Schaapsound is al 35 jaar actief om het geluid in kerken te optimaliseren. Gerard Schaap (66) deed dit werk aanvankelijk in deeltijd, vanuit zijn huis in Rotterdam, naast een baan in het onderwijs. In 2004 besloot hij over te stappen naar fulltime en opereerde hij voortaan vanuit een pand in Ridderkerk. Twee jaar later startte zoon Klaasjan (42) de vestiging in Zwolle. Vorig jaar trad Joost de Visser (38) toe als mede-eigenaar. De onderneming beschikt vandaag de dag over meer dan twintig vaste medewerkers en daaromheen een flexibele schil van een aantal zzp’ers. Verder is zij inmiddels aanwezig op nog een derde locatie, in Roermond. Gerard.: „Om heel Nederland te kunnen bedienen en overal dichtbij de klant te zitten.”

In inmiddels zo’n 2300 kerken, van alle richtingen en stromingen, voerde het bedrijf projecten uit. In hele grote, zoals de Sint-Janskathedraal in Den Bosch en de Laurenskerk in Rotterdam, maar ook in kleine kerkzaaltjes in een dorp. „Het meeste werk vinden we in de Biblebelt.”

Specialisme

Goed geluid is niet een kwestie van even een microfoon, een versterker en een paar luidsprekers laten plaatsen door een willekeurige installateur. De Visser: „We praten over een specialisme. Er is altijd maatwerk vereist. Vroeger zaten de grote, oude kerken meestal vol. Dat betekende een korte nagalm. Maar nu, bij vaak steeds minder bezoekers, wordt die langer. Veel galmtijd is fijn om te zingen en voor het orgelspel, maar het geeft problemen voor de verstaanbaarheid van de voorganger.

Als de galmtijd pakweg zes seconden bedraagt –als het zo lang duurt voor het geluid weg is– is het heel moeilijk om de spraak op een goede manier bij de mensen te brengen. Maar wij hebben nu juist veel ervaring om gesproken woord verstaanbaar te maken in een omgeving met een lastige akoestiek.”

Schaapsound koopt de apparatuur in bij gerenommeerde fabrikanten in binnen- en buitenland. De geluidstechnici installeren de benodigde apparaten en stemmen die af –„inregelen”, in het jargon– op een zodanige wijze dat een optimaal resultaat ontstaat en kerkganger en predikant zich ongestoord kunnen concentreren op de preek. „Tegenwoordig kunnen we het geluid bundelen om het als een laserstraal door de kerk te leiden. Zo wordt het doelgericht gestuurd naar de luisteraar.”

Nieuwe mogelijkheden

De dienstverlening van het bedrijf heeft zich geleidelijk aan uitgebreid, mede dankzij nieuwe technische mogelijkheden. De Visser: „Er is heel veel techniek in een kerk. Wij proberen die te integreren, zodat de koster die met een simpele knop kan bedienen. Hij heeft alleen een touchscreen nodig, daar bestuurt hij alles mee: geluid, maar ook zonwering, verwarming, verlichting, de hoogte van de lessenaar.”

Schaapsound zorgt desgewenst ook voor een videostream in een gesloten circuit, waardoor bijvoorbeeld mensen in een verzorgingshuis ’s zondags de predikant niet alleen horen, maar ook zien. Schaap sr.: „Ouderen ervaren dat vaak als een geweldige beleving, om voor hun gevoel weer aanwezig te zijn in de kerk waar ze jarenlang hun plaats hebben ingenomen.”

Nog een product dat sterk in opkomst is: het digitale liederenbord. De liturgie wordt –eventueel met liedteksten– geprojecteerd op een scherm. „Een mooie lijst eromheen en het lijkt op een ouderwets psalmenbord. Het bespaart kosters veel tijd. Die kunnen nu met een pc of hun smartphone of tablet de gegevens invoeren.”

serie Werken voor de kerk

Dat een predikant traktement ontvangt, weet iedereen. Maar er zijn ook andere mensen die (een deel van) hun brood verdienen met werk voor de kerk. Deel 7: de geluidstechnicus. Volgende week: de medewerker van het kerkelijk bureau.