Vrijwel heel Oekraïne is groen gekleurd. Het is de kleur van aanstaand president Volodimir Zelenski, de grote winnaar van de verkiezingen van zondag. Zijn achternaam is een afgeleide van het Oekraïense woord groen. In het oosten, zuiden, noorden en in iets mindere mate in het westen van het land won Zelenski ruimschoots van de zittende president Petro Porosjenko. De verkiezingen laten een verenigd Oekraïne zien.

Dat is weleens anders geweest. In het oosten en zuiden won over het algemeen een president die warme banden met Rusland voorstaat. Dat vertaalde zich concreet in een streven naar sterke economische betrekkingen met de Russen, het koesteren van de Russische taal en cultuur en afstand tot de NAVO en de EU. West-Oekraïne steunde een kandidaat die zich warm maakt voor de Oekraïense taal en cultuur en tegen het Westen aanschurkt.

Juist Porosjenko zocht deze tegenstellingen op tijdens zijn verkiezingscampagne. Die was gebaseerd op nationalistische ideeën als versterking van de Oekraïense taal en cultuur, modernisering van het leger tegen Rusland en de komst van een eigen Oekraïens-orthodoxe kerk, los van Rusland. Porosjenko maakte zich hard voor het lidmaatschap van de NAVO en de EU.

Zelenski zocht een middenkoers. De komiek, die leiding geeft aan een televisieproductiebedrijf, sprak tijdens zijn campagne Oekraïens én Russisch. Hij pleitte voor een referendum over toetreding tot de NAVO en de EU.

De bevolking accepteert de uitslag van de verkiezingen. Ook dat is weleens anders geweest. In 2004/2005 vond de Oranjerevolutie plaats nadat Viktor Janoekovitsj, met zijn achterban in het oosten en zuiden, met fraude de verkiezingen had gewonnen. Tien jaar later verjoeg de Majdanrevolutie diezelfde Janoekovitsj, toen president. De nieuwe man Porosjenko, uitgesproken pro-westers, werd lang niet door iedereen geaccepteerd. Porosjenko heeft zijn nederlaag geaccepteerd en zelfs de naar Rusland gevluchte Janoekovitsj heeft Zelenski gefeliciteerd met zijn overwinning.

Als buitenstaander krijgt de onervaren Zelenski de kans om Oekraïne te hervormen. Het wachten is op zijn daadwerkelijke plannen. Daarvoor hangt veel af van wie er in zijn team komen. In zijn aanhang zijn verschillende politieke stromingen vertegenwoordigd: van hervormers uit het kamp van Porosjenko tot mensen die werkten onder Janoekovitsj.

Als president wacht Zelenski, die in mei of juni wordt geïnaugureerd, direct een uitdagende klus. Zijn vorig jaar opgerichte partij Dienaar van het Volk heeft geen zetels in het parlement, waar Porosjenko’s fractie de grootste is. In oktober van dit jaar zijn er parlementsverkiezingen.

Tot die tijd is Zelenski afhankelijk van andere partijen en is het de vraag wat er van zijn plannen terechtkomt. Ook moet het parlement zijn ministers goedkeuren. Maar Zelenski kan het parlement ontbinden en nieuwe verkiezingen uitschrijven. De winst van zondag geeft daarvoor voldoende vertrouwen.