toen bestond er breed draagvlak voor beperkende maatregelen. Onderzoek van de Erasmus Universiteit dat maandag verscheen toont aan dat het vertrouwen in de overheid de afgelopen anderhalf jaar kelderde van 70 naar 30 procent. De overheid doet het dan niet gemakkelijk goed.
Avondklok
De overheid heeft dat tanende vertrouwen mede aan zichzelf te wijten. Zij wisselde nogal eens van standpunt. Dan zou groepsimmuniteit ons redden, nu gaat het daar bijna niet meer over. Dan moesten de scholen plotseling dicht en toen plotseling weer open. Eerst waren mondkapjes niet nodig, toen weer wel. En wat was de effectiviteit van de avondklok? Verder bleek de bescherming van vaccins in de praktijk lager dan de beleidsmakers voorstelden. Denk aan de uitspraak van minister De Jonge dat jongeren „konden dansen met Jansen.” Keer op keer moest de overheid verwachtingen bijstellen. En ook iedere keer als de overheid de teugels liet vieren, steeg het aantal besmettingen en was opnieuw ingrijpen nodig.
Verder spraken de bewindslieden eerder uit dat er geen enkele dwang uitgeoefend zou worden in de richting van burgers die zich niet willen vaccineren. En dat werkgevers nooit zouden mogen vragen of hun werknemers ingeënt zijn. Door invoering van een coronapas is die drang er wel degelijk.
Keijzer
Verder speelt De Jonge openlijk met de gedachte om de coronapas in te voeren op de werkvloer en specifieke maatregelen te nemen tegen ongevaccineerden. En door de afscheidsbrief van oud-staatssecretaris Keijzer weten we dat in de boezem van het kabinet wordt nagedacht om ongevaccineerden uit te sluiten door coronatesten niet langer te accepteren.
In de achterliggende maanden bleek dat te snelle versoepelingen tot snelle stijging van het aantal coronagevallen leidt. Steeds moet het kabinet dan nieuwe acties aankondigen. Dat voedt het wantrouwen.