Wat staat er in de verklaring?

„Het is niet geoorloofd relaties of partnerschappen, zelfs geen stabiele, te zegenen die een seksuele activiteit buiten het huwelijk inhouden”, staat er in het zogenoemde ”Reponsum ad dubium”, een antwoord op een geloofskwestie waarover twijfel bestaat. De verklaring is uitgegeven door de Congregatie voor de Geloofsleer, kort gezegd het Vaticaanse departement dat waakt over de kerkleer. De paus heeft zijn goedkeuring aan de tekst gegeven.

Waarom komt de verklaring nu uit?

Dat heeft het Vaticaan er niet bij gezegd, maar vermoedelijk is het ”Reponsum” het antwoord op „plannen en voorstellen voor de zegening van verbintenissen tussen personen van dezelfde sekse”, zoals in de tekst staat. Hiermee worden met name de plannen van een aantal Duitse bisschoppen bedoeld. Ook Reinhard Marx, Duitslands belangrijkste kardinaal en een naaste medewerker van de paus, zou deze wel zien zitten.

Maar paus Franciscus staat toch sympathiek tegenover –niet-praktiserende– homoseksuelen?

Zeker. Franciscus was nog maar net paus of hij kwam met de uitspraak „Wie ben ik om te oordelen” over homo’s die proberen te leven volgens de regels van de kerk. In 2018 zei hij tegen een homo: „Het maakt niet uit dat je homo bent. God heeft je zo gemaakt en Hij houdt van je zoals je bent, en het maakt mij niet uit.”

De verklaring van maandag lijkt homoseksuelen zo min mogelijk tegen de borst te willen stuiten. Zo staat er dat „de christelijke gemeenschap en haar herders zijn geroepen om met respect en gevoeligheid personen met homoseksuele neigingen te verwelkomen.” In een reactie op de verklaring zei kardinaal Semeraro, een hoge curieambtenaar, dinsdag in de krant Corriere della Sera: „Het is geen kwestie van willen. Wij zijn gebonden door de Schriften, door het Woord van God.” Bijna alsof hij zei: als het volgens die Schriften wél zou kunnen, zouden we er geen problemen mee hebben.

Is de paus dan weer teruggekomen op zijn progressieve ideeën?

In werkelijkheid niet. Hij blijft vinden dat homoseksuelen niet mogen worden gediscrimineerd, bijvoorbeeld. Maar dat wil niet zeggen dat de kerk homoverbintenissen zou moeten inzegenen.

Maar Franciscus was toch wel voor het geregistreerd partnerschap?

Inderdaad. Hij is voorstander van het geregistreerd partnerschap (maar moet niets hebben van het homohuwelijk). „Wat we moeten maken, is een wet op civielrechtelijke verbintenissen”, heeft hij onder andere gezegd. Maar er is wel een onderscheid. De overheid moet daarvoor zorgen. Dat is niet de taak van de kerk.

Homo-organisaties zullen wel op hun achterste benen staan na de verklaring van maandag.

Ze zijn er inderdaad niet blij mee. Marianne Duddy-Burke, directeur van DignityUSA (die lgbt-rechten in de Rooms-Katholieke Kerk nastreeft), zei tegen persbureau Reuters dat het verbod „de pijn en woede van lgbtqi-katholieken en onze gezinnen zal verergeren.”

Traditionele rooms-katholieken zullen blij zijn met de paus?

„De paus herinnert zich [eindelijk weer] de Bijbel”, schreef Camillo Langone dinsdag in de Italiaanse krant Il Giornale. Eindelijk komt er een stop op de voortdurende ontmanteling van de katholieke moraal sinds paus Franciscus het voor het zeggen heeft, schrijft deze conservatieve journalist. Van traditionele zijde kan de paus hoe dan ook geen goed doen. Daar verandert de verklaring van deze week niets aan.