Schrijnend leed bij te vondeling leggen van baby
Uit een ondergrondse container in Amsterdam Zuidoost klinkt geluid, de huil van een baby. Een zoektocht in het afval levert een pasgeboren meisje op. „De problematiek van achtergelaten kinderen is vaak schrijnend.” Ook in refo-kring.
Zondagavond. De politie krijgt rond 22.40 uur een melding van een passant die geluiden hoort, vermoedelijk gehuil, uit een container aan de Meernhof.
Nadat de hulpdiensten verschillende vuilniszakken uit de ondergrondse container halen, horen agenten inderdaad een baby huilen. De brandweer weet de hummel, die in een grote gele Jumbo-boodschappentas zit, uiteindelijk uit de container te halen.
De baby, een pasgeboren meisje, is direct naar het ziekenhuis gebracht. Haar situatie is stabiel. De politie is een uitgebreid onderzoek begonnen, rechercheurs zoeken getuigen of mensen die mogelijk meer weten over de zaak.
„Iedere baby verdient een veilige wieg. Een kinderleven hoort niet in een vuilcontainer te eindigen”, reageert Barbara Muller, oprichter van de Beschermde Wieg, een hulporganisatie voor moeder en vondelingen. „Als deze baby niet huilde, was het op een vreselijke wijze gestorven en had niemand daarvan af geweten. Daar mogen wij ons hoofd niet voor afwenden.”
Moeders die hun baby te vondeling leggen, kiezen soms bewust voor een plek waarvan ze weten dat hun kind gevonden wordt. Bijvoorbeeld bij een politiebureau. Of op de stoep van een woonhuis.
De baby in de ondergrondse vuilcontainer in Amsterdam is niet te vondeling gelegd, zegt directeur Kitty Nusteling van de Beschermde Wieg. „Dit is een misdrijf. De moeder wilde dat het kind niet gevonden zou worden. Daarom heeft ze de baby in de ondergrondse container gestopt.”
Levenloos
Het achterlaten van baby’s in Nederland neemt af. Sinds 2006 zijn in totaal 19 vondelingen en 44 babylijkjes aangetroffen, zo blijkt uit cijfers van het Nederlands Instituut voor de Documentatie van Anoniem Afstanddoen (Nidaa).
De afgelopen twee jaar lag het aantal vondelingen op 0. „Steeds meer moeders met een ongewenste zwangerschap weten ons te vinden”, zegt directeur Kitty Nusteling van de Beschermde Wieg.
De stichting biedt –anoniem– hulp aan ouders en vondelingen. Zonder vragen te stellen. Zonder een oordeel te geven. Gratis. „Wij zijn 24 uur per dag bereikbaar via de telefoon, de app en de chat.”
Het te vondeling leggen van kinderen is wettelijk verboden; hulp bieden aan vondelingen ook. De heftige discussie hierover uit 2014/2015 is echter verstomd.
Schrijnend
De problematiek die gepaard gaat met het afstand doen van een baby is vaak schrijnend, legt Nusteling uit. „Moeders kunnen het niet meer zien zitten om voor hun eigen kind te zorgen, omdat ze het idee hebben geen kant op te kunnen.”
De psychische nood, financiële problemen, schaamte of angst voor kritische, afwijzende reacties uit hun omgeving kunnen zo groot zijn, dat een moeder –of vader– uiteindelijk besluit hun baby dan maar ergens achter te laten.
Beschermde Wieg zet concrete hulp –„warm, liefdevol en veilig”– in via tien vondelingenkamers verspreid over het land. Drie particuliere, zeven in ziekenhuizen.
Een opvanghuis in Dordrecht vangt moeder en kind op. „Wij kunnen een anonieme bevalling in een ziekenhuis regelen. Of een anoniem bezoek aan een arts. Of behulpzaam zijn bij controles.”
Een derde van de hulpvragers is van „gereformeerde” huize, ook uit de achterban van het Reformatorisch Dagblad, stelt de directeur van Beschermde Wieg.
„Bij ons kloppen soms vrouwen aan die schuldbelijdenis hebben gedaan in de kerk en de schaamte daarover niet aankunnen. Omdat het te confronterend is.”
Vrouwen zijn daarbij soms bang dat het contact met de familie wordt verbroken. Een deel van de familie omarmt de ongewenst zwangere moeder, een ander deel verbreekt inderdaad de contacten, weet Nusteling.
Spijt
Van de duizend vrouwen die vorig jaar aanklopten bij Beschermde Wieg hebben er zestien afstand gedaan van hun baby. Een moeder krijgt drie maanden lang om zich te beraden op haar besluit. Bij spijt is er een weg terug, benadrukt Nusteling. „Twee derde komt op hun beslissing terug.”
Beschermde Wieg heeft „soms” contacten met de VBOK/Siriz en Schreeuw om Leven/Er is Hulp. „Wij zijn geen prolife-organisatie, maar pro-choice stichting”, legt Nusteling uit. „Wij laten de keus aan de moeder, bieden alternatieven en zeggen niet bij voorbaat wat zij moet doen.”
Het opvangen van achtergelaten baby’s is „prachtig werk”, verklaart de directeur van Beschermde Wieg. „Ik vind het mooi om me hiervoor in te zetten. Je geeft zin aan het werk van moeder en kind.”
