De klap kwam hard aan in Noorwegen. Kroonprinses Mette-Marit maakte vorige week voor de televisie bekend dat ze chronische longfibrose heeft, een ongeneeslijke ziekte die het functioneren van haar longen aantast.
Ze verklaarde dat ze niet altijd haar werk zal kunnen doen. Dat was ook de reden om met het slechte nieuws naar buiten te komen. „We zullen met onzekerheid moeten leven. Verder onderzoek zal niet alle antwoorden geven”, vulde echtgenoot kroonprins Haakon aan.
Als om te demonstreren dat ze vastbesloten is haar taken zo goed en zo kwaad als het kan uit te blijven voeren, verscheen de kroonprinses (45) een dag na de onthulling bij het traditionele galadiner dat haar schoonouders, koning Harald en koningin Sonja, in het Koninklijk Paleis in Oslo gaven voor de leden van het parlement. Ondertussen stroomden in het paleis de steunbetuigingen voor Mette-Marit binnen. „We voelen ons gesteund door alle reacties”, zei Haakon bij een publiek optreden, waarvoor zijn vrouw had afgezegd.
Vroege diagnose
„Het is nooit prettig om in het openbaar over je eigen gezondheid te praten, maar we weten nu dat nader onderzoek nodig is en mogelijk behandeling. Daardoor zal ik er niet altijd zijn. Daarom moeten we erover vertellen, om speculaties te voorkomen”, zeiMette-Marit op televisie. Het hof had haar behandelend geneesheer, Kristian Bjoro van het Rijksziekenhuis in Oslo, gevraagd een toelichting te geven op de diagnose.
De kroonprinses had het ‘geluk’ dat de ziekte, die doorgaans veel oudere mensen treft, in een vroeg stadium was ontdekt, zei Bjoro. „Longfibrose is een aandoening waarbij het normale longweefsel wordt vervangen door bindweefsel. Bij de kroonprinses hebben we een nogal ongebruikelijk type gezien, maar ik moet benadrukken dat sinds we dit voor het eerst vaststelden er maar weinig verandering in de toestand is opgetreden. Dat is gunstig. We denken dat we de ziekte in de hand kunnen houden.”
Onvoorspelbaar
Hoe Mette-Marit de ziekte heeft gekregen, is onduidelijk. Het ziet ernaar uit dat het lichaam zelf de oorzaak is en zichzelf aanvalt. Over het verloop van de ziekte kon de arts niet veel zeggen. „Dat is moeilijk te beantwoorden, omdat dit soort ziekteprocessen vaak een onvoorspelbaar verloop heeft. Sommige varianten ontwikkelen zich snel, maar meestal is het een trage ontwikkeling en hopelijk een ontwikkeling die kan worden beheerst door een medische behandeling.”
Kortademigheid en ademnood, een niet-aflatende droge hoest en gewrichtspijnen zijn uitvloeisels van de longfibrose. De kroonprinses wordt behandeld in het Rijksziekenhuis, door zowel Noorse als buitenlandse specialisten. „Ik heb jaren geworsteld met gezondheidsproblemen. De laatste jaren werden die erger, zonder dat we wisten wat er precies aan de hand was. Maar nu hebben we eindelijk een aantal antwoorden”, aldus Mette-Marit. „Het is chronischer dan we hadden gehoopt, maar het betekent wel dat de stukjes op hun plaats vallen. Dat is een enorme opluchting voor mij.”
Ze wilde zich vooral blijven richten op haar werkzaamheden, zo liet ze weten. „Het is nu al vroeg ontdekt en is tot nu toe erg stabiel geweest. Dat zijn twee signalen die positief zijn voor de toekomst. Ik denk dat het waarschijnlijk is dat we met enkele aanpassingen nog vele goede dagen voor ons hebben”, steunde Haakon het voornemen van zijn vrouw, met wie hij in augustus 2001 trouwde en met wie hij twee kinderen –prinses Ingrid Alexandra (14) en prins Sverre Magnus (12)– heeft. Uit een eerdere relatie heeft Mette-Marit nog een zoon, Marius (21).
Geruchten
Het hof drukte de afgelopen dagen berichten de kop in dat Mette-Marit alleen kan worden gered met een longtransplantatie en dat ze nog maar kort te leven heeft. Haar schoonouders, allebei 81 jaar, kunnen alleen wat minder taken afstaan aan het kroonprinselijk paar dan ze wellicht bij het ouder worden hadden gewenst.
In media werd ook herinnerd aan Haakons opa, koning Olav, die zijn echtgenote Märtha nog voor zijn troonsbestijging in 1957 verloor aan kanker. Hij heeft daardoor zijn hele koningschap min of meer alleen moeten dragen. Pas in 1968 kwam er weer een vrouw aan het Noorse hof, in de persoon van de huidige koningin Sonja. Die heeft zich, nadat de verkering met Harald vanwege verzet van Olav tegen een huwelijk met een burgermeisje al acht jaar moest duren, moeten invechten, zoals ze later vertelde.
