Iran werd dinsdag gekozen als lid van de Commissie voor de Status van Vrouwen (CSW) van de Verenigde Naties (VN). Die commissie houdt zich bezig met „de bevordering van gendergelijkheid en empowerment van vrouwen.”

De verkiezing van Iran ligt gevoelig, gezien de manier waarop de Islamitische Republiek vrouwen behandelt. „De vervolging van vrouwen door Iran is grof en systematisch, zowel in de wet als in de praktijk”, aldus Hillel Neuer, directeur van waakhondorganisatie UN Watch. Hij wijst er verder op dat het de secretaris-generaal van de VN was die rapporteerde over de „aanhoudende discriminatie van vrouwen en meisjes” in Iran.

De verkiezing van dinsdag vond plaats door middel van een geheime stemming in ECOSOC, de Economische en Sociale Raad van de VN. Dat orgaan heeft 54 roulerende leden, waaronder op dit moment Nederland. Aan de stemming namen 53 landen deel; daarvan stemden er 43 op Iran. Ook een aantal andere landen, waaronder China en Pakistan, werden gekozen om in gedurende vier jaar (2022-2026) lid te zijn van de CSW.

Conclusie

ECOSOC heeft dertien leden die behoren tot de VN-groep van West-Europese en overige landen (WEOG): Australië, Canada, Duitsland, Finland, Frankrijk, Luxemburg, Nederland, Noorwegen, Oostenrijk, Portugal, het Verenigd Koninkrijk, de Verenigde Staten en Zwitserland. Ook EU-landen Bulgarije en Letland zijn op dit moment lid van de VN-organisatie. De conclusie van Neuer is dan ook dat van deze vijftien landen er minstens vier op Iran gestemd hebben.

De grote vraag is welke landen het betreft. Het ministerie van Buitenlandse Zaken houdt aangaande de verkiezing van Iran tot lid van de vrouwencommissie echter de kaken op elkaar over het stemgedrag van de Nederlandse diplomatieke vertegenwoordiging bij de VN. „Het betrof een vertrouwelijke stemming, dus ik kan daar helaas geen uitspraken over doen”, laat een woordvoerder weten aan het Reformatorisch Dagblad.

Spijt

Het is niet voor het eerst dat westerse democratieën in een geheime stemming een omstreden bewind de vrouwencommissie in helpen. Zo werd in 2017 Saudi-Arabië verkozen. De toenmalige Belgische premier Charles Michel betuigde spijt voor het feit dat zijn land het land gesteund had. Volgens UN Watch zouden vier andere EU-lidstaten eveneens op Saudi-Arabië hebben gestemd. De Belgische minister van Buitenlandse Zaken van destijds, Didier Reynders, verklaarde dat hij er niet van op de hoogte was dat er om een stemming was gevraagd.

Het kan dan ook voorkomen dat een diplomatieke post weinig of geen tijd heeft om een stemkeuze goed met het ‘thuisfront’ te bespreken. Verkiezingen als deze vinden doorgaans plaats bij acclamatie, dus zonder stemming. Ook dinsdag gold dat voor diverse nieuwe leden van CSW. Voor de kandidaten uit de groep van Aziatisch-Pacific-landen, waartoe ook Iran behoort, was echter verzocht om een stemming te houden.

Transparantie

Het Nederlandse stemgedrag in de VN is geregeld onderwerp van discussie in de Tweede Kamer. Het debat spitst zich dan vaak toe op de behandeling van Israël. Diverse partijen en ook het kabinet vinden dat de Joodse staat in VN-organisaties onevenredig veel de maat genomen wordt.

De Tweede Kamer nam eind vorig jaar een motie aan waarin gesteld wordt dat de Kamer „meer inzicht nodig heeft in de houding en het stemgedrag van Nederland ten aanzien van resoluties.” De regering werd verzocht het parlement „proactief en uitgebreider te informeren over de Nederlandse inzet in VN-gremia ten aanzien van resoluties.” De wens tot meer transparantie was dus beperkt; het stemgedrag van Nederland bij de verkiezing van landen voor lidmaatschap van VN-organen bleef buiten schot.