Dat klinkt wellicht een beetje dramatisch, maar toch merkte ik al snel dat je verjaardag vieren erg belangrijk is in Duitsland. Als je dan een paar subtiele details mist, of een paar dingen anders doet dan men gewend is, kan je wel even vreemd worden aangekeken.

Zo ongeveer de grootste fout die je als buitenlander kunt maken, is iemand feliciteren voordat diegene daadwerkelijk jarig is. „Ik hoorde dat je dit weekend jarig bent? Alvast gefeliciteerd!” Zelden ben ik met zo veel afgrijzen aangekeken als na deze onnadenkende opmerking.

Handen op de rug

Ik kwam erachter dat veel Duitsers bewust of onbewust een soort bijgeloof hebben dat een te vroege verjaardagswens ongeluk brengt. Ik dacht dan ook dat ik een beetje met vuur speelde door dit jaar mensen de avond voor mijn echte verjaardag uit te nodigen, omdat dit beter in de kalender paste.

Zo kwamen enkele vrienden zo’n beetje met de handen op de rug bij mij binnen om me vooral nog niet te feliciteren; ik was namelijk nog lang niet jarig. Prima om vooraf al samen te eten, maar pas na middernacht mag er worden gezongen en gefeliciteerd. „Nu mag het”, klonk het bijna opgelucht van meerdere kanten.

Het is overigens helemaal niet erg om iemand achteraf te feliciteren. „Alles Gute nachträglich”, is een heel gebruikelijke manier om iemand alsnog geluk te wensen met het nieuwe levensjaar. Beter te laat dan te vroeg.

Mensen kijken ook vreemd op wanneer je familieleden van de jarige feliciteert. Kennelijk doen we dat alleen in Nederland. In het begin lieten ze me als ‘rare Nederlander’ maar begaan toen ik netjes iedereen een handje gaf. Later hebben vrienden me toch maar even gevraagd waarom ik dat deed.

In Nederland kwam ik vrij vaak op feestjes waar mensen in een grote kring zitten. Je wisselt wel eens van plek en gesprekspartner, maar zeker in het begin zit er weinig beweging in een Nederlandse verjaardag. Van Duitse vrienden leerde ik dat dit voor hen een merkwaardige traditie is.

Kuchen

Uiteraard is een verjaardag in Duitsland niet compleet zonder een degelijke taart. Duitse ”Kuchen” zijn doorgaans wel van een ander kaliber dan wat ik uit Nederland kende. Wie wel eens bij een Duitse bakker naar binnen kijkt, krijgt al een goed beeld.

Het wordt helemaal gewaardeerd wanneer de taart zelf is gebakken. Ik ken sommige families waar bepaalde leden beroemd staan om hun bakkunsten, zodat ze zich bijna verplicht voelen om een zelfgemaakt bakwerk mee te nemen. Ik zie dan ook met regelmaat mensen met taarten in het Berlijnse OV. Grote kans dat ze op weg zijn naar een verjaardag.

serie
Er is er een jarig

Hoe vieren mensen wereldwijd hun verjaardag? Correspondenten van het RD begeven zich in ‘hun’ land in de feestvreugde. Deel 3: Duitsland